Có nên đầu tư cổ phiếu chứng khoán thời điểm này?

Chỉ trong thời gian ngắn ngủi kể từ cuối năm 2020 đến nay,nhóm cổ phiếu chứng khoán đã mang lại mức lợi nhuận trong mơ cho rất nhiều nhà đầu tư khi cổ phiếu VCI đã tăng giá gấp 4 lần, HCM và VND tăng gấp 3 lần, SSI tăng hơn 2 lần…

Ảnh minh họa (nguồn internet)

Hai tháng cuối năm 2020, thị trường chứng khoán Việt Nam chứng kiến sự thăng hoa của nhóm cổ phiếu chứng khoán. Cổ phiếu các công ty chứng khoán hàng đầu như SSI, HCM, VCI, VND… đều ghi nhận giao dịch sôi động khi tăng trên dưới 100% thị giá. Nếu so với mức đáy cuối quý I/2020, trên lý thuyết nhóm cổ phiếu chứng khoán mang lại mức lợi nhuận trong mơ khi VCI đã tăng gấp 4 lần, HCM và VND tăng gấp 3 lần, SSI tăng hơn 2 lần…

Sang năm 2021, những ngày tươi đẹp tiếp tục nối dài với cổ phiếu chứng khoán.

Hiện tại, giá SSI không chỉ vượt đỉnh năm 2018 mà đã phá đỉnh lịch sử. Cách đây 14 năm khi SSI chuyển sàn từ HNX sang HOSE, phiên giao dịch mở cửa đầu tiên khớp lệnh với giá 300.000 đồng/cổ phiếu (trước khi chia tách) và cuối tuần trước SSI (sau nhiều lần điều chỉnh kỹ thuật) đã phá đỉnh cũ. Vốn hóa của SSI sắp chạm 1 tỷ USD - tương đương với vốn hóa của một số ngân hàng trung bình.

Điều tương tự cũng diễn ra tại nhiều công ty chứng khoán khác như SHS, FPS, CTS, MBS… khi cổ phiếu vươn lên đỉnh cao nhất. Nhóm cổ phiếu chứng khoán hút dòng tiền phần nào phản ánh lý lẽ riêng của thị trường: Chỉ số VN Index đi lên, khối lượng giao dịch bùng nổ, các công ty chứng khoán được kỳ vọng sẽ có lợi nhuận tăng vọt.


Nguồn Cafef.vn

Cổ phiếu chứng khoán tăng gấp 3 so với đáy: Đà tăng có phản ánh đúng lợi nhuận? - Ảnh 1.

Nguồn Cafef.vn

Cổ phiếu chứng khoán có hấp dẫn?

Một trong các chỉ số quan trọng nhất đánh giá hiệu quả hoạt động của một công ty là lợi nhuận/vốn chủ sở hữu (ROEA).

Ở nhóm công ty chứng khoán niêm yết, VCI có tỷ suất ROEA ổn định nhất ở mức 20 - 30%. SSI, HCM và VND có một số thời điểm tiệm cận hoặc vượt 20% nhưng đa phần dưới ngưỡng này.

Công ty chứng khoán hiệu quả nhất trong ba năm qua cần nhắc đến là Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS).

Theo đó, 9 tháng năm 2020, công ty này đạt 1.705 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế - bằng tổng lợi nhuận của SSI, HCM và VCI cộng gộp. Tỷ suất ROEA duy trì của TCBS đều đặn trong khoảng 30 - 40% vượt trội so với toàn thị trường. Bí quyết của TCBS ở việc chiếm tới 70% thị phần môi giới trái phiếu - sân chơi đạt quy mô hơn 40% giá trị GDP Việt Nam vào cuối năm 2019. Hiệu quả hoạt động của các công ty chứng khoán không chỉ tới cuộc cạnh tranh để duy trì thị phần mà mô hình và sự linh hoạt trong kinh doanh mang yếu tố quyết định.

Theo báo cáo của Công ty Chứng khoán SSI, tính đến cuối năm 2020, nhóm cổ phiếu công ty chứng khoán giao dịch tại P/E quá khứ là 18,2 lần và P/B quá khứ là 1,59 lần trong khi mức tương ứng là 9,6 lần và 0,76 lần trong năm 2019. Vào năm 2018, khi VN-Index lập đỉnh lịch sử, cổ phiếu ngành chứng khoán giao dịch với P/E là 14 lần và P/B là 1,6 lần.

Như vậy, định giá P/E hiện tại của ngành này đã vượt đỉnh. Ngay cả khi thị trường chứng khoán thăng hoa, ngành chứng khoán đứng trước áp lực cạnh tranh gay gắt, không nhiều công ty chứng khoán tìm ra những hướng đi khác biệt, thu nhập và lợi nhuận dễ biến động khi thị trường đảo chiều hoặc thanh khoản tụt giảm. Bởi vậy mối quan tâm của thị trường với cổ phiếu chứng khoán nói chung mang hiệu ứng tâm lý nhiều hơn xuất phát từ các cơ sở định giá. Điều này lý giải tại sao khi thị trường chứng khoán đảo chiều, cổ phiếu chứng khoán là nhóm biến động mạnh nhất.