5 loại trái cây mùa hè khiến bạn mất ngủ, nổi mụn, rối loạn tiêu hóa: Càng ăn sai càng hại sức khỏe

Trái cây là nguồn dinh dưỡng thiết yếu trong mùa nắng nóng, cung cấp vitamin, khoáng chất và lượng nước dồi dào cho cơ thể. Tuy nhiên, không phải loại quả nào cũng phù hợp để ăn thường xuyên hoặc dùng trong mọi thời điểm.

Một số loại trái cây tuy ngọt lành và được xem là "thực phẩm vàng" cho sức khỏe nhưng nếu ăn quá nhiều, không đúng lúc hoặc không phù hợp thể trạng sẽ gây ra những tác dụng ngược từ rối loạn tiêu hóa, bốc hỏa đến mất ngủ, thậm chí tăng nguy cơ bệnh lý chuyển hóa.

Dưới đây là 5 loại trái cây càng ngon, càng dễ ăn nhưng cũng cần tiết chế trong mùa hè để tránh “rước họa” vào thân

Dưa hấu: Mát thật nhưng dễ lạnh bụng, rối loạn tiêu hóa

Dưa hấu luôn là lựa chọn hàng đầu trong những ngày nắng gắt nhờ lượng nước cao, vị ngọt thanh và tính giải khát vượt trội. Trong y học cổ truyền, dưa hấu được xếp vào nhóm trái cây có tính hàn, giúp thanh nhiệt, lợi tiểu và sinh tân dịch. Tuy nhiên, tính mát của dưa hấu cũng chính là "con dao hai lưỡi", đặc biệt với người có tỳ vị yếu, cơ thể hàn lạnh hoặc đang bị cảm sốt nhẹ.

Ăn dưa hấu quá nhiều hoặc dùng dưa hấu để trong tủ lạnh sâu dễ gây đầy bụng, tiêu chảy, đau bụng âm ỉ hoặc miệng nhạt, lưỡi trắng bợt. Với trẻ nhỏ và người già, đây là nguyên nhân phổ biến gây rối loạn tiêu hóa trong mùa hè.

Khuyến nghị: Ăn dưa hấu ở nhiệt độ phòng, giới hạn khoảng 100–150g/lần, tránh ăn ngay sau khi vận động hoặc lúc bụng đói.

Vải: Ngọt thơm nhưng dễ “bốc hỏa”, tăng nguy cơ tụt đường huyết

Vải thiều là "đặc sản" của mùa hè miền Bắc, hấp dẫn với vị ngọt sắc và hương thơm đặc trưng. Tuy nhiên, vải thuộc nhóm trái cây có tính nhiệt, giàu đường tự nhiên (glucose, fructose), dễ khiến cơ thể tăng sinh nhiệt khi ăn nhiều gây nhiệt miệng, đau họng, nổi mụn, bứt rứt trong người.

Đặc biệt, ăn vải khi đói có thể gây tụt đường huyết phản ứng (hypoglycemia) do rối loạn chuyển hóa đường, một tình trạng từng được ghi nhận tại Ấn Độ với tên gọi "bệnh vải" (lychee disease), gây chóng mặt, vã mồ hôi và ngất xỉu.

Khuyến nghị: Chỉ nên ăn khoảng 8–10 quả vải mỗi ngày, vào buổi sáng hoặc đầu giờ chiều. Người có thể trạng nóng, phụ nữ mang thai hoặc người có bệnh tiểu đường nên hạn chế.

Xoài: Dễ gây dị ứng, ngứa ngáy trong thời tiết nóng ẩm

Xoài là loại quả được ưa chuộng nhờ vị ngọt ngào và đa dạng trong chế biến, từ món tráng miệng, sinh tố đến salad. Tuy nhiên, xoài đặc biệt là xoài chín lại chứa nhựa có khả năng gây kích ứng da, dễ gây ngứa, nổi mẩn, viêm da tiếp xúc, nhất là trong mùa hè khi da tiết nhiều mồ hôi và lỗ chân lông giãn nở.

Ngoài ra, xoài có tính ngọt cao, dễ làm tăng đường huyết, đặc biệt với người mắc hội chứng chuyển hóa (mỡ máu, tăng huyết áp, béo bụng…). Xoài cũng có tính "nhiệt ẩn", gây sinh đàm, đầy bụng, nhất là ở người có cơ địa đàm thấp thường biểu hiện bằng cảm giác miệng dính, uể oải, phân nhầy.

Khuyến nghị: Không nên ăn xoài khi đang nổi mẩn, dị ứng, hoặc dùng quá 1 quả cỡ vừa mỗi ngày. Khi gọt xoài, cần rửa kỹ để loại bỏ nhựa bám ngoài vỏ.

Nhãn: Bổ huyết nhưng dễ gây nóng trong, mất ngủ

Nhãn được biết đến như một loại trái cây "bổ huyết", thường dùng cho người thiếu máu, suy nhược cơ thể, phụ nữ sau sinh. Thế nhưng, với hàm lượng đường cao và tính nhiệt mạnh, nhãn lại dễ gây mất ngủ, nóng trong, nổi mụn hoặc bứt rứt trong mùa hè.

Y học cổ truyền xếp nhãn vào nhóm "trái cây đại bổ nhưng dễ sinh hỏa" nếu dùng sai thời điểm. Bên cạnh đó, người mắc tiểu đường, cao huyết áp, hoặc người thường xuyên bị mất ngủ càng nên thận trọng với loại quả này.

Khuyến nghị: Chỉ nên ăn nhãn vào buổi sáng, không quá 5–6 quả mỗi lần. Tuyệt đối tránh ăn vào ban đêm để hạn chế tình trạng mất ngủ và rối loạn giấc ngủ.

Sầu riêng: "Vua trái cây" cũng là "vua nhiệt độc"

Sầu riêng tuy giàu dưỡng chất, chứa nhiều chất béo thực vật và năng lượng cao, nhưng lại là một trong những loại trái cây có tính nhiệt mạnh nhất. Người có thể chất nóng trong, hay bị nhiệt miệng, táo bón, nổi mụn hoặc hôi miệng nếu ăn sầu riêng trong thời tiết oi bức sẽ rất dễ sinh nhiệt độc, đầy bụng, khó tiêu, thậm chí nổi mẩn và trĩ.

Nhiều người có thói quen ăn sầu riêng kèm măng cụt để "trung hòa" nhưng đây là quan niệm sai lầm. Cả hai loại đều chứa nhiều đường và chất xơ không hòa tan, dễ gây quá tải cho dạ dày, ảnh hưởng xấu đến tỳ vị và hệ tiêu hóa.

Khuyến nghị: Chỉ nên ăn 1–2 múi nhỏ sầu riêng mỗi lần, tránh dùng kèm thực phẩm nhiều chất béo hoặc đường. Không ăn vào buổi tối hoặc sau bữa chính.

Chọn trái cây mùa hè: Cần tỉnh táo và đúng thời điểm

Trái cây là phần không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng lành mạnh, đặc biệt trong mùa hè. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải lựa chọn và sử dụng đúng cách. Những loại quả mang tính nhiệt hoặc hàn mạnh đều có thể gây mất cân bằng trong cơ thể nếu ăn sai thời điểm hoặc quá nhiều. Thay vì ăn theo cảm tính, hãy lắng nghe cơ thể và điều chỉnh phù hợp với thể trạng cá nhân, thời tiết, hoạt động trong ngày.

Hãy nhớ rằng, trái cây chỉ thật sự là "thuốc bổ" khi được ăn đúng lúc, đúng lượng và đúng cách.