Thức uống mát gan, tăng đề kháng nhưng 4 tuyệt đối tránh xa kẻo "rước họa vào thân"

Xạ đen (Celastrus hindsii) là loài cây thân gỗ leo, mọc nhiều ở các vùng núi phía Bắc Việt Nam như Hòa Bình, Ninh Bình, Quảng Ninh… Trong dân gian, loại cây này được coi là bài thuốc quý nhờ chứa nhiều hợp chất sinh học có lợi cho cơ thể.

Các nghiên cứu hiện đại cho thấy, lá xạ đen chứa:

Flavonoid, polyphenol, quinone: Có tác dụng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư, ngăn chặn quá trình hình thành khối u ác tính và hạn chế di căn.

Saponin triterpenoid: Tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại vi khuẩn, virus và tác nhân gây bệnh.

Tanin, rutin, axit amin: Chống oxy hóa, làm chậm quá trình lão hóa tế bào và bảo vệ thành mạch.

Nhờ các thành phần này, xạ đen được ứng dụng trong: Hỗ trợ điều trị ung thư (ung thư gan, phổi, dạ dày…); Điều trị các bệnh lý về gan như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ; Ổn định huyết áp, cải thiện tuần hoàn máu não và hỗ trợ điều trị tiểu đường, bệnh cơ xương khớp.

Không chỉ ở Việt Nam, một số quốc gia châu Á cũng sử dụng lá xạ đen như một phần của các bài thuốc tăng sức đề kháng và thanh lọc cơ thể. Tuy nhiên, điều quan trọng là loại xạ đen có công dụng y học chỉ là Celastrus hindsii, còn nhiều loại xạ khác trong tự nhiên không có tác dụng chữa bệnh, thậm chí có thể gây hại nếu dùng nhầm.

4 nhóm người tuyệt đối không nên uống lá xạ đen

Mặc dù là thảo dược lành tính, nhưng xạ đen không phải ai uống cũng tốt. Dưới đây là 4 nhóm đối tượng cần tránh xa loại nước này:

Người bệnh thận: Người mắc bệnh thận vốn có khả năng lọc và đào thải chất độc kém. Việc sử dụng lá xạ đen có thể khiến thận phải làm việc quá sức, từ đó đẩy nhanh quá trình suy giảm chức năng thận.

Người bị huyết áp thấp: Một trong những tác dụng của xạ đen là hạ huyết áp. Điều này có lợi cho người huyết áp cao nhưng với người huyết áp thấp, việc uống xạ đen có thể khiến huyết áp tụt mạnh, dẫn đến chóng mặt, choáng váng, thậm chí ngất xỉu.

Phụ nữ mang thai, cho con bú và trẻ dưới 5 tuổi: Phụ nữ mang thai có cơ địa nhạy cảm, dễ bị tác động bởi các dược tính mạnh. Xạ đen có tính hàn, nếu dùng không đúng liều có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Tương tự, phụ nữ đang cho con bú và trẻ nhỏ dưới 5 tuổi không nên uống vì hệ tiêu hóa còn yếu, dễ gặp tác dụng phụ.

Người bị tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa: Theo Đông y, xạ đen mang tính hàn, dễ làm lạnh bụng và kích thích nhu động ruột. Với người đang bị tiêu chảy hoặc hệ tiêu hóa yếu, việc uống xạ đen sẽ khiến tình trạng nặng hơn, gây mất nước, mất điện giải.

Cách sử dụng lá xạ đen đúng cách

Cách đun nước lá xạ đen:

Chuẩn bị 100g lá tươi (hoặc 40g lá khô), rửa sạch, để ráo.

Cho vào ấm cùng 1,5 – 2 lít nước.

Đun sôi khoảng 15 phút, hạ nhỏ lửa thêm 5 phút.

Uống trong ngày, có thể uống nóng hoặc để nguội.

Lưu ý khi sử dụng:

Không uống quá nhiều trong ngày, tránh lạm dụng như "nước lọc".

Không dùng chung với rượu, bia, thuốc lá hoặc các chất kích thích.

Không để nước xạ đen qua đêm vì dễ biến chất.

Người đang điều trị bệnh hoặc dùng thuốc tây nên tham khảo ý kiến bác sĩ để tránh tương tác thuốc.