Hành trình từ thiếu niên bỏ học thành tỷ phú nhà hàng giàu nhất Trung Quốc

Zhang Yong - Người sáng lập chuỗi nhà hàng lẩu nổi tiếng Haidilao. Ảnh: Bloomberg.

Từ con số không

Theo Bloomberg, năm 19 tuổi, Zhang Yong khi đó là một thợ hàn tại một nhà máy ở Jianyang, Tứ Xuyên, lần đầu tiên rời nhà ăn tập thể và dùng bữa tại một nhà hàng thực sự. Đây là trải nghiệm hiếm có đối với ông khi đó. Tuy nhiên, lẩu tại nhà hàng đó không ngon còn nhân viên thì thô lỗ. Sau đó, bước ngoặt xảy ra làm thay đổi lịch sử ẩm thực Trung Quốc. Zhang bỏ công việc thợ hàn và mở nhà hàng đầu tiên với chỉ 4 bàn vào năm 1994. Ông cũng chưa từng tốt nghiệp trung học và cũng không hề biết cách chuẩn bị món lẩu Tứ Xuyên điển hình khi mới bắt đầu lập doanh nghiệp. Zhang cho biết ông chưa bao giờ thấy hối tiếc về quyết định bỏ công việc với mức lương 93 Nhân dân tệ (14 USD) một tháng đó của mình. “Nếu không mở Haidilao, chắc chắn tôi cũng sẽ phải tìm thứ gì đó khác để làm”, Zhang chia sẻ.

Hiện nay, ông Zhang đã là chủ tịch của một công ty sở hữu chuỗi nhà hàng lẩu hàng đầu Trung Quốc. Haidilao đã tạo ra doanh thu 10,6 tỷ nhân dân tệ (1,6 tỷ USD) trong năm 2017, tăng 36% so với một năm trước đó. Lợi nhuận ròng của chuỗi cũng tăng 22% lên 1,2 tỷ nhân dân tệ trong năm 2017.

Giờ cao điểm tại một nhà hàng Haidilao. Ảnh: Bloomberg

Ông cho rằng yếu tố khác biệt làm nên thành công của Haidilao chính là dùng chính sách lương thưởng để khuyến khích các nhà quản lý. Được biết, công ty này thưởng cho các nhà quản lý 3% lợi nhuận của nhà hàng như một cách tạo động lực từ dưới lên. Mô hình hoạt động này đã được đưa vào làm ví dụ điển hình trong chương trình giảng dạy của Trường Kinh doanh Harvard.

Đến chuẩn bị chào bán cổ phiếu

"Ông trùm" nhà hàng Zhang Yong đã sẵn sàng để thăng hạng trong top những người giàu nhất Trung Quốc khi chuỗi cửa hàng lẩu nổi tiếng do ông sáng lập chuẩn bị chào bán cổ phiếu công khai lần đầu trên sàn chứng khoán Hồng Kông.

Forbes ước tính, người đồng sáng lập của Haidilao International Holding sẽ có tài sản ít nhất là 7 tỷ USD và cao nhất là 8,3 tỷ USD khi Haidilao lên sàn. Điều này sẽ giúp ông trở thành ông chủ nhà hàng giàu nhất Trung Quốc.

Haidilao - chuỗi nhà hàng nổi tiếng với các món cay và dịch vụ chăm sóc khách hàng chu đáo - đang hướng đến giá trị thị trường từ 10-12 tỷ USD thông qua đợt chào bán cổ phiếu công khai lần đầu.

Công ty có trụ sở tại Bắc Kinh đã ấn định mức giá từ 14,80-17,80 đô la Hồng Kông/cổ phiếu (tương đương từ 1,89-2,27 USD/cổ phiếu). Vốn từ các quỹ rót vào dự kiến sẽ được dùng để hỗ trợ cho việc mở rộng nhanh chóng chuỗi nhà hàng và đầu tư công nghệ mới nhằm tự động hóa chuỗi cung ứng của nó.

Suất lẩu 4 vị và nguyên liệu đi kèm của Haidilao. Ảnh: Forbes.

Cứ ba ngày thì Haidilao lại có một cửa hàng mới ra đời. Giải thích về tốc độ tăng trưởng nhanh chóng của chuỗi nhà hàng, ông cho biết người nước ngoài có một sự tò mò rất lớn đối với văn hóa Trung Quốc. "Phần lớn lịch sử và phong tục của chúng tôi đều có thể tìm hiểu qua văn hóa ẩm thực", ông Zhang cho biết trong một cuộc phỏng vấn với Forbes.

Ông cũng cho rằng việc mở rộng nhanh chóng và tăng sự hiện diện ở nhiều nơi sẽ tốt hơn là chỉ nổi tiếng ở một vùng.

Bí quyết thành công

Chuỗi nhà hàng nổi tiếng của ông đến nay đã có mặt tại 360 địa điểm và đang nhắm đến mục tiêu 400 nhà hàng vào cuối năm nay, trong đó có khoảng 20 nhà hàng mở tại nước ngoài.

Haidilao hiện đã có mặt tại các thành phố ven biển tại Mỹ, Tokyo, Seoul và Singapore và đang có kế hoạch mở rộng tại các thị trường mới, nơi có các cụm dân nhập cư Trung Quốc sinh sống như London, Úc, Canada, Malaysia, Thái Lan cùng các nước Đông Nam Á.

Bên trong một nhà hàng của Haidilao. Ảnh: Graham Uden/Bloomberg

Haidilao cho biết công ty đang phát triển một nền tảng trí tuệ nhân tạo hợp tác với Alibaba Cloud để khảo sát và phân tích hiệu quả hoạt động của chuỗi.

Một yêu cầu quan trọng để thâm nhập vào các thị trường mới là Haidilao phải bản địa hóa thực đơn và sản phẩm cốt lõi (nước dùng).

Yihai International, công ty cung cấp độc quyền thực phẩm cho Haidilao cũng do ông Zhang nắm cổ phần kiểm soát. Mục tiêu dài hạn của Haidilao là tùy chỉnh nước dùng dựa trên sở thích cá nhân của khách hàng và lưu trữ nó trong cơ sở dữ liệu để phục vụ lên bất cứ khi nào khách hàng quen quay lại nhà hàng.

Tuyên bố nổi tiếng của Haidilao là tập trung vào dịch vụ đặc biệt và hình thức giải trí sáng tạo để thu hút khách hàng. Chẳng hạn như miễn phí cắt sửa móng tay trong thời gian chờ đợi, không gian chụp và in ảnh tại chỗ, tự làm mì,... và thậm chí có cả cũi trẻ em cho các thực khách là các cặp vợ chồng trẻ.

Hiện tại, Haidilao đã nhận được 375 triệu USD từ nền tảng đầu tư Hillhouse Capital, các quỹ quản lý tài sản Greenwoods, Morgan Stanley, Snow Lake và Ferry Ferry. Cổ phiếu của công ty sẽ bắt đầu giao dịch vào ngày 26/9 tới đây.