Tin tài chính ngân hàng ngày 25/5: Nợ xấu của hệ thống ngân hàng đang như thế nào?

Nợ xấu của hệ thống ngân hàng đang như thế nào?

Tại báo cáo gửi Quốc hội mới đây, Ngân hàng Nhà nước cho biết, nợ xấu nội bảng của hệ thống các TCTD tiếp tục được xử lý, kiểm soát và duy trì ở mức dưới 3% (tỷ lệ nợ xấu nội bảng đến cuối tháng 3/2020 là 1,77%).

Tính từ năm 2012 đến cuối tháng 3/2020, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được 1.076,95 nghìn tỷ đồng nợ xấu (riêng năm 2019 xử lý được 159,7 nghìn tỷ đồng và 3 tháng đầu năm 2020 xử lý được 26,94 nghìn tỷ đồng).

Tỷ lệ nợ xấu nội bảng, nợ bán cho VAMC chưa xử lý và nợ tiềm ẩn trở thành nợ xấu của hệ thống TCTD đến tháng 3/2020 ở mức 4,46%, giảm mạnh so với mức 10,08% cuối năm 2016, mức 7,36% cuối năm 2017 và mức 5,85% vào cuối năm 2018.

Lũy kế từ 15/8/2017 đến cuối tháng 3/2020, cả hệ thống TCTD đã xử lý được 299,8 nghìn tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết 42. Trong đó, xử lý nợ xấu nội bảng (không bao gồm xử lý bằng sử dụng dự phòng rủi ro và bán nợ cho VAMC thông qua phát hành trái phiếu đặc biệt) là 169,4 nghìn tỷ đồng (chiếm 56,5% tổng nợ xấu đã xử lý). Xử lý các khoản nợ đang hạch toán ngoài bảng cân đối kế toán xác định theo Nghị quyết 42 là 65,3 nghìn tỷ đồng (chiếm 21,79% tổng nợ xấu đã xử lý). Xử lý các khoản nợ xấu xác định theo Nghị quyết 42 đã bán cho VAMC được thanh toán bằng trái phiếu đặc biệt là 65,08 nghìn tỷ đồng (chiếm 21,7%).

VDB lỗ nặng 4.873 tỉ đồng, nguy cơ mất vốn ở nhiều khoản nợ

Kiểm toán Nhà nước vừa cho biết, qua kiểm toán Ngân hàng Phát triển Việt Nam (VDB), đã chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra (Bộ Công an), đề nghị điều tra, xử lý sai phạm có dấu hiệu vi phạm pháp luật của Công ty CP Tập đoàn Thái Hòa Việt Nam, Công ty TNHH Xây dựng Phúc Hưng và một số tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc vay vốn, bảo lãnh vay vốn, sử dụng vốn vay không đúng quy định.

Đối với 2 trong số các vụ việc trên đây, Cơ quan An ninh điều tra, Bộ Công an đã có văn bản số 1298/ANĐT-P4 thông báo việc tiếp nhận, xem xét, giải quyết nội dung kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước.

Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước cũng đã phát hiện nhiều vấn đề khác của VDB, kiến nghị xử lý trách nhiệm nhiều tập thể, cá nhân liên quan.

Cụ thể, tỷ lệ nợ xấu của VDB rất cao, tại thời điểm 31.12.2018 chiếm 17,2% tổng dư nợ.

Một số tổ chức tín dụng đầu tư không hiệu quả

Một số đơn vị đầu tư tài chính không hiệu quả hoặc hiệu quả thấp. Đơn cử, Tổng công ty CP Bảo hiểm Bưu điện (PTI) có lãi từ hoạt động đầu tư ngắn hạn và dài hạn chỉ đạt 0,1%/năm, thấp hơn lãi suất tiền gửi không kỳ hạn tại các ngân hàng thương mại.

Đến 31.12.2018, PTI phải trích lập dự phòng các khoản đầu tư 163 tỉ đồng; góp 88 tỉ đồng thành lập Công ty CP Bất động sản bưu điện từ năm 2008 chỉ nhận được 1 tỉ đồng cổ tức, đến 31.12.2018, lỗ lũy kế 0,5 tỉ đồng; ủy thác đầu tư 34 tỉ đồng thời hạn 2 năm cho Công ty CP Bất động sản bưu điện để đầu tư Dự án biệt thự nghỉ dưỡng hồ Tuyền Lâm, Đà Lạt, dự án chậm tiến độ, hết thời hạn ủy thác chưa thu hồi được vốn đầu tư phải gia hạn hợp đồng ủy thác; khoản ủy thác cho vay 45 tỉ đồng để Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long cho vay Công ty CP Vận tải biển VISHIP đã quá hạn từ năm 2011, thu hồi từ việc bán đấu giá tài sản được 6,6 tỉ đồng, số còn lại phải trích lập dự phòng 100%.

Mùa đại hội cổ đông ngân hàng, vấn đề nào được quan tâm?

Vấn đề được quan tâm nhất vẫn là chia cổ tức; thời gian lên sàn; xử lý vấn đề tăng vốn của ngân hàng và cổ đông cũng phải chấp nhận thực tế lợi nhuận ngân hàng sẽ giảm mạnh trong năm 2020 và nợ xấu tăng do tác động của dịch bệnh.

