Vụ Sơn Hải bị trượt thầu gói cao tốc, Bộ Tài chính yêu cầu rà soát toàn diện, có thể đấu thầu lại

Bộ Tài chính vào cuộc kiểm tra

Bộ Tài chính đã ban hành văn bản số 10038/BTC-QLĐT gửi Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ, báo cáo kết quả kiểm tra việc lựa chọn nhà thầu gói thầu thi công Dự án xây dựng đường cao tốc TP. Hồ Chí Minh - Thủ Dầu Một - Chơn Thành, đoạn đi qua tỉnh Bình Phước (nay là tỉnh Đồng Nai).

Báo cáo được thực hiện theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc thành lập Tổ công tác liên ngành giữa Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng để tổ chức kiểm tra công tác đấu thầu, bảo đảm nguyên tắc công bằng, khách quan, minh bạch và hiệu quả kinh tế; đồng thời tuân thủ chủ trương phân cấp tối đa cho địa phương thực hiện và chịu trách nhiệm.

Trước đó, ngày 19/6/2025, Bộ Tài chính đã có văn bản trình bày quan điểm rõ ràng, chỉ tập trung rà soát và phản ánh các tồn tại, hạn chế trong quá trình tổ chức lựa chọn nhà thầu của địa phương mà không đưa ra kết luận cụ thể.

Việc này nhằm đảm bảo đúng nguyên tắc "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", đồng thời phù hợp với quy định tại khoản 1 và khoản 3 Điều 85 của Luật Đấu thầu.

Theo đó, UBND tỉnh Đồng Nai có trách nhiệm thực hiện quản lý nhà nước đối với hoạt động đấu thầu trong phạm vi quản lý, bao gồm kiểm tra, thanh tra, giải quyết kiến nghị, khiếu nại, tố cáo và xử lý vi phạm.

Thực hiện chỉ đạo mới của Phó Thủ tướng Chính phủ tại văn bản ngày 1/7/2025, Bộ Tài chính đã yêu cầu Tổ công tác tiếp tục rà soát, làm rõ và đánh giá cụ thể các nội dung trọng tâm như việc ứng dụng BIM - mô hình thông tin công trình; tình trạng pháp lý và kỹ thuật của máy móc, thiết bị thi công; vật tư, thiết bị chính được đưa vào gói thầu; năng lực và kinh nghiệm của tổ chuyên gia; kết quả đánh giá hồ sơ dự thầu (E-HSDT) và quy trình thẩm định, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu.

Từ đó, Bộ Tài chính đã có cơ sở để ban hành văn bản 10038/BTC-QLĐT, đưa ra đánh giá sâu hơn về toàn bộ quá trình kiểm tra.

Bộ Tài chính nêu rõ, do thời gian thực hiện nhiệm vụ ngắn (phải hoàn thành trước ngày 10/6/2025), Tổ công tác chỉ có tối đa 2 ngày làm việc trực tiếp tại địa phương, trong khi gói thầu có quy mô lớn, phức tạp, nhiều nhà thầu tham dự và hồ sơ, tài liệu rất dày đặc.

Việc kiểm tra chỉ tập trung vào những nội dung trọng tâm liên quan trực tiếp đến các kiến nghị của nhà thầu và theo đúng chỉ đạo của Phó Thủ tướng.

Có thể phải tổ chức đấu thầu lại nếu phát hiện sai phạm

Trên cơ sở kết quả kiểm tra, Bộ Tài chính đã kiến nghị Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Đồng Nai nghiêm túc thực hiện nhiều nội dung. Cụ thể:

Thứ nhất, tỉnh cần nghiên cứu, tiếp thu các ý kiến được nêu trong văn bản 10038/BTC-QLĐT và 8747/BTC-QLĐT để rà soát lại toàn bộ quy trình lựa chọn nhà thầu, khắc phục các tồn tại, sai sót đã được chỉ ra. Trong trường hợp cần thiết, có thể lựa chọn đơn vị tư vấn độc lập, đủ năng lực và kinh nghiệm để thực hiện việc rà soát, đánh giá lại toàn bộ quá trình lựa chọn nhà thầu.

Trường hợp kết quả đánh giá lại E-HSDT dẫn tới thay đổi nhà thầu được đề xuất trúng thầu hoặc không có nhà thầu nào đáp ứng yêu cầu, người có thẩm quyền cần thực hiện biện pháp không công nhận kết quả lựa chọn nhà thầu theo quy định tại điểm b khoản 1 Điều 18 Luật Đấu thầu, đồng thời xem xét xử lý các tổ chức, cá nhân vi phạm (nếu có).

Trên cơ sở kết quả đánh giá lại, chủ đầu tư cần thực hiện các bước tiếp theo theo đúng quy định, có thể là hủy thầu để tổ chức đấu thầu lại hoặc phê duyệt lại kết quả lựa chọn nhà thầu. Trường hợp kết quả không thay đổi, cần nhanh chóng hoàn thiện và ký kết hợp đồng với nhà thầu được lựa chọn, bảo đảm các yêu cầu về năng lực, kinh nghiệm, kỹ thuật, tài chính, tiến độ thi công và hiệu quả sử dụng vốn, tránh thất thoát, tiêu cực.

Thứ hai, UBND tỉnh Đồng Nai phải chịu trách nhiệm toàn diện về công tác lựa chọn nhà thầu, đúng với tinh thần phân cấp mà Chính phủ đã chỉ đạo. Đây là nguyên tắc được nhấn mạnh trong suốt quá trình kiểm tra, thể hiện sự tin tưởng và giao quyền rõ ràng từ Trung ương cho địa phương.

Thứ ba, trong trường hợp cần làm rõ thêm về hồ sơ kiểm định, chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của máy móc, thiết bị thi công chủ yếu, tỉnh cần chủ động trao đổi với Bộ Xây dựng và các cơ quan chức năng để đảm bảo tính hợp pháp, hợp lệ của tài liệu, tránh gây vướng mắc pháp lý về sau.

Thứ tư, UBND tỉnh Đồng Nai cần giải quyết dứt điểm các kiến nghị của nhà thầu, trong đó có nhà thầu Sơn Hải, theo đúng quy định pháp luật, đảm bảo khách quan, minh bạch và tránh để tình trạng kiến nghị kéo dài, ảnh hưởng đến tiến độ dự án.