Khả năng HOSE áp dụng nâng lô tối thiểu từ 100


Ông Lê Hải Trà, tân Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HOSE)

Ông Lê Hải Trà: “Tăng lô giao dịch lên 1.000 cổ phiếu có thể giúp nhà đầu tư nhỏ lẻ được bảo vệ tốt hơn”

Ông Lê Hải Trà, tân Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HOSE)

Trả lời giới báo chí mới đây, ông Lê Hải Trà, tân Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán TP. HCM (HOSE) đã về vấn đề nghẽn lệnh giao dịch trên HOSE và các giải pháp khắc phục tình trạng này.

Liên quan đến thông tin HOSE đang tham khảo ý kiến về việc nâng lô giao dịch chứng khoán tối thiểu từ 100 cổ phiếu lên 1.000 cổ phiếu để giảm tải cho hệ thống, ông Trà cho biết, vấn đề nâng lô giao dịch đã được HOSE tham khảo thông lệ quốc tế và ý kiến các chuyên gia, báo cáo các cơ quan liên quan để đánh giá tác động cũng như hiệu quả.

Theo ý kiến của các chuyên gia, việc tăng lô giao dịch 1.000 cổ phiếu là một trong những giải pháp giảm được số lệnh nhỏ vào hệ thống, từ đó trực tiếp làm giảm áp lực lên hệ thống xử lý của HOSE. Các thị trường phát triển hơn chúng ta như Nhật Bản, Đài Loan, Singapore... đều đã trải qua lộ trình này.

"Theo tính toán của HOSE, việc tăng lô lên 1.000 cổ phiếu có thể giảm 40 - 50% tổng số lượng lệnh giao dịch qua đó có thể mở đường cho những tầm cao mới của thanh khoản thị trường. Bên cạnh đó, các nhà đầu tư nhỏ lẻ cũng được bảo vệ tốt hơn thông qua việc đầu tư vào chứng chỉ quỹ phát hành bởi các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp", ông Trà nói.

Cũng theo ông Trà, HOSE và cơ quan quản lý cũng đã tính tới việc, nếu áp dụng biện pháp nâng lô giao dịch sẽ cần phải giải quyết vấn đề giao dịch cổ phiếu lô lẻ cho nhà đầu tư.

Hiện tại, hệ thống của HOSE không có bảng giao dịch lô lẻ. Cổ phiếu được CTCK tổ chức mua lại của khách hàng thường theo giá sàn cộng thêm phí. Giao dịch lô lẻ cũng có thể tạo áp lực đối với CTCK khi thị trường trầm lắng chưa kể thời gian hoàn tất giao dịch kéo dài do phải đảm bảo yếu tố pháp lý, đặc biệt là CTCK nước ngoài.

"Tôi muốn nhấn mạnh rằng, đây có thể chỉ là giải pháp tạm thời để giải quyết tình trạng nghẽn lệnh hiện nay. Trong tương lai, khi hệ thống giao dịch mới đi vào hoạt động, sẽ có bảng giao dịch lô lẻ và chúng ta cũng hoàn toàn có thể quay trở lại lô 100 như hiện nay", ông Trà cho biết.

Trước đó, HOSE đã nâng lô giao dịch tối thiểu từ 10 lên 100 cổ phiếu, từ 4/1/2021 giải pháp này cho thấy giảm tải được một phần lệnh vào hệ thống, giúp thanh khoản tăng được 15 – 18% như dự kiến. Tuy nhiên, hiện tượng nghẽn lệnh vẫn chưa xử lý được dứt điểm, nhất là trong các phiên có thanh khoản rất lớn chạm đến mức 15.000 - 16.000 tỷ đồng.

Cách đây ít ngày, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) đã lấy ý kiến các Công ty chứng khoán (CTCK) thành viên về việc thực hiện chuyển một số mã chứng khoán trên HOSE sang giao dịch tại một Bảng mới trên hệ thống của HNX, nhưng vẫn giữ nguyên các quy định giao dịch như của HOSE (biên độ, kết cấu phiên, bước giá,…). Theo đánh giá của nhiều nhà đầu tư trên thị trường, việc "mượn" hệ thống của HNX được đánh giá là phù hợp trong bối cảnh hệ thống HOSE liên tục tắc nghẽn thời gian gần đây mà vẫn giúp nhiều nhà đầu tư "nhỏ lẻ" có thể tiếp cận thị trường.

