Trả lời:
1. Cơ sở pháp lý:
Căn cứ vào Luật đấu thầu năm 2013.
 |
| Ảnh minh họa |
2. Nội dung phân tích:
Đấu thầu là quá trình lựa chọn nhà thầu để ký kết và thực hiện hợp đồng cung cấp dịch vụ tư vấn, dịch vụ phi tư vấn, mua sắm hàng hóa, xây lắp; lựa chọn nhà đầu tư để ký kết và thực hiện hợp đồng dự án đầu tư theo hình thức đối tác công tư, dự án đầu tư có sử dụng đất trên cơ sở bảo đảm cạnh tranh, công bằng, minh bạch và hiệu quả kinh tế.
Theo Mục 1 Luật đấu thầu 2013 thì các hình thức lựa chọn nhà thầu bao gồm:
- Đấu thầu rộng rãi,
- Đấu thầu hạn chế;
- Chỉ định thầu;
- Chào hang cạnh tranh;
- Mua sắm trực tiếp
- Tự thực hiện;
- Lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt;
- Tham gia thực hiện công cộng;
Điểm giống nhau của các hình thức trên ở chỗ đều là hình thức nhằm lựa chọn nhà thầu phù hợp trong một gói thầu.
Điểm khác biệt:
Mỗi hình thức lựa chọn nhà thầu đều có điểm riêng, không hình thức nào giống hình thức nào. Khi lựa chọn hình thức áp dụng cụ thể thì phải đảm bảo đủ điều kiện với hình thức lựa chọn nhà thầu đó.
*) Đối với đầu thầu rộng rãi:
Đấu thầu rộng rãi được hiệu là một hình thức lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư mà không có hạn chế số lượng tham gia.
Đặc điểm của hình thức đấu thầu này là phạm vi đối tượng tham gia đấu thầu không bị hạn chế, tạo tính cạnh tranh cao. Tuy nhiên, hình thức này cũng tạo sự khó khăn trong vấn đề kiểm soát số lượng hồ sơ đấu thầu.
*) Đối với đầu thầu hạn chế:
Theo Điều 21 Luật đấu thầu 2013 thì:
Đấu thầu hạn chế được áp dụng trong trường hợp gói thầu có yêu cầu cao về kỹ thuật hoặc kỹ thuật có tính đặc thù mà chỉ có một số nhà thầu đáp ứng yêu cầu của gói thầu.
Hình này đấu thầu này trái ngược lại với hình thức đấu thầu rộng rãi. Nếu như hình thức đấu thầu rộng rãi không hạn chế số lượng thì đấu thầu hạn chế có giới hạn số lượng tham gia. Chỉ những đối tượng có kỹ thuật đáp ứng yêu cầu bên mời thầu mới đủ điều kiện tham gia với tư cách nhà thầu.
*) Đối với hình thức chỉ định thầu:
Điều kiện thực hiện chỉ định thầu theo khoản 2 Điều 22 Luật đấu thầu 2013 bao gồm:
- Có quyết định đầu tư được phê duyệt, trừ gói thầu tư vấn chuẩn bị dự án;
- Có kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt;
- Đã được bố trí vốn theo yêu cầu tiến độ thực hiện gói thầu;
- Có dự toán được phê duyệt theo quy định, trừ trường hợp đối với gói thầu EP, EC, EPC, gói thầu chìa khóa trao tay;
- Có thời gian thực hiện chỉ định thầu kể từ ngày phê duyệt hồ sơ yêu cầu đến ngày ký kết hợp đồng không quá 45 ngày; trường hợp gói thầu có quy mô lớn, phức tạp không quá 90 ngày;
- Nhà thầu được đề nghị chỉ định thầu phải có tên trong cơ sở dữ liệu về nhà thầu của cơ quan quản lý nhà nước về hoạt động đấu thầu.
