Loại ngũ cốc từng chỉ được dành cho vua chúa bồi bổ sức khỏe, thời nay lại cực kỳ dễ mua: Vừa giúp làm mềm mạch máu, vừa giảm cholesterol hiệu quả

Cập nhật: 04:30 | 28/03/2025 Theo dõi KTCK trên

Gạo đen là loại ngũ cốc giàu dinh dưỡng, chứa nhiều chất xơ, anthocyanin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe. Việc sử dụng gạo đen trong chế độ ăn uống giúp giảm cân, kiểm soát đường huyết và phòng ngừa bệnh tim mạch hiệu quả.

Gạo đen – “vàng đen” dinh dưỡng cho sức khỏe hiện đại

Gạo đen có nguồn gốc từ Trung Quốc cổ đại, từng được gọi là “gạo cấm” bởi chỉ hoàng đế mới được phép sử dụng. Khác với gạo trắng thông thường, gạo đen có màu tím đen đặc trưng nhờ chứa anthocyanin – hợp chất chống oxy hóa mạnh mẽ cũng thường thấy trong việt quất và dâu tây.

Loại ngũ cốc từng chỉ được dành cho vua chúa bồi bổ sức khỏe, thời nay lại cực kỳ dễ mua: Vừa giúp làm mềm mạch máu, vừa giảm cholesterol hiệu quả

Gạo đen mang nhiều dinh dưỡng tốt cho sức khỏe, đặc biệt là việc giảm cân

Ngoài anthocyanin, gạo đen còn chứa nhiều chất dinh dưỡng thiết yếu như vitamin nhóm B, sắt, magie, kẽm và đặc biệt là hàm lượng protein và chất xơ hòa tan cao. Theo PGS.TS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, gạo đen giàu giá trị sinh học, phù hợp để thay thế gạo trắng trong các bữa ăn hàng ngày nhằm cải thiện sức khỏe tổng thể.

Điểm đáng lưu ý là gạo đen không đồng nghĩa với gạo nếp cẩm – một loại ngũ cốc khác cũng có màu sẫm nhưng mềm, dẻo và ngọt hơn. Gạo đen cứng, ít dẻo và thường được sử dụng trong các món ăn hỗ trợ chế độ ăn kiêng, kiểm soát đường huyết hoặc tăng cường sức khỏe tim mạch.

Lợi ích nổi bật của gạo đen đối với sức khỏe

Hỗ trợ kiểm soát cân nặng

Gạo đen chứa lượng chất xơ cao giúp tạo cảm giác no lâu, nhờ đó hạn chế thói quen ăn vặt hoặc tiêu thụ thực phẩm giàu calo. Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Dinh dưỡng Hoa Kỳ năm 2020 cho thấy, những người sử dụng gạo đen thường xuyên có xu hướng kiểm soát cân nặng hiệu quả hơn so với nhóm dùng gạo trắng.

Hỗ trợ người bệnh tiểu đường và kiểm soát đường huyết

Với chỉ số đường huyết (GI) thấp, gạo đen giúp ngăn ngừa tình trạng tăng đường huyết đột ngột sau bữa ăn. Bác sĩ Đỗ Thị Ngọc Diệp, Giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng TP.HCM, khẳng định rằng anthocyanin trong gạo đen còn có tác dụng cải thiện độ nhạy insulin – yếu tố quan trọng trong quản lý bệnh tiểu đường.

Tăng cường sức khỏe tim mạch

Chất xơ hòa tan trong gạo đen có khả năng giảm cholesterol xấu (LDL), từ đó góp phần phòng ngừa các bệnh lý về tim mạch như xơ vữa động mạch hay tăng huyết áp. Đồng thời, anthocyanin còn có vai trò bảo vệ thành mạch khỏi tổn thương, làm chậm quá trình lão hóa của tế bào.

Hỗ trợ phòng ngừa ung thư

Các nghiên cứu gần đây ghi nhận khả năng ức chế sự phát triển của tế bào ung thư từ anthocyanin – hợp chất dồi dào trong gạo đen. Đặc biệt, hiệu quả này được ghi nhận ở một số loại ung thư như ung thư vú và ung thư đại trực tràng.

Hỗ trợ giấc ngủ và phù hợp với phụ nữ mang thai

Gạo đen chứa tryptophan – tiền chất của serotonin và melatonin, giúp điều hòa giấc ngủ và giảm căng thẳng. Bên cạnh đó, hàm lượng folate, canxi và sắt trong gạo đen cũng rất có lợi cho phụ nữ mang thai và người cao tuổi.

Cách sử dụng gạo đen trong bữa ăn hàng ngày

Gạo đen có thể được sử dụng linh hoạt trong nhiều món ăn:

Cơm gạo đen: Ngâm trước khoảng 2–3 giờ để hạt mềm, sau đó nấu theo tỉ lệ 1 phần gạo : 2 phần nước.

Cháo gạo đen: Nấu cùng rau củ, thịt gà hoặc cá hồi để tăng giá trị dinh dưỡng.

Bánh gạo đen: Xay gạo thành bột, trộn với sữa hoặc trứng để làm bánh pancake hoặc bánh bao.

Lưu ý khi mới bắt đầu sử dụng nên dùng với lượng nhỏ để cơ thể làm quen dần với lượng chất xơ cao, đồng thời nên rửa và ngâm gạo trước khi nấu để giữ được trọn vẹn hương vị và giá trị dinh dưỡng.

Không phải ngẫu nhiên mà gạo đen được mệnh danh là “vàng đen” trong thế giới thực phẩm. Những giá trị về dinh dưỡng, tác dụng hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa bệnh tật đã khiến loại ngũ cốc này trở thành lựa chọn đáng cân nhắc trong mọi chế độ ăn uống lành mạnh. Việc bổ sung gạo đen vào khẩu phần ăn hàng ngày không chỉ giúp nâng cao sức khỏe mà còn là bước đi thiết thực trong việc duy trì lối sống khoa học, cân bằng và bền vững.