Khó cho nhà đầu tư vốn "mỏng"

Chưa thể kiểm chứng hiệu quả của việc nâng lô tối thiểu lên 1.000 cổ phiếu đối với việc giảm tải hệ thống, tuy nhiên hệ lụy có thể dễ nhận ra là sự gia tăng trở ngại tham gia thị trường đối với các nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt những nhà đầu tư có số vốn nhỏ khi số tiền bỏ ra để mua một lô cổ phiếu lúc này sẽ rất lớn (gấp 10 lần hiện nay).

Thống kê tính đến hết ngày 2/3 cho thấy, trên HOSE có tới 12 cổ phiếu có thị giá trên 100.000 đồng/cổ phiếu trong đó có những Bluechips quen thuộc với nhà đầu tư như VIC, VHM, VNM, SAB, MWG, VJC,...

Như vậy, nếu việc nâng lô tối thiểu lên 1.000 cổ phiếu được thông qua, một lệnh mua các cổ phiếu trên có thể lên đến hàng trăm triệu đồng. Để dễ hình dung về sự đắt đỏ này, số tiền tối thiểu nhà đầu tư phải chi để thực hiện một lệnh mua các cổ phiếu này tương đương với 2 cây vàng, thậm chí 4 cây vàng nếu muốn mua VCF và RAL.

Thấp hơn đôi chút, một loạt "tên tuổi" như VCB, GAS, MSN, PNJ, FPT, CTD, NVL, REE, BCM, PLX, BVH, PHR, BHN,... cũng đều có thị giá từ 50.000 đồng/cổ phiếu trở lên tức là số tiền nhà đầu tư cần có để tham gia giao dịch các cổ phiếu này cũng trên dưới 1 cây vàng.

Đây đều là những cổ phiếu quen mặt, được nhà đầu tư ưa thích và có tiềm năng tăng giá khi thị trường tiếp tục đi lên chinh phục mức đỉnh cao mới. Do đó, việc nâng lô tối thiểu trên HoSE lên 1.000 cổ phiếu sẽ đưa những cổ phiếu chất lượng ngày càng ra xa tầm tay với của nhà đầu tư, gián tiếp thu hẹp lựa chọn của họ khi tham gia thị trường. Thay vì tiếp cận tới các cổ phiếu chất lượng, nhà đầu tư với số vốn ít ỏi chỉ có thể lựa chọn những cổ phiếu "trà đá", qua đó gián tiếp đẩy họ tới rủi ro thua lỗ, gây mất niềm tin trên thị trường.

Khắc phục nghẽn lệnh, HNX lấy ý kiến công ty chứng khoán về việc chuyển một số mã chứng khoán từ HOSE sang

Cổ phiếu sàn HOSE có thể sẽ mất dần khách?

Dù còn nhiều bất cập tuy nhiên không loại trừ khả năng việc nâng lô tối thiểu trên HoSE lên 1.000 cổ phiếu có thể được thực hiện trong thời gian tới. Khi ấy, nhà đầu tư cá nhân, đặc biệt nhóm có vốn khiêm tốn đừng vội rời bỏ thị trường chứng khoán bởi vẫn còn nhiều cơ hội đầu tư cổ phiếu chất lượng trên HNX và UpCOM.

Về quy mô, trên sàn UpCOM hiện có tới 7 doanh nghiệp vốn hóa tỷ USD gồm ACV, VGI, MCH, VEA, BSR, MCM, MSR trong khi khiêm tốn hơn HNX cũng có cái tên góp mặt là SHB.

Xét về thu nhập trên mỗi cổ phiếu (EPS), nhiều cổ phiếu trên HNX và UpCOM cũng tỏ ra không hề thua kém, thậm chí vượt trội so với các Bluechips trên HoSE có thể kể đến NTC, WCS, FOC, SLS, DP3. Các cổ phiếu này đều có thị giá trên 100.000 đồng/cổ phiếu thậm chí 200.000 đồng/cổ phiếu tuy nhiên nhà đầu tư không phải bỏ đến hàng trăm triệu để tham gia giao dịch, thậm chí có thể mua 1 cổ phiếu do sàn HNX, UpCOM có thể giao dịch lô lẻ.

Về khả năng thu hút dòng tiền và tăng trưởng giá, HNX và UpCOM cũng có những đại diện nổi bật với mức tăng ấn tượng trong 1 năm trở lại đây như CTR (+155%), SLS (+103%), BSR (+89%), DP3 (+77%), PVS (+62%),... Các cổ phiếu này đều có thanh khoản tương đối dồi dào, giúp nhà đầu tư có thể dễ dàng tham gia giao dịch mua bán.

Với nhiều lựa chọn chất lượng, rất có thể dòng tiền của các nhà đầu tư cá nhân sẽ đổ về HNX và UpCOM mạnh mẽ hơn trong thời gian tới nếu việc nâng lô tối thiểu trên HOSE được triển khai.