Năm 2020 là một năm nhiều ý nghĩa với thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam khi thị trường ghi dấu mốc 20 năm vận hành. Tuy nhiên, năm 2020 cũng một năm nhiều thăng trầm vì đại dịch Covid-19, song lại là một năm thành công cho các công ty chứng khoán (CTCK) và các nhà đầu tư trụ vững trên TTCK Việt Nam. Nhờ có chính sách tốt, kinh tế vĩ mô ổn định, dịch bệnh được kiểm soát, Chỉ số VN-Index đã hồi phục nhanh chóng, thanh khoản tăng mạnh, đặc biệt là thời gian gần đây và có thể còn tiếp diễn vào cuối năm nay, đầu năm sau. Tuy vậy, sự tăng trưởng rất mạnh mẽ của thị trường vào cuối năm cũng tạo áp lực lớn lên hệ thống công nghệ đang trong giai đoạn chuyển đổi, nâng cấp của TTCK nói chung và Sở GDCK TP. Hồ Chí Minh (HOSE) nói riêng.
 |
| Ông Nguyễn Vũ Quang Trung – Ủy viên HĐQT, Phó Tổng giám đốc Phụ trách Ban điều hành HOSE |
Để làm rõ hơn về vấn đề này, phóng viên đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Vũ Quang Trung – Ủy viên HĐQT, Phó Tổng giám đốc Phụ trách Ban điều hành HOSE.
PV: Thưa ông, những phiên giao dịch gần đây, nhiều nhà đầu tư có phản ánh rằng không thể đặt được lệnh giao dịch trong phiên xác định giá đóng cửa (ATC) khi thanh khoản lên cao. Ông có thể cho biết cụ thể hơn về vấn đề này?
Ông Nguyễn Vũ Quang Trung: Trong những phiên giao dịch gần đây, thanh khoản TTCK đã tăng rất mạnh, thậm chí có thời điểm đột biến vào cuối phiên giao dịch. Theo ghi nhận từ một số CTCK, đặc biệt là CTCK có nhiều khách hàng, nhiều lệnh là nhà đầu tư không gửi lệnh được vào hệ thống vào cuối các phiên có thanh khoản lớn.
Cũng cần phải nhấn mạnh là mặc dù ghi nhận sự nghẽn lệnh tại cổng tiếp nhận của hệ thống, nhưng tới thời điểm này, chúng tôi khẳng định hệ thống thực hiện khớp lệnh trong những phiên vừa qua không xảy ra sai sót. Lệnh vào hệ thống của HOSE vẫn được ghi nhận xử lý và trả kết quả chính xác, đầy đủ, sau đó chuyển sang Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD). Kết quả khớp lệnh giữa Sở và các CTCK không hề có sự chênh lệch dù là nhỏ nhất.
Tuy nhiên, vẫn còn hiện tượng nhiều lệnh chưa vào được hệ thống của HOSE; do đó, hệ thống chưa ghi nhận và xử lý được. Đó là lý do các CTCK và tiếp đó là các nhà đầu tư không nhận được thông tin xác nhận. Hình ảnh có thể so sánh là hành khách không thể lên máy bay khi đường ống và cửa máy bay không cho phép đồng thời nhiều khách đi qua và số lượng chỗ ngồi bị giới hạn. Khác với hãng hàng không, Sở không thể quyết định số khách hàng theo lượng chỗ ngồi và không thể mua máy bay lớn hơn một cách dễ dàng.
PV: Vậy đâu là nguyên nhân dẫn đến tình trạng lệnh bị nghẽn và không vào được hệ thống của HOSE, thưa ông?
Ông Nguyễn Vũ Quang Trung: Trước hiện tượng này, chúng tôi đã chủ động tìm hiểu và phối hợp với đối tác để gấp rút phân tích nguyên nhân và tìm giải pháp khắc phục.
Để có thể chia sẻ cụ thể về nguyên nhân chính xác thì chúng ta cần thêm thời gian để có đủ dữ liệu để các chuyên gia phân tích chuyên sâu. Tuy nhiên, qua xác định bước đầu, nguyên nhân nghẽn lệnh truyền từ các CTCK vào hệ thống của HOSE là do số lượng lệnh giao dịch tăng nhanh khi số nhà đầu tư tăng, số tài khoản tăng, số cổ phiếu và chứng khoán mới gia nhập thị trường lớn, cùng với khả năng các robot được sử dụng để đặt lệnh. Đây là hiện tượng khá bất ngờ, khó dự kiến chính xác khi tốc độ tăng trưởng tính bằng lần của TTCK Việt Nam trong bối cảnh hiện nay.
Về mặt kỹ thuật, chúng tôi đã và đang phối hợp làm rõ, trước mắt có thể do cơ chế tự bảo vệ của hệ thống được kích hoạt khi có quá nhiều lệnh tham gia giao dịch, trong đó bao gồm cả các lệnh sửa huỷ, nhằm bảo vệ an toàn chung cho hệ thống giao dịch toàn thị trường. Dù vậy, để khẳng định chính xác, như tôi đã chia sẻ, chúng ta cần thêm thời gian, để có đủ dữ liệu và chuyên môn phân tích.
