Gian lận thương mại bằng cách gắn mác "Made in Vietnam"

	Phát hiện hàng loạt cơ sở kinh doanh hàng giả trước Tết Nguyên đán
	Buôn bán hàng giả sẽ bị xử lý thế nào?
	Khuyến mãi dịp Tết, cơ hội mua hàng giá rẻ

Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết, do gần đây, nhiều sản phẩm, hàng hóa sản xuất tại Việt Nam đã khẳng định được chất lượng cao, ổn định, đáng tin cậy nên có trường hợp hàng hóa được sản xuất nhập khẩu từ nước ngoài hoặc đặt gia công tại nước ngoài nhưng lại gắn mác là hàng “Made in Viet Nam” để gian lận thương mại, đánh lừa người tiêu dùng.

Cá nhân, tổ chức ghi công đoạn sản xuất tại Việt Nam thì phải chứng minh được việc hàng hóa trải qua công đoạn sản xuất, gia công có phát sinh giá trị tại Việt Nam.

Điển hình có thể kể đến vụ việc khăn lụa Khaisilk gian lận về nhãn mác, gây bất bình trong dư luận thời gian qua. Theo Cục Xuất nhập khẩu, Việt Nam hiện chưa có quy định về tiêu chí để hàng hóa được ghi nhãn sản xuất tại Việt Nam nên người tiêu dùng trong nước không có căn cứ để phân biệt thế nào là “Made in Viet Nam”, dẫn đến người tiêu dùng không thể kiểm chứng về chất lượng sản phẩm.

Cũng lợi dụng điều này, không ít mặt hàng nước ngoài có xu hướng mượn xuất xứ Việt Nam để hưởng lợi “miễn phí” và bất hợp pháp từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) mà Việt Nam tham gia, hoặc sử dụng xuất xứ hàng hóa làm phương tiện lẩn tránh các biện pháp phòng vệ thương mại của nước nhập khẩu.

"Việc gian lận ghi nhãn sản xuất tại Việt Nam không những gây hậu quả trực tiếp đến sản phẩm cụ thể, ảnh hưởng đến người tiêu dùng mà còn có tác động không nhỏ đến ngành hàng trong nước, làm giảm uy tín và tính cạnh tranh của hàng sản xuất tại Việt Nam"- đại diện Cục Xuất nhập khẩu nhấn mạnh.

Bởi vậy, việc hoàn thiện thể chế pháp lý về ghi nhãn sản xuất "Made in Viet Nam" đang là một nhu cầu cấp bách.

Thực tế cho thấy, nhiều nước trên thế giới đã có quy định về việc ghi nhãn hàng hóa sản xuất trong nước. Ví dụ quy định của Thụy Sỹ đối với đồng hồ, quy định của Hoa Kỳ đối với ô tô, hàng dệt may và len, quy định của New Zealand đối với rượu vang... Nhiều nước cho phép áp dụng việc ghi nhãn trên cơ sở tự nguyện đối với hàng sản xuất và tiêu thụ trong nước. Một khi hàng hóa đã ghi nhãn nước sản xuất thì bắt buộc phải đáp ứng tiêu chí và điều kiện theo quy định.

Tiêu chí và điều kiện ghi nhãn xuất xứ có thể được quy định chung như: “made in…, produced in…” hoặc chi tiết đến từng công đoạn sản xuất, gia công hoặc chứa giá trị gia tăng cụ thể như “designed by/in…, assembled in…, processed in…, packaged in…, imported by/for”.

Về chế tài xử phạt, một số nước có chế tài xử phạt rất nặng đối với cá nhân, tổ chức cố tình ghi sai nhãn xuất xứ hàng hóa.

Theo quy định của Italy, tổ chức, cá nhân gắn nhãn “Made in Italy” vào sản phẩm đồ da không đáp ứng tiêu chí “Made in Italy” có thể phải nộp phạt tới 100.000 Euro.

Tại Canada, theo Luật Cạnh tranh, nếu tổ chức, cá nhân vi phạm việc gây hiểu sai, hiểu nhầm về sản phẩm có thể bị phạt hành chính lên đến 15 triệu dollar Canada, truy cứu trách nhiệm hình sự và/hoặc phạt tù từ 1 – 14 năm.

Đại diện Cục Xuất nhập khẩu cho rằng, trước thực trạng gian lận xuất xứ hàng hóa "Made in Vietnam" đang diễn ra, Việt Nam cần nhanh chóng xây dựng tiêu chí, quy định về hàng hóa sản xuất trong nước; đồng thời có chế tài đủ mạnh để xử lý vi phạm, trước hết với các mặt hàng như: dệt may, da giày... nhằm bảo vệ sản xuất và người tiêu dùng trong nước.