Trót “đu đỉnh” cổ phiếu nóng, nhà đầu tư nên làm gì?

Với thanh khoản cuồn cuộn, thị trường chứng khoán Việt Nam đang có những ngày tháng trên đỉnh. Tuy nhiên, rủi ro cũng đến từ chính những dòng tiền mang tính đầu cơ nhiều hơn đầu tư của một số nhà đầu tư mới.

Nhiều nhà đầu tư giờ đây khi xuống tiền chỉ quan tâm đến “3 chữ cái” được chia sẻ trong các hội nhóm, các room đầu tư mà không hề quan tâm đến nội tại doanh nghiệp. Có những doanh nghiệp làm ăn thua lỗ, bết bát nhưng giá cổ phiếu vẫn tăng phi mã. Tuy nhiên khi cơn sóng qua đi, những cổ phiếu này sẽ có khả năng tụt giá thảm hại, thậm chí mất thanh khoản do đó đem đến rủi ro rất lớn cho nhiều nhà đầu tư “đánh đu” theo những cổ phiếu này.

Hình minh họa

Đặc điểm chung của những cổ phiếu này là không biết đâu là đỉnh và một khi đã ở đỉnh thì giá giảm rất nhanh vì không có lực đỡ. Bên cạnh đó những cổ phiếu này được chúng tôi tạm gọi là “không có cơ bản” khi tình hình kinh doanh rất yếu kém và mức định giá ở trên trời.

Để nghiên cứu diễn biến với các cổ phiếu nóng, chúng tôi thực hiện nghiên cứu biến động giá theo các khung thời gian T+10, T+20, T+50, T+100 kể từ khi đạt đỉnh của 20 cổ phiếu tăng nóng (có mức tăng gấp đôi, gấp ba trong khoảng thời gian rất ngắn) để cùng tìm ra phương án tối ưu cho các nhà đầu tư trót đu đỉnh. Kết quả nhận được như sau:

Nguồn: TCBS tổng hợp

Nhìn trên biểu đồ có thể thấy đối với những cổ phiếu này, càng nắm giữ lâu sau khi cổ phiếu đạt đỉnh, biến động giá sẽ càng lớn, ví dụ như ở khung thời gian T+10 thì biến động chủ yếu sẽ giảm ở khoảng 20-40%, còn ở khung thời gian T+100 biến động giảm sẽ ở khoảng 20-60%, cá biệt có những cổ phiếu mất đến 80% giá trị trong vòng 100 phiên. Do đó, càng nắm giữ lâu đối với những cổ phiếu này, khả năng mất mát sẽ càng lớn.

Hình bên dưới thể hiện tình hình cơ bản và định giá của nhóm cổ phiếu “nóng” thông qua 2 lát cắt thông dụng là ROE và P/E. Có thể thấy, các cổ phiếu này đều có tình hình kinh doanh yếu kém và mức định giá (P/E) “trên trời”, với đại đa số đều có mức định giá (P/E) trên 20.x trong khi tỷ suất sinh lời trên vốn chỉ ở mức dưới 5%.

Nguồn: Fiinpro, TCBS

Để so sánh với các cổ phiếu có nền tảng cơ bản, chúng tôi theo dõi biến động giá của một số cổ phiếu điển hình (ví dụ: DBC, DGC) sau một nhịp tăng nóng.

Nguồn: TCinvest

Các bạn có thể thấy diễn biến khác hoàn toàn với những cổ phiếu nóng được lấy ví dụ ở phần trên. Những cổ phiếu có nền tảng cơ bản, sau nhịp tăng nóng, việc điều chỉnh là điều tất yếu; tuy nhiên, biến động giữa đáy và đỉnh ngắn hạn chỉ ở mức ~15-20%. Lý do xác đáng có thể là, khi những cổ phiếu tốt có chiết khấu 15-20% thì khả năng rất cao sẽ có dòng tiền nâng đỡ, và sau đó, một nhịp tích lũy sẽ đến và có thể sẽ mở ra một chu kỳ tăng mới.

Vậy chiến lược cho những nhà đầu tư có khẩu vị rủi ro cao khi đầu tư cổ phiếu nóng là gì?

Theo chúng tôi, nếu các bạn sẵn sàng chấp nhận rủi ro thì cũng chỉ nên dành một phần nhỏ tổng tài sản của mình để tham gia cuộc chơi (5-10%). Hãy luôn trong tâm thế xác định điểm mua của các bạn có thể sẽ là đỉnh của cổ phiếu. Và khi xuất hiện những dấu hiệu đảo chiều, hãy cố gắng bán nhanh nhất có thể. Bởi vì theo dữ liệu chứng minh bên trên, việc giữ lại những cổ phiếu này trong ngắn hạn T+10, T+20 hay trung hạn như T+50, T+100 cũng rất khó để có thể hồi về đỉnh. Đừng đánh đồng việc “kẹp hàng” ở những cổ phiếu này giống như việc tích lũy đầu tư các cổ phiếu có nền tảng cơ bản, vì khả năng những doanh nghiệp này kinh doanh khởi sắc là rất thấp. Do đó, nhà đầu tư hãy cố gắng xử lý tài khoản nhanh nhất có thể khi có dấu hiệu giảm ở các cổ phiếu “nóng” không có nền tảng cơ bản.