PV: Để phục vụ tốt nhất nhu cầu đầu tư của nhà đầu tư đang tăng cao hiện nay, ông có thể cho biết giải pháp căn cơ của HOSE về vấn đề này?
Ông Nguyễn Vũ Quang Trung: Về dài hạn, HOSE đang phối hợp tích cực với các đơn vị thụ hưởng (HNX, VSD) khẩn trương đẩy nhanh tiến độ dự án công nghệ thông tin mới cho toàn thị trường. Bộ Tài chính, UBCKNN cũng vừa kiên quyết yêu cầu về tiến độ, vừa tạo điều kiện để triển khai nhanh nhất có thể để đưa hệ thống này vào hoạt động.
Như chúng ta đã biết, hệ thống công nghệ mới đã được dày công chuẩn bị khá lâu và lẽ ra đã được đưa vào hoạt động để phục vụ thị trường. Tuy nhiên, đáng tiếc do đại dịch Covid-19 bùng phát, nên các chuyên gia của nhà thầu đến từ Hàn Quốc và Liên bang Nga không thể qua Việt Nam được để triển khai do giãn cách xã hội tại các quốc gia, hạn chế nhập cảnh, nên dự án đã không kịp hoàn tất trong 2020. Hiện nay, các cơ quan hữu quan đã tạo điều kiện để các chuyên gia đến Việt Nam hoàn tất công tác lắp đặt triển khai thiết bị và chuẩn bị kiểm thử.
Theo kế hoạch, việc kiểm thử sẽ bắt đầu ngay trước Tết Nguyên đán và kéo dài nhiều tháng trước khi đưa vào nghiệm thu chính thức. Hệ thống công nghệ thông tin mới được đưa vào hoạt động sẽ giải quyết dứt điểm các hạn chế của hệ thống hiện tại và mang lại nhiều tính năng mới để đáp ứng được kỳ vọng của nhà đầu tư, của doanh nghiệp và của cơ quan quản lý.
PV: Còn trong ngắn hạn, khi hệ thống mới đang gấp rút triển khai thì Sở sẽ có giải pháp gì, thưa ông?
Ông Nguyễn Vũ Quang Trung: Chúng tôi luôn nhận thức được đầu tư là nhu cầu chính đáng của các nhà đầu tư trong và ngoài nước, nên Sở và các CTCK luôn mong muốn được phục vụ tốt nhất. Trong bối cảnh Việt Nam đang kiểm soát bệnh dịch tốt và duy trì tốt tăng trưởng kinh tế, dưới sự quan tâm chỉ đạo của Bộ Tài chính - UBCKNN, HOSE và các đơn vị hữu quan cam kết đặt quyết tâm cao nhất, triển khai quyết liệt hệ thống mới nhằm giải quyết dứt điểm tình huống hiện tại.
Trong thời gian trước mắt, dù không mong muốn, nhưng hiện tượng này có thể còn tiếp diễn trong điều kiện dòng tiền vào đang rất mạnh và chưa hết đà tăng. Do vậy, chúng tôi mong nhận được sự thông cảm và chia sẻ của cộng đồng nhà đầu tư khi chưa đáp ứng được kỳ vọng. Cũng giống như hậu quả của đại dịch Covid 19, chúng ta đều phải làm quen với trạng thái “bình thường mới”. Giá trị giao dịch gia tăng mạnh mẽ với tốc độ nhanh đưa mặt bằng thanh khoản lên một mức cao chưa từng có cũng đang đặt TTCK vào một trạng thái “bình thường mới”, cần có thêm thời gian và nỗ lực của các bên để tìm kiếm giải pháp nhằm mang đến sự ổn định cho phát triển.
Trong thời gian này, việc đảm bảo an toàn hệ thống chung là yêu cầu số 1 của cơ quan vận hành thị trường. Các bộ phận chuyên môn và các chuyên gia gần như túc trực 24/24 để theo dõi, giám sát, đảm bảo tốt nhất có thể trong việc giải quyết các phát sinh nếu có. HOSE và các CTCK, nhất là các CTCK có nhiều khách hàng phối hợp chặt chẽ để có thể phục vụ tốt nhất có thể nhu cầu giao dịch của nhà đầu tư.
Như chúng tôi cũng đã thông tin, căn cứ vào các điều kiện thị trường và kỹ thuật cũng như dựa trên cơ sở pháp lý có sẵn, HOSE, VSD và các CTCK cũng đang triển khai áp dụng giao dịch lô chẵn lên 100 chứng khoán ngay trong tháng 1/2021, vừa để làm quen với quy định trong hệ thống mới, vừa để giảm tải cho hệ thống hiện tại. Hy vọng trong ngắn hạn khi áp dụng lệnh lô chẵn 100 sẽ phần nào giảm bớt áp lực cho hệ thống, hạn chế việc bị nghẽn đường truyền, điều tiết được số lượng lệnh của nhà đầu tư trong thời gian này.
PV: Xin cảm ơn ông!
PV
Phiên bản di động