Vốn ngoại tiếp tục về Việt Nam sau ký kết CPTPP, EVFTA

	Nhà đầu tư ngoại muốn xây nhà máy điện tại Khu kinh tế Chân Mây - Lăng Cô
	Kinh tế Việt qua cán cân xuất nhập khẩu

Dịch chuyển dòng vốn

Theo nhận định của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, các FTA đàm phán thành công sẽ đem lại lợi ích cho thu hút FDI không chỉ ở các khoản đầu tư mới mà cả việc mở rộng các dự án sẵn có. Đặc biệt, Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) chính thức có hiệu lực từ đầu năm 2019 và Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA), Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA) mới được ký kết cũng đã và đang tạo ra sức hút mới cho FDI vào Việt Nam.

von ngoai tiep tuc ve viet nam sau ky ket cptpp evfta

Nếu nhìn từ các FTA vừa được ký kết với EU thì không chỉ có dòng vốn đầu tư có chất lượng từ EU sẽ gia tăng vào Việt Nam mà dòng vốn đầu tư nước ngoài nói chung từ các quốc gia khác cũng sẽ vào Việt Nam nhiều hơn.

Theo nhận định của ông Jean Jaques Bouflet, Phó Chủ tịch EuroCham Việt Nam, khi EVFTA và EVIPA được thông qua, dòng vốn từ EU sẽ có sự chuyển dịch vào Việt Nam và xu hướng đầu tư chính của châu Âu vào là năng lượng sạch, kinh doanh nông nghiệp và sản xuất thực phẩm.

Thực tế đã cho thấy từ đầu năm tới nay đã có rất nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp cam kết "đổ vốn" vào các lĩnh vực của Việt Nam như công nghiệp, du lịch… Cụ thể, trong lĩnh vực du lịch, vào đầu tháng 7/2019, Tập đoàn Centara Hotels & Resorts (Thái Lan) đã tiết lộ kế hoạch mở rộng danh mục đầu tư tại Việt Nam với mục tiêu mở ít nhất 20 khách sạn và khu nghỉ dưỡng mới trên khắp Việt Nam vào năm 2024.

Trong lĩnh vực công nghiệp, ông Martin Fethke, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và phát triển công nghệ ô tô của Bosch tại Việt Nam cho biết, một trong những kế hoạch trọng điểm của Bosch tại Việt Nam là tiếp tục đẩy mạnh đầu tư vào thị trường nội địa. Do đó, Bosch sẽ "rót" thêm 100 triệu USD vào Việt Nam trong vòng 5 năm tới để đầu tư nhà máy giải pháp truyền lực tại tỉnh Đồng Nai.

Từ trong nước, thông tin từ Hiệp hội Dệt may Việt Nam cũng cho biết, các FTA mới đã và đang tạo ra lực hút cho các nhà đầu tư vào cung thiếu hụt của ngành dệt may Việt Nam. Với lực hút đầu tư từ các FTA, Việt Nam đang có nhiều nhà máy sợi rất hiện đại.

Theo đó, hàng loạt doanh nghiệp lớn từ châu Âu và Mỹ đã đầu tư dự án kéo sợi len lông cừu tại Đà Lạt, hay các dự án dệt ở Bình Định, Nam Định... Ngoài ra còn có rất nhiều nhà đầu tư đến từ Nga, Trung Đông đã đến Việt Nam để đầu tư vào lĩnh vực nguyên phụ, liệu, dệt, nhuộm với các dự án lên tới hàng trăm triệu USD. Điều này cho thấy, lực hút từ các FTA rất tốt.

Tương tự, các FTA mới với các cam kết giảm thuế hấp dẫn vào các thị trường NK lớn trên thế giới cũng đang tạo động lực thu hút hàng loạt dự án đầu tư của các DN nước ngoài vào lĩnh vực sản xuất da giày. Điển hình ở Đồng Nai, gần đây Công ty TNHH Chang Shin Việt Nam (100% vốn Hàn Quốc) đã đầu tư nhà máy 100 triệu USD, công suất hơn 27 triệu đôi giày/năm, dự kiến hoàn thành vào năm 2020; tại Vĩnh Long, Công ty Bách Tỷ (thuộc Tập đoàn Lai Yih Footwear - Đài Loan) đã đầu tư một dự án sản xuất giày dép với tổng vốn khoảng 70 triệu USD.

Ông Paolo Lemma, Trưởng đại diện Thương vụ Italia tại Việt Nam cho biết, hiện đang có nhiều doanh nghiệp da giày của Italia đang tìm kiếm các cơ hội tại thị trường Việt Nam thông qua việc mở văn phòng, tìm kiếm doanh nghiệp hợp tác và có thể tiến tới chuyển giao công nghệ...

