Xử phạt và truy thu nếu cho thuê nhà nhưng không kê khai thuế

Hoạt động cho thuê nhà đang ngày càng phổ biến tại các đô thị lớn. Tuy nhiên, bên cạnh những cá nhân, hộ gia đình nghiêm túc chấp hành nghĩa vụ thuế, vẫn còn không ít trường hợp tìm cách “né” kê khai hoặc khai thấp doanh thu để giảm số thuế phải nộp. Điều này không chỉ gây thất thu cho ngân sách nhà nước mà còn tạo ra sự bất bình đẳng giữa các đối tượng nộp thuế.

Trước thực tế trên, Cục Thuế đã có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, đề nghị tăng cường phối hợp trong công tác quản lý thuế đối với hộ, cá nhân cho thuê nhà, văn phòng. Tại TP HCM, ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó trưởng Cục Thuế thành phố, cho biết đơn vị đã chỉ đạo các chi cục phối hợp chặt chẽ với UBND phường, xã, ban quản lý chung cư, thậm chí cả công an khu vực để rà soát tình hình cho thuê nhà trên địa bàn.

Đáng chú ý, thông tin từ khai báo tạm trú của người thuê cũng được cơ quan thuế sử dụng như một căn cứ để xác minh doanh thu thực tế. Ông Dũng cho hay: “Khi phát hiện trường hợp né thuế, chúng tôi phối hợp với chính quyền địa phương để xác định đúng doanh thu, tiến hành xử phạt và truy thu. Trường hợp vi phạm nghiêm trọng sẽ bị chuyển hồ sơ sang cơ quan công an để xem xét xử lý theo quy định pháp luật”.

Khung xử phạt cho hành vi vi phạm cũng được quy định rõ ràng tại Nghị định 125/2020/NĐ-CP. Theo đó, người kê khai thiếu dẫn đến nộp thiếu thuế sẽ bị phạt 20% số tiền thiếu. Trong trường hợp hoàn toàn không kê khai, mức phạt dao động từ 2 đến 25 triệu đồng, tùy theo thời gian và mức độ vi phạm. Nghiêm trọng hơn, nếu số tiền trốn thuế lớn và hành vi có dấu hiệu hình sự, người vi phạm có thể bị truy cứu trách nhiệm trước pháp luật.

Thực tế, nhiều chủ nhà vẫn giữ tâm lý “an toàn” vì cho rằng cơ quan thuế khó kiểm soát, hoặc viện lý do chưa từng bị kiểm tra nên chủ quan trong việc kê khai. Song, với các biện pháp siết chặt quản lý hiện nay, tình trạng cho thuê nhà nhưng không đóng thuế có thể sẽ sớm chấm dứt. Những biện pháp phối hợp đa ngành, từ cơ quan thuế, chính quyền địa phương đến công an, ban quản lý khu dân cư đang giúp công tác giám sát trở nên toàn diện và hiệu quả hơn.

Cơ quan thuế cũng liên tục phát đi khuyến cáo, nhấn mạnh rằng người cho thuê nhà cần chủ động tìm hiểu kỹ các quy định, thực hiện kê khai đầy đủ, chính xác và đúng hạn. Bởi nếu chờ đến khi bị phát hiện, khoản phải nộp sẽ không chỉ dừng lại ở phần thuế gốc mà còn kèm theo tiền phạt, tiền chậm nộp, thậm chí cao hơn nhiều lần so với nghĩa vụ ban đầu.

Việc siết chặt quản lý thuế đối với hoạt động cho thuê nhà không chỉ để tăng thu ngân sách mà còn nhằm xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng. Đây cũng là lời nhắc nhở đối với các cá nhân, hộ gia đình đang tham gia cho thuê bất động sản: tuân thủ nghĩa vụ thuế không chỉ là trách nhiệm pháp lý mà còn là cách góp phần vào sự phát triển bền vững của cộng đồng.