Nhặt được của rơi không trả lại có vi phạm pháp luật không?

	Buôn bán thuốc lá lậu có bị truy cứu trách nhiệm hình sự?
	Phạm tội trong trường hợp say do dùng rượu, bia có phải chịu trách nhiệm hình sự không?
	Làm giả bảng lương để vay vốn ngân hàng có bị truy cứu trách nhiệm hình sự ?

Khoảng nửa tiếng sau thì khách hàng đó lại xin nhận tiền, nhưng tôi không có ý muốn trả. Sau một hồi cãi vã thì tôi đã bị mời lên phường công an để làm việc, sau đó mời cả em gái và con tôi lên. Qua 24 giờ thì công an đã thả chúng tôi ra, và đợi ngày xét xử mời chúng tôi lên. Nhưng khoảng nữa tháng sau, có 1 người công an nói cả 3 chúng tôi đều sẽ phải ở tù vì tội cấu kết chiếm đoạt tài sản từ 50 đến 200 triệu. Tôi muốn hỏi điều đó có đúng không ? Bởi vì tôi chỉ nhặt được của rơi sau đó đã trả lại công an ?

Nhặt được của rơi không trả lại có vi phạm pháp luật không?

Trả lời:

1. Cơ sở pháp lý:

Bộ luật Dân sự 2015

Bộ luật Hình sự 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 (văn bản mới: bộ luật hình sự năm 2015)

2. Luật sư tư vấn:

Về khía cạnh dân sự Khoản 1 Điều 230 Bộ luật Dân sự 2015 quy định như sau:

1. Người phát hiện tài sản do người khác đánh rơi, bỏ quên mà biết được địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc trả lại tài sản cho người đó; nếu không biết địa chỉ của người đánh rơi hoặc bỏ quên thì phải thông báo hoặc giao nộp cho Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã nơi gần nhất để thông báo công khai cho chủ sở hữu biết mà nhận lại.

Ủy ban nhân dân cấp xã hoặc công an cấp xã đã nhận tài sản phải thông báo cho người đã giao nộp về kết quả xác định chủ sở hữu.

Căn cứ theo quy định trên thì về mặt dân sự, khi bạn nhặt được vật bị đánh rơi bỏ quên, ở đây là ví tiền thì nếu trong ví có các giấy tờ xác định được chủ sở hữu của chiếc ví thì bạn cần trả lại cho chủ sở hữu. Nếu không có điều kiện để giao trả trực tiếp hoặc không xác định được chủ sở hữu thì bạn cần giao nộp cho cơ quan công an cấp xã nơi gần nhất để phía cơ quan xử lý theo quy định của pháp luật.

Về mặt hình sự, trong trường hợp bạn nhặt được ví tiền với giá trị lớn như vậy và không giao trả cho chủ sở hữu ngay cả khi chủ sở hữu đã tìm đến thì bạn sẽ bị khởi tố về tội chiếm giữ trái phép tài sản theo quy định tại Điều 141 Bộ luật Hình sự 1999 sửa đổi, bổ sung năm 2009 như sau:

1. Người nào cố tình không trả lại cho chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc không giao nộp cho cơ quan có trách nhiệm tài sản có giá trị từ mười triệu đồng đến dưới hai trăm triệu đồng, cổ vật hoặc vật có giá trị lịch sử, văn hoá bị giao nhầm hoặc do mình tìm được, bắt được, sau khi chủ sở hữu, người quản lý hợp pháp hoặc cơ quan có trách nhiệm yêu cầu được nhận lại tài sản đó theo quy định của pháp luật, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến ba năm hoặc phạt tù từ ba tháng đến hai năm.

2. Phạm tội chiếm giữ tài sản có giá trị từ hai trăm triệu đồng trở lên hoặc cổ vật, vật có giá trị lịch sử, văn hoá có giá trị đặc biệt, thì bị phạt tù từ một năm đến năm năm.

Như vậy, sau khi giao trả lại tài sản thì mức phạt của bạn sẽ là phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Về việc em gái và con của bạn có bị truy cứu trách nhiệm hình sự hay không thì phải dựa trên các căn cứ như: họ có đủ độ tuổi chịu trách nhiệm hình sự hay không, có sự thống nhất về ý chí giữa 3 người khi phạm tội hay không, họ có biết rằng chiếc ví đấy là tài sản của người khác không,...

Trong trường hợp em gái và con của bạn không đủ các dấu hiệu của đồng phạm thì sẽ không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội chiếm giữ trái phép tài sản.