Đẩy mạnh cải các các thủ tục thu hút vốn FDI

Để thu hút đầu tư, thời gian qua Việt Nam đã có nhiều chính sách ưu đãi cho các doanh nghiệp nước ngoài khi đầu tư tại Việt Nam như giảm thuế thuê đất, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, tạo thuận lợi trong các thủ tục…

Để đón dòng đầu tư từ các FTA mới, Việt Nam đang chủ trương chuyển hướng thu hút FDI từ số lượng sang chất lượng, ưu tiên các dự án có giá trị gia tăng cao, công nghệ tiên tiến và có tác động lan tỏa, gắn kết hữu cơ với khu vực kinh tế trong nước.

Theo ông Nguyễn Đình Cung, Viện trưởng Viện Quản lý kinh tế Trung ương, để thu hút đầu tư chất lượng cao, Việt Nam cần đạt được tiến bộ nhanh chóng trong cải cách thủ tục hành chính. Cụ thể, là một số thách thức về thể chế, chính sách, cơ chế quản lý, hệ thống kết cấu hạ tầng, trình độ công nghệ và nguồn nhân lực; năng lực và sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam...

Do vậy, để hiện thực hóa những cơ hội và lợi ích từ việc thực thi các hiệp định này, cùng với những những giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tiếp tục phát triển kết cấu hạ tầng, nâng cao sức cạnh tranh của các doanh nghiệp Việt Nam và toàn nền kinh tế, Chính phủ đang chỉ đạo rà soát, hoàn thiện thể chế, chính sách đầu tư, kinh doanh.

Theo báo cáo của Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, trong 7 tháng đầu năm, các nhà đầu tư nước ngoài đăng ký rót vốn 20,22 tỷ USD vào Việt Nam. Vốn FDI rót nhiều nhất vào lĩnh vực công nghiệp chế biến chế tạo với 14,46 tỷ USD, lĩnh vực kinh doanh bất động sản với 1,47 tỷ USD và thứ ba là bán buôn bán lẻ và sửa chữa ô tô, xe máy đạt 1,09 tỷ USD.

Theo đó, Chính phủ sẽ nghiên cứu, rà soát, đề xuất trình Quốc hội xem xét sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành một số đạo luật quan trọng như Luật Đầu tư, Luật Doanh nghiệp theo phương thức đối tác công tư; Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Luật Bảo vệ môi trường, Bộ luật Lao động và một số Luật về thuế... nhằm tiếp tục đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc gia nhập thị trường và thực hiện hoạt động đầu tư, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp...

Ngoài ra, để có thể duy trì Việt Nam là một điểm đến hấp dẫn về đầu tư, ông Kent Wong, thành viên Tiểu ban Pháp luật EuroCham cho rằng, Chính phủ Việt Nam cần tiếp tục hỗ trợ tiếp cận cách mạng công nghiệp 4.0, ưu tiên công cụ và dịch vụ kỹ thuật số cho các doanh nghiệp.

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Văn Toàn - Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài

Báo điện tử TBCK dẫn bài trả lời phỏng vấn của Chuyên gia kinh tế Nguyễn Văn Toàn - Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài trên Báo Hải quan về câu chuyện lợi ích từ các hiệp định nêu trên.

Tác động của các FTA thế hệ mới, cụ thể là EVFTA và CPTPP vào hoạt động thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam?

Hầu hết các FTA đều tạo ra sức hút nhất định cho hoạt động thu hút đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Đặc biệt, với CPTPP và EVFTA sẽ có tác động khá mạnh, vì các DN nước ngoài khi đầu tư vào Việt Nam thì hàng hóa sẽ đáp ứng được yêu cầu xuất xứ không chỉ để xuất khẩu đi các nước ASEAN, mà còn sang các nước CPTTP và 27 nước thành viên của liên minh châu Âu và các quốc gia, vùng lãnh thổ mà Việt Nam đã và đang mở rộng quan hệ thương mại và đầu tư.

Đáng chú ý với việc ký kết hai Hiệp định nêu trên, hoạt động đầu tư từ các nước thành viên sẽ có sự tăng trưởng đáng kể do có nhiều thuận lợi. Cụ thể, với các cam kết song phương giữa liên minh châu Âu (EU) và Việt Nam vừa được thông qua cuối tháng 6 vừa qua không chỉ mang lại lợi ích cho Việt Nam trong hoạt động xuất khẩu với 86% dòng thuế chiếm 75% kim ngạch hàng hóa XK của Việt Nam vào EU được giảm thuế xuất xuống 0% ngay khi EVFTA có hiệu lực, mà Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (EVIPA) cũng hứa hẹn mang đến rất nhiều thuận lợi cho các dòng vốn đầu tư từ EU vào Việt Nam.

