Nguyên nhân và cách kiểm soát rủi ro lãi suất

	Không để môi trường kinh doanh chịu ảnh hưởng từ lãi suất
	Maritime Bank tổ chức hội thảo: Phòng ngừa rủi ro lãi suất, tỷ giá cho doanh nghiệp

Rủi ro lãi suất ảnh hưởng lớn nhất tới hoạt động ngân hàng và các nhà đầu tư trái phiếu. Vì vậy rủi ro lãi suất thường được nhắc tới 2 loại chính: Rủi ro lãi suất ngân hàng và rủi ro lãi suất trái phiếu.

Nguyên nhân dẫn đến rủi ro lãi suất ngân hàng

Do sự chênh lệch giữa lãi suất tiền gửi và lãi suất cho vay:

Trường hợp 1: Ngân hàng huy động tiền gửi với lãi suất biến đổi và cho vay với lãi suất cố định. Khi lãi suất huy động tăng thì chi phí tăng, lợi nhuận ngân hàng sẽ giảm. Lúc này rủi ro lãi suất sẽ xuất hiện.

Trường hợp 2: Khi lãi suất tiết kiệm của ngân hàng cố định và ngân hàng sử dụng tiền tiết kiệm để đầu tư với lãi suất biển đổi. Lúc này khi lãi suất đầu tư giảm thì lợi nhuận ngân hàng giảm và rủi ro lãi suất xuất hiện.

Do sự mất cân đối giữa tài sản có và tài sản nợ: Ngân hàng huy động vốn nhưng không sự dụng hết số vốn này để cho vay theo tỷ lệ cho phép. Nếu thu nhập từ số tiền cho vay thấp hơn chi phí phải trả cho người gửi tiền lúc này lợi nhuận giảm hoặc âm thì rủi ro lãi suất sẽ xảy ra.

Sự mất cân đối về kỳ hạn giữa tài sản có và tài sản nợ: Trường hợp ngân hàng huy động vốn ngắn hạn nhưng lại đem cho vay kỳ hạn dài. Rủi ro lãi suất ngân hàng sẽ xuất hiện nếu như lãi suất cho vay giảm và lãi suất huy động tăng hoặc giữ nguyên.

Trường hợp ngân hàng dùng vốn huy động dài hạn để cho vay ngắn hạng thì rủi ro sẽ xuất hiện khi lãi suất huy động giữ nguyên còn lãi suất cho vay tăng.

Nguyên nhân và cách kiểm soát rủi ro lãi suất. Ảnh minh họa

Nguyên dân dẫn đến rủi ro lãi suất với trái phiếu và các loại giấy tờ có giá

Nhà đầu tư trái phiếu, đặc biệt là những nhà đầu tư vào trái phiếu dài hạn dễ chịu tác động trực tiếp từ rủi ro lãi suất hơn.

Tuy nhiên, khi lãi suất tăng lên 6.5%, trái phiếu mới phát hành cho trả cho nhà đầu tư sẽ 6.5 triệu mỗi năm với khoản đầu tư 100 triệu.

Nếu bạn vẫn tiếp tục giữ trái phiếu lãi suất 6% cho tới khi đáo hạn thì bạn sẽ mất cơ hội tăng thu nhập cho mình. Ngoài ra nếu bạn bán trái phiếu 6% thì có thể sẽ phải bán với mức giá thấp hơn ban đầu vì lãi suất trái phiếu cũ giờ không còn hấp dẫn nữa.

Đối với nhà đầu tư cổ phiếu cũng sẽ bị ảnh hưởng về rủi ro lãi suất nhưng ít hơn so với nhà đầu tư trái phiếu.

Làm thế nào để kiểm soát rủi ro lãi suất

Rủi ro lãi suất là rủi ro thị trường, về cơ bản bạn sẽ không thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro này. Nhưng với những cách dưới đây bạn hoàn toàn có thể kiểm soát rủi ro lãi suất trong mức cho phép để không tác động xấu tới giá trị tài sản trong tương lai:

Đa dạng hóa cơ cấu đầu tư: Nguyên tắc đầu tiên để kiểm soát rủi ro lãi suất là không nên đầu tư toàn bộ vốn vào một loại tài sản (trái phiếu hay cổ phiếu).

Trong danh mục đầu tư nên có nhiều loại giấy tờ có giá khác nhau ví dụ như trái phiếu ngắn hạn, dài hạn, cổ phiếu của nhiều công ty có mức tăng trưởng tốt.

Đối với ngân hàng: cần sử dụng các công cụ dự đoán rủi ro và cân đối cơ cấu nợ, có giữa các kỳ hạn. Về danh mục đầu tư ngân hàng cần cân đối tỷ trọng danh mục đầu tư như trái phiếu, vàng, trạng thái ngoại tệ.

Tập trung vào những loại tài sản có tính thanh khoản cao: Sẽ dễ dàng bán những loại tài sản này và hạn chế thấp nhất tác động của lãi suất khi có những biến động bất lợi xảy ra.