Kỳ vọng ngành thép "qua cơn bĩ cực"!

"Qua cơn bĩ cực"?

Trái ngược với đánh giá ngành thép là thị trường tiềm năng cao được thúc đẩy bởi các khoản đầu tư lớn và các chính sách thuế thuận lợi, doanh nghiệp thép tiếp tục thông báo kết quả kinh doanh quý 3/2022 với các khoản lỗ lớn.

Cụ thể, quý 3 vừa qua, Công ty CP Gang Thép Thái Nguyên (mã TIS) ghi nhận doanh thu thuần hơn 2.600 tỷ đồng và lãi gộp 45 tỷ đồng, giảm lần lượt 15% và 76% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong kỳ, sản lượng tiêu thụ của Tisco giảm mạnh còn 21.895 tấn tương ứng giảm 11,4% so với cùng kỳ. Sản lượng giảm cùng với giá bán thép giảm đã kéo biên lợi nhuận của Tiscon chỉ còn 1,7% trong quý 3 vừa qua trong khi đó cùng kỳ năm ngoái là 6%.

Kỳ vọng ngành thép qua cơn bĩ cực!

Sau khi trừ đi các khoản chi phí phát sinh, Tisco báo lỗ sau thuế 25 tỷ đồng trong khi năm ngoái lãi 10 tỷ đồng. Nếu không tính tới khoản thu nhập khác, Công ty này đã lỗ hơn 38 tỷ đồng từ hoạt động kinh doanh thép. Đây là khoản lỗ theo quý nặng nhất mà Tisco từng ghi nhận trong vòng 9 năm trở lại đây, kể từ cuối năm 2013. Đồng thời, con số này cũng phản ánh đúng diễn biến sản xuất và tiêu thụ thép của Việt Nam trong 9 tháng năm 2022, khi giảm lần lượt 5,8% và 1,6% so với cùng kỳ năm 2021.

Lũy kế 9 tháng đầu năm, doanh nghiệp này ghi nhận doanh thu thuần hơn 9.500 tỷ đồng và lãi ròng 7 tỷ đồng, giảm tương ứng 1% và 93% so với cùng kỳ. Ngoài ra, dòng tiền kinh doanh cũng ghi nhận âm hơn 171 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ dương 608 tỷ đồng. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 2016, dòng tiền của Tisco ghi nhận giá trị âm.

Trước đó, Công ty CP Thép Thủ Đức - VnSteel (mã TDS) công bố báo cáo tài chính quý 3/2022 với tình hình kinh doanh ảm đạm. Trong kỳ, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ đạt 411,7 tỷ đồng, tăng nhẹ so với con số 403 tỷ đồng của quý 3/2021. Giá vốn hàng bán tăng mạnh dẫn đến lỗ gộp 20,6 tỷ đồng. Doanh thu hoạt động tài chính tăng nhẹ song chi phí tài chính tăng mạnh gấp gần 4 lần chủ yếu là chi phí lãi vay; chi phí quản lý doanh nghiệp cũng tăng gấp đôi dẫn đến kết thúc kỳ doanh nghiệp thép này lỗ 29,5 tỷ đồng, tăng mạnh so với con số lỗ 643 triệu của quý 3/2021.

Lũy kế từ đầu năm đến nay, Thép Thủ Đức lỗ 15,8 tỷ đồng, trong khi 9 tháng năm 2021 có lãi 58 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu do đó giảm từ 297 tỷ đồng còn 276 tỷ đồng.

Hay như Công ty CP Thép Vicasa - VNSteel (mã VCA) cũng công bố BCTC quý 3 với doanh thu hơn 477 tỷ đồng, sụt giảm gần 18% so với cùng kỳ năm trước. Kinh doanh dưới giá vốn, kèm theo hàng loạt chi phí đều tăng, là những nguyên nhân khiến công ty bị lỗ ròng sau thuế xấp xỉ 22 tỷ đồng. Đây cũng là quý lỗ nặng nhất kể từ năm 2009 đến nay.

Tính chung lũy kế 9 tháпg đầu năm, VNSteel đạt xấp xỉ 1.840 tỷ đồng doanh thu thuần (giảm 4%), nhưng đã ghi nhận lỗ ròng 13 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm trước vẫn còn lãi 42 tỷ đồng.

“May mắn” hơn, Công ty CP Gang thép Cao Bằng (mã CBI) không lỗ nhưng lợi nhuận gần như "bốc hơi" so cùng kỳ, chỉ còn 750 triệu, trong khi quý 3/2021 lãi tới 80 tỷ đồng.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2022, Gang thép Cao Bằng đạt 1.718 tỷ đồng doanh thu, giảm 20% so với cùng kỳ, lợi nhuận sau thuế ở mức 43,8 tỷ, giảm tới 85% so với mức 296 tỷ đồng của cùng kỳ.

