Kỳ vọng nền kinh tế thị trường bứt phá xuất khẩu trong năm 2021

Cập nhật: 14:52 | 01/02/2021 Theo dõi KTCK trên

Năm 2020, kim ngạch xuất khẩu (XK) năm 2020 đạt 281,5 tỷ USD, tăng 6,5% so với năm trước. Xuất siêu cả năm ước đạt khoảng 19,1 tỷ USD và là năm thứ 5 liên tiếp đạt xuất siêu với mức thặng dư năm sau cao hơn năm trước.

Giá thép hôm nay 1/2/2021: Lao dốc phiên đầu tuần

Giá gạo châu Á liên tiếp lập đỉnh mới đầu năm 2021

Dự kiến xuất khẩu hàng hóa của Thái Lan tăng tới 4% trong năm 2021

Năm 2020 là một năm đầy thách thức đối với ngành thủy sản Việt Nam khi phải đối mặt với những khó khăn từ đại dịch COVID-19 và xâm nhập mặn tại ĐBSCL tác động đến nuôi trồng, nhu cầu tiêu thụ sản phẩm,… Do vậy, bước sang năm 2021, đòi hỏi ngành thủy sản cần nỗ lực toàn diện, nắm chắc diễn biến thị trường để tạo bứt phá về kim ngạch xuất khẩu.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, 15 ngày đầu năm 2021, Việt Nam có tới 4 nhóm hàng có kim ngạch xuất khẩu từ 1 tỷ USD trở lên, tăng 1 nhóm so với cùng kỳ 2020. Nhóm hàng mới đạt được con số tỷ USD là máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng với kim ngạch 1,45 tỷ USD, tăng mạnh tới 72% so với cùng kỳ 2020. 3 nhóm hàng, gồm: Điện thoại và linh kiện; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; dệt may vẫn duy trì kim ngạch tỷ USD như thời điểm 1 năm trước. Trong đó, điện thoại và linh kiện là nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất đạt 2,86 tỷ USD, tăng tới gần 1,5 tỷ USD (cùng kỳ 2020 đạt hơn 1,3 tỷ USD). Máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện đứng thứ 2 với 1,7 tỷ USD, tăng hơn 10%; dệt may đạt gần 1,23 tỷ USD, giảm hơn 200 triệu USD.

Trong những ngày đầu tháng 1/2021, hàng loạt các đơn hàng xuất khẩu nông, thủy sản đã được doanh nghiệp (DN) xuất đi. Mới đây, Bộ NN&PTNT phối hợp với UBND TP Cần Thơ công bố xuất khẩu lô gạo đầu tiên của năm 2021. Theo đó, lô hàng có tổng khối lượng 1.600 tấn gạo thơm (Jasmine 85 và Hương Lài) của Công ty CP Nông nghiệp công nghệ cao Trung An được xuất sang Singapore và Malaysia.

5104-xuatkhau12
Nắm chắc thị trường để tạo bứt phá

Bên cạnh đó, DN này còn có một đơn hàng hơn 2.000 tấn chuẩn bị xuất sang Đức, hưởng ưu đãi từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Không chỉ mặt hàng gạo, các mặt hàng thủy sản (tôm, mực, cá ngừ, bạch tuộc) và trái cây (thanh long, dưa lê…) cũng đã được các DN xuất khẩu sang các thị trường: EU, Mỹ, Nhật Bản, Canada, Australia và Trung Quốc.

Nắm chắc thị trường để bứt phá trong năm 2021

Bộ trưởng Bộ Công Thương Trần Tuấn Anh cho biết, để góp phần đưa tốc độ tăng trưởng GDP của cả nước năm 2021 tăng 6,5%, ngành công thương phấn đấu Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng khoảng 8% so với năm 2020; tổng kim ngạch xuất khẩu tăng khoảng 4 - 5% so với năm 2020; cán cân thương mại tiếp tục duy trì xuất siêu.