Bởi vì, thời gian qua hoạt động đầu tư của các DN châu Âu vào Việt Nam còn khá dè dặt: Lũy kế đến cuối 2018, trong hơn 30 năm, 28 nước trong EU đầu tư vào Việt Nam 25 tỷ USD, con số tương tự của Hàn Quốc là 62 tỷ USD, của Nhật Bản là 57 tỷ USD. Trong khi đó một năm Đức đầu tư ra nước ngoài khoảng 60 tỷ USD, Pháp khoảng 50 tỷ USD.

Có thể nói đầu tư của EU và Việt Nam còn rất nhiều tiềm năng và dư địa. Bên cạnh đó, hoạt động thu hút đầu tư của Việt Nam từ EU cũng có nhiều thuận lợi do Việt Nam có nhiều dự án liên quan đến thế mạnh của EU đặc biệt về lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến chế tạo, dịch vụ tài chính ngân hàng, khám chữa bệnh, logistics...

Thời gian qua hoạt động đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp của Việt Nam gần như giẫm chân tại chỗ, không phát triển được; từ 2% cách đây 30 năm, nay chỉ còn khoảng 1% tổng vốn đăng ký đầu tư vào Việt Nam. Nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào ngành nông nghiệp có năm chưa đạt tới 100 triệu USD.

Với lợi thế từ các cam kết ưu đãi đầu tư đã ký kết với EU, ngành nông nghiệp dự báo sẽ thu hút được hoạt động đầu tư của EU nếu có chính sách thỏa đáng. Nguồn vốn đầu tư của EU cũng phù hợp với định hướng tiếp cận cách mạng công nghiệp 4.0. Việt Nam có lợi thế phát triển công nghiệp 4.0 nhờ hạ tầng công nghệ thông tin phát triển tốt so với các nước trong khu vực. Tỷ lệ sử dụng smartphone cao hợp với xu hướng chia sẻ thông tin, kết nối dữ liệu lớn của cách mạng 4.0, nguồn nhân lực có nhiều tiềm năng và hệ thống đào tạo đang chuyển đổi đúng hướng.

Bên cạnh đó là quyết tâm của Chính phủ cũng đang tạo ra động lực để phát triển công nghệ 4.0. Các đặc điểm trên cho thấy hoạt động đầu tư giữa Việt Nam và EU mang tính bổ trợ, mang lại lợi ích cho cả hai bên.

Dự thầu cao tốc Bắc - Nam: Số lượng nhà đầu tư Trung Quốc áp đảo lượng nhà đầu tư ngoại

Kết quả thu hút đầu tư nước ngoài gần đây cho thấy đang có sự tăng trưởng mạnh các nguồn vốn đầu tư từ Trung Quốc. Điều này đang gây nhiều lo ngại cho các cơ quan quản lý Nhà nước và nhiều địa phương về tính bền vững trong hoạt động thu hút đầu tư. Ông nghĩ thế nào về vấn đề này?

Trong hai năm trở lại đây hoạt động thu hút đầu tư nước ngoài ghi nhận sự tăng trưởng mạnh các nguồn vốn đầu tư từ Trung Quốc. Nếu như những năm trước đây Trung Quốc giữ vị trí thứ 10 thì năm 2019 Trung Quốc đã vượt lên vị trị thứ 4, thứ 5 về đầu tư vào Việt Nam. Trước tình hình này, các địa phương cần có sự chọn lọc, kiểm soát kỹ trong thu hút đầu tư. Chỉ khuyến khích các dự án đầu tư thân thiện với môi trường, công nghệ tốt sử dụng lao động và tài nguyên, năng lượng hợp lý, không ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển bền vững, dù các nhà đầu tư đến từ quốc gia, vùng lãnh thổ nào.

Hiện nay, nhiều địa phương không cởi mở với các nhà đầu tư Trung Quốc, tuy nhiên cũng cần xem xét từng dự án cụ thể để tránh gây khó khăn cho các nhà đầu tư chân chính. Về phía Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài, khi tiếp xúc với các nhà đầu tư Trung Quốc, Hiệp hội cũng đề nghị các nhà đầu tư phải đảm bảo các yêu cầu về môi trường, công nghệ và sử dụng lao động trong các dự án đầu tư tại Việt Nam để lấy lại hình ảnh thân thiện hơn trong mắt người Việt Nam...