Bộ Tài chính đề nghị Hà Nội làm rõ việc đổi hàng trăm ha đất lấy 5 tuyến đường

Bộ Tài chính cho hay, vừa qua trên các phương tiện thông tin đại chúng có phản ánh về việc UBND TP Hà Nội quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và cấp Giấy chứng nhận đầu tư cho 5 dự án về hạ tầng giao thông theo hình thức hợp đồng BT, thanh toán bằng quỹ đất hàng trăm ha cho các nhà đầu tư.

5 dự án đổi đất lấy hạ tầng gồm Dự án đường từ đê sông Hồng đến khu đô thị mới C2 - Gamuda Gardens, dự án tuyến đường Minh Khai - Vĩnh Tuy - Yên Duyên, dự án Xây dựng các tuyến đường giao thông đấu nối hạ tầng các khu đô thị, dân cư quận Hà Đông và một dự án từ Ngã Tư Sở đến cầu Vĩnh Tuy...

Bản đồ quy hoạch kết nối tuyến đường Minh Khai - Vĩnh Tuy - Yên Duyên

Theo Bộ Tài chính, tại Khoản 3, Điểm d Khoản 4 Điều 13 của Luật Quản lý, sử dụng tài sản công quy định nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ: Quy định chi tiết về việc sử dụng tài sản công để tham gia dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư; quyết định hoặc phân cấp thẩm quyền quyết định sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng công trình theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao.

“Như vậy, kể từ ngày 01/01/2018, không áp dụng quy định tại Quyết định số 23/2015/QĐ-TTg ngày 26/6/2015 của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế nhà nước thanh toán bằng quỹ đất cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư xây dựng theo hình thức xây dựng chuyển giao” – văn bản của Bộ này nêu rõ.

Để xử lý các vấn đề chuyển tiếp trong thời gian một số văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Quản lý, sử dụng tài sản công chưa được ký ban hành (trong đó có Nghị định quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao), Bộ Tài chính đã có Công văn số 638/BTC-QLCS ngày 16/01/2018 báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ tại Công văn số 1248/VPCP-KTTH ngày 02/02/2018 của Văn phòng Chính phủ, Bộ Tài chính đã có Công văn số 3515/BTC-QLCS ngày 28/3/2018 hướng dẫn các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan khác ở trung ương; Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc xử lý một số vấn đề chuyển tiếp trong quản lý, sử dụng tài sản công như sau: “Tạm dừng việc xem xét, quyết định sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư kể từ ngày 1/1/2018 cho đến khi Nghị định của Chính phủ quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư theo hình thức xây dựng - chuyển giao có hiệu lực thi hành”.

Bộ Tài chính yêu cầu tạm dừng việc xem xét, quyết định sử dụng tài sản công để thanh toán cho nhà đầu tư. (Ảnh: Dự án Đường bao quanh khu tưởng niệm Chu Văn An dài khoảng 3,6km, Bitexco được UBND TP Hà Nội giao khu đất đối ứng rộng 90ha hiện là khu đô thị The Manor Central Park).

Do đó, Bộ Tài chính đề nghị UBND TP Hà Nội rà soát việc chấp thuận chủ trương sử dụng quỹ đất để thanh toán cho các nhà đầu tư thực hiện 5 dự án đầu tư theo hình thức BT nói trên để bảo đảm phù hợp với quy định và chỉ đạo của Chính phủ.

Trước đó, liên quan đến hình thức đầu tư của các dự án BT, kết quả kiểm toán 17 dự án đầu tư xây dựng theo hình thức hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) trong năm 2017 được báo cáo Quốc hội cũng cho thấy nhiều vi phạm.

Theo Kiểm toán Nhà nước, hầu hết dự án BT lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu, làm giảm sự cạnh tranh và tiềm ẩn rủi ro chọn nhà đầu tư không đủ năng lực. Cùng với đó, các đơn vị thanh toán cho nhà đầu tư theo hình thức giao đất đã giải phóng mặt bằng có thu tiền sử dụng đất, hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần không thông qua đấu giá là chưa phù hợp quy định.

BT là hình thức đầu tư được ký giữa cơ quan nhà nước và nhà đầu tư để xây dựng công trình kết cấu hạ tầng. Sau khi xây dựng xong, nhà đầu tư chuyển giao công trình đó cho nhà nước. Cùng với đó, Chính phủ tạo điều kiện cho nhà đầu tư thực hiện dự án khác để thu hồi vốn đầu tư và lợi nhuận hoặc thanh toán cho nhà đầu tư theo thỏa thuận trong hợp đồng BT.