Ngỡ là thực phẩm "gây bệnh", 5 món này lại chứa kho báu dinh dưỡng

1. Mỡ heo

Trong nhiều năm, mỡ heo bị xếp vào danh sách đen vì lo ngại tăng cholesterol, tắc nghẽn mạch máu. Tuy nhiên, các nghiên cứu mới đã phần nào minh oan cho loại chất béo này. Mỡ heo chứa chất béo không bão hòa đơn giống như dầu ô liu giúp giảm viêm, bảo vệ tim mạch. Đặc biệt, mỡ heo có hàm lượng vitamin D tự nhiên cao hơn cả dầu cá, hỗ trợ hấp thu canxi và tăng cường hệ miễn dịch.

Không chỉ vậy, trong ẩm thực Việt, mỡ heo đóng vai trò làm dậy hương các món xào, kho. Một thìa mỡ heo có thể làm bát rau luộc hay bún chả thơm phức hơn hẳn. Tất nhiên, bạn không nên dùng hằng ngày nhưng nếu dùng đúng liều lượng, xen kẽ với dầu thực vật thì hoàn toàn không có hại.

Lưu ý: Ưu tiên mỡ heo nấu chín kỹ, bảo quản đúng cách và không tái sử dụng nhiều lần để tránh sản sinh độc tố.

2. Nội tạng động vật

Nội tạng như gan, tim, lòng... thường bị “gắn mác” là không lành mạnh do chứa nhiều cholesterol và purin. Tuy nhiên, nếu xét về mật độ dinh dưỡng, nội tạng lại là “siêu thực phẩm”. Gan gà, gan lợn rất giàu vitamin A, giúp tăng cường thị lực và dưỡng da. Các vi chất như sắt heme, kẽm, đồng và vitamin nhóm B có trong nội tạng cực kỳ hữu ích với người thiếu máu, phụ nữ sau sinh và người lao động nặng.

Gan còn giúp cải thiện chức năng giải độc của cơ thể khi dùng đúng cách. Nhiều chuyên gia dinh dưỡng cho biết, 1–2 bữa/tuần với khẩu phần nội tạng vừa phải không hề gây hại, ngược lại còn cung cấp nhiều dưỡng chất mà thực phẩm khác không có.

Lưu ý: Không dùng nội tạng từ động vật bệnh, không ăn sống hoặc chế biến sơ sài. Nên luộc kỹ, rửa sạch và mua từ nguồn uy tín.

3. Bột ngọt

Bột ngọt (mononatri glutamate) từng bị nghi ngờ gây đau đầu, hại thần kinh, thậm chí gây ung thư. Nhưng theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Cục Quản lý Thực phẩm & Dược phẩm Mỹ (FDA), bột ngọt an toàn khi dùng với liều lượng hợp lý. Thành phần chính của bột ngọt – glutamate, thực chất là một axit amin có trong nhiều thực phẩm tự nhiên như cà chua, phô mai, nấm…

Sau khi vào cơ thể, glutamate được chuyển hóa nhanh chóng mà không để lại độc tố. Bột ngọt còn giúp giảm lượng muối sử dụng trong nấu ăn là một yếu tố nguy cơ dẫn đến cao huyết áp nếu lạm dụng. Dùng bột ngọt đúng cách giúp món ăn thêm đậm đà, ngon miệng mà không ảnh hưởng sức khỏe.

Lưu ý: Không nên dùng quá 1–2 thìa cà phê/ngày và tránh thêm vào món ăn đang sôi để giữ nguyên cấu trúc glutamate.

4. Lòng đỏ trứng

Lòng đỏ trứng thường bị “xa lánh” vì hàm lượng cholesterol cao. Nhiều người chỉ ăn lòng trắng vì nghĩ tốt hơn cho tim mạch. Tuy nhiên, thực tế cho thấy lòng đỏ trứng lại chứa nhiều chất quý giá như: choline (tốt cho não), lecithin (giúp ổn định mỡ máu), sắt, kẽm, vitamin A, D, E...

Nghiên cứu gần đây cho thấy cholesterol trong lòng đỏ không làm tăng cholesterol máu ở người khỏe mạnh. Trứng cũng có chỉ số sinh học protein rất cao tức là dễ hấp thu và chuyển hóa. Một quả trứng mỗi ngày có thể hỗ trợ phát triển cơ bắp, kiểm soát cân nặng và ngăn ngừa lão hóa.

Gợi ý: Ăn trứng luộc, ốp la ít dầu mỡ. Không nên chiên rán nhiều vì có thể tạo chất béo chuyển hóa không tốt cho sức khỏe.

5. Đậu phụ thối

Nghe tên là đã thấy "ngại" nhưng đậu phụ thối lại là món ăn dân dã phổ biến ở Trung Quốc, Đài Loan thực chất là một loại thực phẩm lên men tốt cho tiêu hóa. Trong quá trình lên men, đậu phụ sản sinh enzyme, axit hữu cơ và lợi khuẩn giúp tăng cường hệ vi sinh đường ruột, hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng.

Hơn nữa, protein trong đậu phụ sau lên men sẽ dễ tiêu hóa hơn, giảm gánh nặng cho dạ dày. Các chất như isoflavone, vitamin nhóm B cũng gia tăng đáng kể. Đậu phụ thối chứa ít calo, không béo nhưng lại tạo cảm giác no lâu thích hợp cho người muốn kiểm soát cân nặng.

Lưu ý: Nên mua đậu phụ thối được sản xuất đúng quy trình, tránh hàng trôi nổi. Ăn điều độ, khoảng 1–2 bữa/tuần là đủ.

Dinh dưỡng không phải trắng đen rõ ràng, nhiều thực phẩm từng bị “hiểu lầm” là có hại nhưng khi được sử dụng đúng cách, đúng liều lượng lại mang tới lợi ích đáng ngạc nhiên cho sức khỏe. Điều quan trọng là cần hiểu rõ thành phần, cách chế biến và cơ địa của mỗi người để có lựa chọn hợp lý. Đừng vì tin đồn mà vội bỏ lỡ những “kho báu dinh dưỡng” quen thuộc trong gian bếp mỗi nhà.