Điểm sáng ngành thép

Tuy nhiên, trong bối cảnh khó khăn đó vẫn có những doanh nghiệp ngành thép lội ngược dòng báo lãi tăng mạnh. Cụ thể, Công ty CP Cán Thép Thái Trung (mã TTS) - một công ty con thuộc Công ty CP Gang Thép Thái Nguyên ghi nhận doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ quý 3/2022 1.434 tỷ đồng, giảm nhẹ so với con số 1.520 tỷ đồng của năm 2021. Giá vốn hàng bán giảm nhờ đó lợi nhuận gộp đạt 22 tỷ đồng tăng 2 tỷ đồng so với quý 3/2021.

Sau khi trừ đi các khoản thuế phí phát sinh, doanh nghiệp này ghi nhận lợi nhuận 6,8 tỷ đồng tăng gần gấp 4 lần so với con số 1,8 tỷ đồng của năm 2021. Lũy kế từ đầu năm đến nay, Cán Thép Thái Trung ghi nhận lợi nhuận sau thuế đạt 7,89 tỷ đồng, tăng so với con số 7,57 tỷ đồng của năm 2021.

Tương tự, tại Công ty CP Kim khí Miền Trung (mã KMT), doanh thu trong kỳ tăng nhẹ từ 555 tỷ đồng lên 597,4 tỷ đồng. Chi phí tài chính cùng chi phí quản lý doanh nghiệp giảm đã giúp cho lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh tăng gần gấp đôi từ 967 triệu năm ngoái lên 1,6 tỷ năm nay. Lũy kế từ đầu năm đến ney, Kim khí Miền Trung báo lãi 16,2 tỷ đồng tăng so với con số 15 tỷ đồng cùng kỳ năm ngoái.

Cho đến thời điểm hiện tại, còn hai doanh nghiệp lớn trong ngành gồm Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát (mã HPG) và Công ty CP Tập đoàn Hoa Sen (mã HSG) chưa công bố kết quả kinh doanh cho quý 3/2022. Tuy nhiên, SSI Research ước tính, lợi nhuận sau thuế quý 3 của Tập đoàn Hòa Phát (HPG) đạt khoảng 2.100 tỷ đồng, giảm 80% so với mức đỉnh trong quý 3/2021. Lý do bởi giá thép giảm mạnh từ đỉnh cao năm 2021, trong khi giá than cốc lên cao làm tăng chi phí đầu vào. Bên cạnh đó, lỗ tỷ giá cũng tác động tiêu cực lên kết quả kinh doanh của HPG.

Mặc dù không đến mức thua lỗ nhưng Công ty CP Thép Mê Lin (mã MEL) mất gần hết lãi trong quý 3. Cụ thể, trong quý 3/2022, Thép Mê Lin ghi nhận doanh thu thuần hơn 162 tỷ đồng và lãi ròng 1 tỷ đồng, giảm tương ứng 17% và 95% so với cùng kỳ. Đằng sau đó là sự suy giảm về sản lượng tiêu thụ và giá bán thép. Nếu cùng kỳ 100 đồng doanh thu tạo ra 15,2 đồng lãi gộp thì trong quý 3/2022, con số này chỉ là 6,9 đồng.

Góp phần vào kết quả ảm đạm của doanh nghiệp thép này là mức tăng mạnh 72% của chi phí tài chính lên 6,4 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là chi phí lãi vay. Các khoản chi phí quản lý và bán hàng cũng tăng mạnh.

Sau 9 tháng đầu năm, Thép Mê Lin ghi nhận doanh thu thuần 573 tỷ đồng, tăng 9% so với cùng kỳ. Tuy nhiên, lãi ròng lại “bốc hơi” 77%, về mức 13 tỷ đồng.

Liệu có "tới hồi thái lai"?

Bức tranh tài chính đã cho thấy, các doanh nghiệp ngành thép đã khó khăn trong suốt giai đoạn vừa qua, đúng như lời của tỷ phú Trần Đình Long: "Mọi người sẽ thấy kết quả kinh doanh thê thảm như thế nào vì ngành thép không thuận lợi", lời chia sẻ của ông Trần Đình Long, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tập đoàn Hòa Phát (mã HPG) tại đại hội cổ đông thường niên năm 2022 diễn ra hồi tháng 4 đang dần ứng nghiệm.

Nhìn chung, những bất ổn từ các cuộc khủng hoảng địa chính trị trên thế giới và chính sách phong tỏa Covid của Trung Quốc được coi là những nguyên nhân chính khiến cho tình hình kinh doanh của các doanh nghiệp ngành thép mang sắc màu ảm đạm.