Do vậy, giải pháp mấu chốt mà ngành công thương triển khai là ưu tiên các hoạt động xúc tiến xuất khẩu và các thị trường xuất khẩu sớm khôi phục sau đại địch; củng cố và mở rộng thị trường xuất khẩu, tận dụng tối đa lợi thế từ các FTA mà Việt Nam đã tham gia ký kết; nắm bắt thông tin thị trường và cảnh báo sớm các vấn đề phát sinh ảnh hưởng đến xuất khẩu của Việt Nam (sự thay đổi chính sách của nước nhập khẩu, các rào cản kỹ thuật, rủi ro trong thanh toán…).

Đơn cử như với lĩnh vực dệt may, trong xu thế giảm giá, hàng hóa dệt may đơn giản sẽ thay thế hàng thời trang, dẫn tới năng lực sản xuất của DN dệt may sẽ trở nên dư thừa và xuất hiện những yêu cầu về năng lực sản xuất mới.

Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Dệt may Việt Nam (Vinatex) Lê Tiến Trường chia sẻ, năm 2021, ngành dệt may đặt mục tiêu xuất khẩu đạt 39 tỷ USD (bằng năm 2020). Để đạt mục tiêu này, Vinatex chú trọng nâng cao năng lực sản xuất đáp ứng với tình hình mới. Cụ thể, tập trung bổ sung, đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, kết nối chuỗi trong các DN thành viên, tăng hiệu quả hoạt động của các DN có vốn tập đoàn chi phối, số hóa công tác quản trị và phát triển hài hòa các mảng sợi, vải, may.

Hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ các FTA

Theo phân tích của nhiều chuyên gia, năm 2021, trong bối cảnh thực thi EVFTA, CPTPP và các FTA thế hệ mới, kinh tế Việt Nam sẽ có nhiều điều kiện thuận lợi để phục hồi, khởi sắc hơn và xuất khẩu chắc chắn cũng tăng mạnh cùng đà tăng trưởng kinh tế. Do đó, để tận dụng tốt những cơ hội từ các FTA, trước mắt, Việt Nam cần nhanh chóng triển khai đồng bộ nhiều giải pháp cả về tài chính, tiền tệ và thông tin thị trường. Đồng thời, đẩy mạnh cơ cấu lại ngành hàng, sản phẩm và DN; nâng cao năng lực đổi mới công nghệ và cạnh tranh của hàng xuất khẩu.

Đưa ra các giải pháp phát triển xuất khẩu bền vững, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trần Thắng Hải cho hay, Bộ Công Thương sẽ tập trung hỗ trợ DN xuất khẩu ứng phó và chủ động trước dịch Covid -19. Cùng với đó, đẩy mạnh tuyên truyền xuất khẩu, quảng bá ngành hàng, sản phẩm có thế mạnh xuất khẩu của vùng, miền và tập trung thực hiện quảng bá sâu rộng tối thiểu mỗi năm 3 - 5 ngành hàng vào các thị trường trọng điểm. Đồng hành cùng DN khai thác tối đa lợi thế từ các FTA, Bộ Công Thương và hệ thống các Thương vụ Việt Nam tại các nước tiếp tục triển khai các chương trình hành động thực thi, tạo điều kiện thuận lợi để đẩy mạnh giao thương, kết nối đầu tư, hỗ trợ giải quyết khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thâm nhập thị trường.

Ở góc độ đại diện cho cộng đồng DN, Chủ tịch Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) Vũ Tiến Lộc cho rằng, Bộ Công Thương phải làm tốt vai trò điều phối trong thực thi FTA, dẫn dắt DN thực thi các FTA quyết liệt, hiệu quả hơn.

Về phía DN, cần khẩn trương thay đổi tư duy tiếp cận, nâng nội lực để đủ sức tham gia dây chuyền cung ứng toàn cầu. Trong đó, chú trọng nâng cao chất lượng đội ngũ nhân lực, đẩy mạnh ứng dụng khoa học - công nghệ, tổ chức sản xuất hợp lý, nâng cao năng suất, chất lượng, giảm giá thành sản phẩm để tăng sức cạnh tranh, đáp ứng được yêu cầu của thị trường nhập khẩu.

Với việc nắm vững nhu cầu và thị hiếu của các thị trường trong năm 2021 và tận dụng từ các lợi thế từ các hiệp định tự do mang lại, hy vọng ngành thủy sản sẽ có những "bứt phá" mới về kim ngạch giá trị xuất khẩu trong năm 2021.

Hạ Vy