Rủi ro trong đầu tư chứng khoán nhà đầu tư mới cần biết

Khi tham gia vào thị trường chứng khoán, các nhà đầu tư phải đối mặt với hai loại rủi ro chính bao gồm:

Rủi ro hệ thống

Rủi ro hệ thống hay còn được gọi là rủi ro thị trường, bao gồm những rủi ro ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường mà nhà đầu tư chứng khoán nào cũng gặp phải.

Những yếu tố chính tác động tới rủi ro này là lạm phát, tỷ giá, bất ổn chính trị, chiến tranh và lãi suất. Loại rủi ro này không đặc trưng cho một công ty hoặc ngành nào cụ thể, đa dạng hóa cũng không thể loại bỏ hoặc giảm thiểu rủi ro hệ thống.

Những rủi ro khi đầu tư chứng khoán do rủi ro hệ thống cũng có rất nhiều loại mà nhà đầu tư cần biết khi tham gia thị trường chứng khoán như:

Rủi ro hàng hóa: Nhà đầu tư mua chứng khoán là đầu tư gián tiếp vào các loại hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp. Trong khi, giá hàng hóa sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến thị trường cổ phiếu, đặc biệt với các loại hàng hóa theo chính sách tài khoá của nhà nước như: Điện, xăng, khí gas, năng lượng… Khi giá hàng hóa có những thay đổi sẽ tạo nên biến động và rủi ro chứng khoán lớn xảy ra.

Rủi ro trong đầu tư chứng khoán nhà đầu tư mới cần biết

Rủi ro mô hình: Nhà đầu tư chứng khoán sẽ chọn mô hình đầu tư phù hợp. Việc xây dựng mô hình không thể tách khỏi các yếu tố kỹ thuật của thị trường. Nhưng, thị trường chứng khoán lại biến động không theo một quy tắc nào cả, điều này tạo ra những rủi ro chứng khoán lớn. Nhà đầu tư có thể sử dụng phân tích kỹ thuật để chọn mô hình đầu tư được cho là lý tưởng nhất, nhưng cũng không thể tránh khỏi rủi ro và các yếu tố tác động từ thị trường.

Rủi ro lạm phát và lãi suất: Sự dao động của lãi suất trái phiếu chính phủ tạo nên biến động trong kỳ vọng mức sinh lời của các chứng khoán khác, gây ra rủi ro lãi suất. Quy luật giá chứng khoán luôn tỷ lệ nghịch với lãi suất thị trường (khi lãi suất thị trường tăng sẽ gây ra sự sụt giá của thị trường chứng khoán và ngược lại). Hiện tượng lãi suất xảy ra, khiến giá trị của đồng tiền thay đổi và mất giá ảnh hưởng đến biên độ lợi nhuận của nhà đầu tư trong tương lai.

Rủi ro thanh khoản: Khả năng thanh khoản là đặc trưng của thị trường chứng khoán, thể hiện khả năng chuyển đổi từ tiền sang chứng khoán và ngược lại. Khi điều kiện giao dịch thay đổi, tạo ra sự bất ổn của chứng khoán và rủi ro thanh khoản lớn. Thông thường, khi số lượng chứng khoán lớn, khả năng thanh khoản, đặt lệnh giao dịch sẽ cao. Ngược lại, khi số lượng chứng khoán thấp, khả năng thanh khoản sẽ thấp.

Rủi ro phi hệ thống

Loại rủi ro này có thể được ít nhiều giảm thiểu bằng đa dạng hóa. Ví dụ các rủi ro khi đầu tư chứng khoán: tai nạn máy bay dẫn tới ảnh hưởng tiêu cực tới ngành hàng không, dịch bệnh trong nông nghiệp làm ảnh hưởng tới ngành nông nghiệp, hạn chế di chuyển hoặc cách ly giữa các lãnh thổ ảnh hưởng đến ngành du lịch, ngành vận tải hành khách.

Do đó, khi đầu tư vào từng loại tài sản khác nhau, mỗi khi thị trường biến động thì mỗi loại tài sản sẽ có phản ứng khác nhau trước các thay đổi thị trường.