“Cuộc khủng hoảng Nga - Ukraine, cùng những chính sách của Trung Quốc và tình hình lạm phát toàn cầu đã có những tác động đến ngành thép, xây dựng trong nước. Bên cạnh đó, ngân hàng siết room tín dụng đối với lĩnh vực bất động sản làm giảm nhu cầu sử dụng thép”, ông Huỳnh Công Du, Tổng giám đốc Thép Vicasa đánh giá. Không chỉ vậy, những mảng tối trong bức tranh lợi nhuận của doanh nghiệp đã ảnh hưởng lớn đến thị giá cổ phiếu nhóm ngành thép.

Có thể thấy, từ tháng 10/2021 trở lại đây, nhóm cổ phiếu thép không ngừng lao dốc. Đáng chú ý, có giai đoạn cổ phiếu “quốc dân” HPG còn “trôi” về đáy 23 tháng (tính theo giá điều chỉnh) và bật khỏi Top 10 doanh nghiệp vốn hóa lớn nhất thị trường chứng khoán và đang giao dịch ở mức giá 1x.

Mặc dù trong tuần từ 10-14/10, bộ 3 cổ phiếu thép “đình đám” đã tăng trở lại khi các nhà đầu tư tham gia “bắt đáy”, như cổ phiếu HPG (Tập đoàn Hòa Phát) tăng 10,5%, cổ phiếu HSG (Tập đoàn Hoa Sen) tăng 19,9%, cổ phiếu NKG (Tập đoàn Nam Kim) tăng 14,9%..., song cũng cần nhắc lại, trước đó, trong một vài phiên, nhóm cổ phiếu thép với các mã này dẫn đầu có tăng điểm trở lại ở mức khá mạnh nhưng rồi ngay lập tức thoái trào.

Nhận định về nhóm cổ phiếu này, giới phân tích cho rằng, cổ phiếu ngành thép, nhất là 3 cổ phiếu đầu ngành: HPG, HSG và NKG đã mất khoảng 55-65% thị giá trong vòng một năm trở lại đây nên đã kích hoạt dòng tiền tham gia “bắt đáy”. Tuy nhiên, khó khăn có lẽ vẫn còn ở phía trước khi nhu cầu sử dụng thép trong nước ở mức thấp, còn triển vọng nhu cầu tiêu thụ thép thế giới chưa chắc chắn do lo ngại tình hình lạm phát, suy thoái kinh tế diễn ra ở nhiều quốc gia.

Theo đánh giá của Công ty Chứng khoán VNDirect đối với cổ phiếu HPG, việc giá thị trường xuống ngang bằng với giá trị sổ sách là điều rất hiếm khi xảy ra, trừ những giai đoạn nền kinh tế đứng trước suy thoái hay khủng hoảng nghiêm trọng như Covid-19, hay giai đoạn 2011-2012.

Theo Công ty Chứng khoán Agriseco, với việc đã giảm trước nhiều loại hàng hóa khác, giá thép có thể sẽ khó giảm mạnh nữa mà thiên về khả năng đi ngang. Thậm chí giá thép có thể tăng trở lại khi Trung Quốc mở cửa, thị trường nhà ở sôi động trở lại dẫn đến nhu cầu vật liệu xây dựng tăng.

Trong báo cáo mới đây về ngành thép, Công ty Chứng khoán VCBS dự báo giá thép sẽ hồi phục trong nửa cuối 2023 sau khi giảm về mặt bằng giá thấp hơn hiện tại, nguyên nhân đến từ việc các chính sách kích thích cần thời gian để thể hiện rõ tác động giúp vực dậy nhu cầu đang rất yếu của thị trường Trung Quốc.

Thực tế, trong 8 tháng năm 2022, sản xuất và tiêu thụ thép giảm lần lượt là 5,8% và 1,6% so với cùng kỳ năm 2021. Trong tháng 9, sản lượng bán hàng của Hòa Phát đang ở mức thấp nhất trong 18 tháng qua (555.000 tấn).

Mặc dù vậy, các chuyên gia kỳ vọng tiêu thụ thép nội địa 3 tháng cuối năm sẽ phục hồi bởi mùa mưa - mùa thấp điểm xây dựng đã qua, quý IV là giai đoạn nhu cầu thép tăng lên khi các công trình xây dựng đẩy mạnh tiến độ. Bên cạnh đó, đầu tư công kỳ vọng đẩy mạnh vào cuối năm. Và giá thép có thể tăng trở lại khi Trung Quốc mở cửa, thị trường nhà ở sôi động trở lại, dẫn đến nhu cầu vật liệu xây dựng tăng.

Ngoài ra, chúng tôi cũng giới thiệu tới độc giả các thông tin về giá khác mà nhiều người quan tâm được liên tục cập nhật như: #Tỷ giá ngoại tệ #giá vàng #Giá xăng dầu hôm nay #giá hồ tiêu hôm nay #giá heo hơi hôm nay #giá cà phê #cập nhật bảng giá điện thoại. Kính mời độc giả đón đọc.