Như thông tin các TCTD đã công bố khi kết thúc năm tài chính 2019, các cổ đông có thể vui mừng khi kết quả kinh doanh năm qua của đại đa số NHTM đều tốt với tăng trưởng về lợi nhuận cao, có ngân hàng tăng vượt mức kế hoạch đến 20%. Tuy nhiên, theo yêu cầu của NHNN, các NHTM đều không được chia cổ tức bằng tiền mặt nhằm dành nguồn lực cho việc hỗ trợ khách hàng chịu tác động bởi dịch Covid-19. Theo tài liệu VPBank gửi đến cổ đông trước thềm đại hội, lợi nhuận chưa phân phối và Quỹ đầu tư phát triển cuối năm 2019 của VPBank là 7.013.969 tỷ đồng. Tuy nhiên, ngân hàng này sẽ giữ lại khoản lợi nhuận chưa phân phối dưới hình thức lợi nhuận không chia, đồng thời không thực hiện chia cổ phiếu thưởng từ các quỹ đầu tư phát triển, quỹ dự trữ bổ sung vốn điều lệ… nhằm giữ lại nguồn vốn phục vụ hoạt động kinh doanh.

Gửi tiết kiệm tại quầy của ngân hàng nào để có lãi suất cao?

Không giống những kỳ hạn ngắn, lãi suất tiền gửi tiết kiệm tại quầy kỳ hạn từ 6 tháng trở lên tại các ngân hàng có sự cạnh tranh khá gay gắt. Trong khi một số ngân hàng lớn chỉ niêm yết ở quanh mức 5,1 - 6,8%/năm thì cũng có nhiều ngân hàng niêm yết vượt trên 7%/năm, thậm chí có nơi vọt tăng lên đến 9,2%/năm.

Cụ thể, ở kỳ hạn 6 tháng, có khoảng 20 ngân hàng áp dụng lãi suất từ 6,1 - 6,9%/năm, có thể kể đến như: HDBank, Nam A Bank, PVcomBank và ABBank (đều 6,8%/năm); BAOVIET Bank (6,82%/năm); Viet Capital Bank và SCB (đều 6,9%/năm). Mức cao trên 7%/năm được niêm yết tại 5 nhà băng, bao gồm: DongA Bank (7,0%); Bac A Bank (7,2%); NCB (7,5%); CBBank - một trong ba ngân hàng bị NHNN mua lại bắt buộc toàn bộ cổ phần với giá 0 đồng - áp dụng mức lãi suất 7,75%/năm mà không kèm bất cứ điều kiện gì; SHB dẫn đầu với 7,8%/năm áp dụng cho các khoản gửi trên 500 tỷ, dưới 2 tỷ lãi suất 6,5%/năm.

Đối với các kỳ hạn 7 và 8 tháng, hầu hết các ngân hàng giữ nguyên lãi suất so với kỳ 6 tháng, một số ít điều chỉnh tăng từ 0,5 - 2 điểm phần trăm. Chẳng hạn, ở Viet Capital Bank, lãi suất 8 tháng là 7,1%/năm, tăng 2 điểm phần trăm so với kỳ 6 tháng; tương tự, lãi suất kỳ hạn 7 và 8 tháng ở DongA Bank cũng tăng 1 điểm phần trăm, ở mức 7,1%/năm. Trong khi đó, tại OceanBank, lãi suất 2 kỳ hạn này lần lượt chỉ là 5,55% và 5,65%/năm, giảm 0,4 - 0,5%/năm so với mức 6,05% của kỳ 6 tháng.

Ở kỳ hạn 9 tháng, CBBank hiện đang là ngân hàng chi trả lãi suất tiền gửi tại quầy cao nhất với 7,75%/năm; đứng thứ hai là NCB với 7,45%/năm. Góp mặt trong nhóm ngân hàng chi trả lãi cao ở kỳ hạn này còn có Vietbank, ABBank, PVcomBank, Viet Capital Bank, DongA Bank và Bac A Bank với lãi suất trong khoảng từ 7,0 - 7,35%/năm.

Ở kỳ 12 tháng, đối với các khoản gửi dưới 1 tỷ đồng, mức chênh lệch lãi suất giữa các ngân hàng bắt đầu được nới rộng hơn, lên đến 2,5%/năm. Trong khi Techcombank có mức lãi suất thấp nhất, chỉ từ 5,5 - 6,1%/năm, thì lãi suất tại NCB lên tới 8% hay tại BAOVIET Bank là 7,92%; CBBank và Nam A Bank thấp hơn một chút với 7,8%/năm. Ngoài ra, còn một số ngân hàng khác cũng giữ mức lãi suất trong top cao như Bac A Bank, ABBank (7,6%), VIB (7,59%), SCB (7,5%) hay PVcombank (7,44%), DongA Bank (7,4%), HDBank (7,3%), ...

Với kỳ hạn 13 tháng, phần lớn lãi suất dao động trong khoảng từ 7,0 - 7,6%/năm. Nhóm ngân hàng có mức lãi suất trên 7,8%/năm gồm NCB (8,1%); Vietbank (8%); BAOVIET Bank (7,95%), Sacombank (7,9%) và CBBank (7,85%).

Người tiêu dùng muốn tăng thanh toán không tiền mặt

Khảo sát được ủy quyền bởi Visa ghi nhận 74% người tiêu dùng Việt Nam được hỏi đang giảm dùng tiền mặt.

Khảo sát thái độ thanh toán của người tiêu dùng do Visa ủy thác ENGINE Insights thực hiện trên 1.020 người tiêu dùng cho biết, 74% người Việt tham gia khảo sát kỳ vọng sẽ tăng cường thanh toán không tiền mặt trong 12 tháng tới. Nhóm người dùng mang theo ít tiền mặt cho biết, họ làm vậy vì ngày càng có nhiều nơi chấp nhận thanh toán không tiền mặt.

Xu hướng này cũng được thể hiện rõ qua số liệu từ mạng lưới xử lý thanh toán VisaNet. Đến 1/12/2019, tổng giá trị giao dịch của người tiêu dùng Việt Nam bằng thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ Visa tăng 39%, tổng số giao dịch tăng 54% so với 1/12/2018.