Gói thầu xây dựng nếu đáp ứng đủ điều kiện thì có thể áp dụng hình thức này. Gói thầu cụ thể áp dụng bao gồm:
- Gói thầu cung cấp dịch vụ tư vấn lập báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng được chỉ định cho tác giả của thiết kế kiến trúc công trình trúng tuyển hoặc được tuyển chọn khi tác giả có đủ điều kiện năng lực theo quy định; gói thầu thi công xây dựng tượng đài, phù điêu, tranh hoành tráng, tác phẩm nghệ thuật gắn với quyền tác giả từ khâu sáng tác đến thi công công trình;
- Gói thầu di dời các công trình hạ tầng kỹ thuật do một đơn vị chuyên ngành trực tiếp quản lý để phục vụ công tác giải phóng mặt bằng; gói thầu rà phá bom, mìn, vật nổ để chuẩn bị mặt bằng thi công xây dựng công trình;
Hình thức đấu thầu này có đặc điểm chỉ áp dụng với những gói thầu đã được liệt kê ở trên. Những gói thầu không thuộc các trường hợp trên thì không thể lựa chọn hình thức lựa chọn nhà thầu này.
*) Đối với chào hàng cạnh tranh:
Trường hợp áp dụng: áp dụng cho các gói thầu có giá trị trong hạn mức và áp dụng cho gói thầu xây lắp công trình đơn giản đã có thiết kế bản vẽ thi công được phê duyệt.
Điều kiện áp dụng:
- Có kế hoạch lựa chọn nhà thầu được phê duyệt;
- Có dự toán được phê duyệt theo quy định;
- Đã được bố trí vốn theo yêu cầu tiến độ thực hiện gói thầu.
Hình thức này áp dụng với gói thầu có giá trị trong hạn mức và giới hạn phạm vi đối với gói thầu xây lắp đơn giản. Ngoài ra, để áp dụng hình thức này bên mời thầu phải đáp ứng đủ điều kiện nêu trên.
*) Mua sắm trực tiếp:
Mua sắm trực tiếp được áp dụng đối với gói thầu mua sắm hàng hóa tương tự thuộc cùng một dự án, dự toán mua sắm hoặc thuộc dự án, dự toán mua sắm khác.
Điều kiện áp dụng:
- Nhà thầu đã trúng thầu thông qua đấu thầu rộng rãi hoặc đấu thầu hạn chế và đã ký hợp đồng thực hiện gói thầu trước đó;
- Gói thầu có nội dung, tính chất tương tự và quy mô nhỏ hơn 130% so với gói thầu đã ký hợp đồng trước đó;
- Đơn giá của các phần việc thuộc gói thầu áp dụng mua sắm trực tiếp không được vượt đơn giá của các phần việc tương ứng thuộc gói thầu tương tự đã ký hợp đồng trước đó;
- Thời hạn từ khi ký hợp đồng của gói thầu trước đó đến ngày phê duyệt kết quả mua sắm trực tiếp không quá 12 tháng.
*) Tự thực hiện
Theo Điều 25 Luật đấu thầu 2013 áp dụng đối với gói thầu thuộc dự án, dự toán mua sắm trong trường hợp tổ chức trực tiếp quản lý, sử dụng gói thầu có năng lực kỹ thuật, tài chính và kinh nghiệm đáp ứng yêu cầu của gói thầu.
Lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư trong trường hợp đặc biệt: áp dụng khi có điều kiện đặc thù, không lựa chọn được hình thức đấu thầu khác, người có thẩm quyền trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định phương án lựa chọn nhà thầu, nhà đầu tư
*) Tham gia thực hiện công cộng:
Đối tượng thực hiện: Cộng đồng dân cư, tổ chức, tổ, nhóm thợ tại địa phương nơi có gói thầu được giao
Các gói thầu được thực hiện:
- Gói thầu thuộc chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình hỗ trợ xóa đói giảm nghèo cho các huyện, xã miền núi, vùng sâu, vùng xa, hải đảo, vùng kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn;
- Gói thầu quy mô nhỏ mà cộng đồng dân cư, tổ chức, tổ, nhóm thợ tại địa phương có thể đảm nhiệm
Để so sánh các hình thức đấu thầu bạn phải dựa vào tính chất và hạn mức của từng loại để làm cơ sở áp dụng. Ngoài Luật đấu thầu 2013 thì cơ sở để so sánh các hình thức đấu thầu còn phải áp dụng theo quy định của Nghị định 63/2014/NĐ – CP.
Minh Phương
Phiên bản di động