Thí điểm thanh toán qua di động đối mặt với nhiều thách thức

	Tràn lan dịch vụ “giúp” rút tiền mặt từ thẻ tín dụng
	Thanh toán điện tử tại Việt Nam đang 'cất cánh'
	Sử dụng công nghệ “một chạm” đã đến thời

Việc Thủ tướng Chính phủ đồng ý cho thí điểm sử dụng tài khoản viễn thông để thanh toán là cơ hội phát triển kinh tế, vì sự tiện lợi cho hàng chục triệu người trong việc mua bán, du lịch... với một chiếc điện thoại di động sẵn có mà không cần phải mang theo các phương tiện thanh toán như tiền hay thẻ thanh toán, đồng thời cũng là cơ hội lớn cho các nhà mạng.

Ảnh minh họa

Về mặt pháp lý, để thanh toán qua di động, cần phải giải quyết nhiều vấn đề liên quan, trong đó có các câu chuyện sau đây:

Thứ nhất, cần phải thừa nhận đó là một phương tiện thanh toán thứ 9, bên cạnh 8 loại hiện hành là tiền mặt, séc, lệnh chi, ủy nhiệm chi, nhờ thu, ủy nhiệm thu, thẻ ngân hàng và ví điện tử. Nếu không, thì đó sẽ là một hình thức thanh toán bất hợp pháp.

Thứ hai, có hay không thừa nhận doanh nghiệp cung cấp dịch vụ viễn thông là một đơn vị trung gian thanh toán (là hoạt động làm trung gian kết nối, truyền dẫn và xử lý dữ liệu điện tử các giao dịch thanh toán giữa tổ chức cung ứng và người sử dụng dịch vụ thanh toán)? Nếu là trung gian thanh toán thì phải kết nối với các ngân hàng thương mại.

Thứ ba, cần phải xác định mức giá trị thanh toán hợp lý để bảo đảm sự an toàn cho cả người bán hàng, nhà cung cấp dịch vụ thanh toán và khách hàng.

Thứ tư, dù xác định doanh nghiệp dịch vụ viễn thông là trung gian thanh toán hay không thì cũng cần phải yêu cầu thực hiện các quy định nghiêm ngặt về phòng, chống rửa tiền và tài trợ khủng bố.

Và như vậy, lại không phải là một phương tiện thanh toán mới, mà chỉ là một cách thức giao dịch thanh toán hay chuyển tiền điện tử trên cơ sở tài khoản thẻ, ví điện tử của các ngân hàng và trung gian thanh toán thông qua điện thoại di động đã được thực hiện khá phổ biến trên thực tế. Một trong những cách thức thanh toán mới nhất là thông qua mã QR (QR Pay) trên ứng dụng di động Mobile Banking đã được một số ngân hàng triển khai. Nếu theo cách thức này thì đã có hành lang pháp lý, mà không phải là việc thí điểm thanh toán di động.

Vì vậy, cần phải xác định nhà cung cấp dịch vụ viễn thông phải là một tổ chức cung cấp dịch vụ thanh toán hoàn toàn mới hoặc ít nhất cũng là một đơn vị trung gian thanh toán đặc biệt. Nếu xác định việc thanh toán di động vận hành như một trung gian thanh toán thì thuộc thẩm quyền quyết định của NHNN và không phải là sự thí điểm. Còn nếu coi việc thanh toán di động là một cách thức hoàn toàn mới, thì cần phải sửa đổi một số luật liên quan, nên trước mắt cần quyết định cho phép thí điểm của Thủ tướng.