Rủi ro xếp hạng: Bất cứ lĩnh vực ngành nghề nào cũng có những đánh giá xếp hạng riêng vào cuối năm hoặc đầu năm. Sự thay đổi thứ hạng, lên xuống thứ hạng của các công ty trong cùng lĩnh vực sẽ tạo ra rủi ro. Thứ hạng của các công ty lên xuống sẽ khiến giá cổ phiếu, chứng khoán biến động theo.

Rủi ro lỗi thời: Nhiều lĩnh vực, ngành nghề sau thời hoạt động sẽ có những dấu hiệu lỗi thời, nếu doanh nghiệp không kịp thời thay đổi. Sự ổn định, không có giá trị đổi mới sẽ khiến lợi nhuận của doanh nghiệp tăng trưởng chậm, bị các đối thủ vượt lên. Giá trị cổ phiếu, chứng khoán sẽ bị sụt giảm.

Rủi ro kiểm toán: Hoạt động kiểm toán đánh giá nguồn vốn và tài sản không được sử dụng hiệu quả, sản xuất kinh doanh không mang lại lợi nhuận gây thiệt hại cho doanh nghiệp, đồng thời làm giá cổ phiếu giảm.

Rủi ro truyền thông: Thị trường kinh doanh, với nhiều đối thủ, nhiều tin xấu độc hại ảnh hưởng đến uy tín và hình ảnh doanh nghiệp. Những thông tin truyền thông này sẽ làm giảm sút giá chứng khoán nhanh chóng.

Rủi ro pháp lý: Nhà nước có những quy định nghiêm ngặt về vốn, Luật chứng khoán được điều chỉnh liên tục để nâng cao tính minh bạch của thị trường. Tuy nhiên, nếu nhà đầu tư hay công ty phát hành chứng khoán không nắm rõ các vấn đề pháp lý sẽ phải đối mặt với nhiều rủi ro lớn.

Cách giảm rủi ro trong đầu tư chứng khoán

Rủi ro là điều luôn hiện diện mà khi tham gia bất kỳ nhà đầu tư nào cũng sẽ gặp phải. Tuy không loại bỏ hoàn toàn được nhưng bạn có thể giảm thiểu rủi ro khi đầu tư với các cách sau:

Đa dạng, mở rộng các danh mục đầu tư:

Đầu tư đa dạng chứng khoán, mã ngành là một trong những cách để giảm thiểu rủi ro phi hệ thống. Bạn không nên tập trung một, hai cổ phiếu tiềm năng. Đa dạng đầu tư để hạn chế tối ưu các rủi ro về lỗi thời, xếp hàng,…

Tuy vậy, bạn cũng không nên đầu tư quá nhiều vào các ngành khác nhau. Hãy tập trung phân tích thị trường và lựa chọn cho mình các loại cổ phiếu phù hợp và tiềm năng nhất.

Tập trung đầu tư dài hạn:

Đầu tư dài hạn là cách giúp người chơi giảm tối đa các rủi ro xảy ra. Bạn sẽ nhận được mức lợi nhuận bền vững, ổn định lâu dài từ công ty. Bên cạnh đó, sau khi doanh nghiệp phục hồi sau biến động, bạn còn được hưởng lợi từ việc tăng giá cổ phiếu và được chia cổ tức.

Theo dõi các thông tin về biến động thị trường:

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá, thao túng thị trường, chỉ số giá,… là những kiến thức bạn cần tìm hiểu và theo dõi thường xuyên. Việc này giúp bạn bắt kịp được xu hướng và dễ dàng ứng biến. Ngoài ra, hiểu rõ đặc điểm thị trường sẽ giúp bạn tỉnh táo đầu tư, không bị lôi kéo tâm lý bởi đám đông.

Tham gia đầu tư tại công ty môi giới uy tín, chuyên nghiệp:

Nếu bạn muốn đầu tư ổn định, an toàn có thể lựa chọn các công ty môi giới minh bạch để tham gia. Một công ty uy tín sẽ khớp lệnh nhanh chóng, cập nhập thông tin một cách chính xác và ít bị ảnh hưởng bởi thao túng thị trường.

Tìm hiểu vấn đề pháp lý và tuân thủ kỷ luật khi đầu tư:

Bất kỳ ngành nghề nào cũng có kỷ luật và quy định riêng. Vì vậy, bạn nên tìm hiểu kỹ để tránh vi phạm, để sinh lời an toàn và hiệu quả.