TS. Lê Xuân Nghĩa: Nghị quyết 68 là bản lề, mở ra kỷ nguyên mới cho cả doanh nghiệp và thị trường chứng khoán Việt Nam
Nghị quyết 68 ra đời được kỳ vọng tạo đột phá, thúc đẩy khu vực tư nhân phát triển, tạo nguồn hàng phong phú, chất lượng cho thị trường chứng khoán (TTCK).
Doanh nghiệp tư nhân còn “mỏng”
Tại Hội nghị sơ kết hoạt động 6 tháng đầu năm của Hiệp hội Kinh doanh Chứng khoán Việt Nam (VASB), TS. Lê Xuân Nghĩa - nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia đã có chia sẻ với phóng viên Tạp chí điện tử Kinh tế Chứng khoán Việt Nam về cấu trúc thị trường hiện nay và tác động mang tính đột phá của Nghị quyết 68-NQ/TW đối với sự phát triển của thị trường chứng khoán trong thời gian tới.

Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, thị trường chứng khoán Việt Nam hiện vẫn còn “mỏng” về số lượng doanh nghiệp niêm yết, một phần quan trọng là do quy mô khu vực doanh nghiệp tư nhân còn rất hạn chế.
“Với dân số gần 100 triệu người, Việt Nam hiện chỉ có khoảng 1 triệu doanh nghiệp đang hoạt động, tương đương 100 người dân mới có 1 doanh nghiệp. So sánh quốc tế cho thấy khoảng cách rất lớn như Mỹ, trung bình 7 người có 1 doanh nghiệp. Còn tại Trung Quốc, trung bình 35 người có 1 doanh nghiệp”. TS. Nghĩa chia sẻ.
Sự chênh lệch này đặt ra một vấn đề rõ ràng, nếu không có sự phát triển mạnh mẽ về “lượng”, sẽ rất khó tạo ra sự đột phá về “chất” trên thị trường chứng khoán. Càng ít doanh nghiệp hoạt động, càng ít doanh nghiệp đủ điều kiện và sẵn sàng niêm yết. Hệ quả là quy mô thị trường chứng khoán khó có thể phát triển tương xứng với tiềm năng của nền kinh tế.
Ông nhấn mạnh rằng, trong thời đại tư bản kỹ thuật số, chỉ cần vài năm, một doanh nghiệp khởi nghiệp hoàn toàn có thể đạt quy mô tương đương với những tập đoàn lớn có hàng chục năm lịch sử. Tuy nhiên, để làm được điều đó doanh nghiệp cần một “hành lang pháp lý mở” để bứt phá. Đây chính là vai trò then chốt của Nghị quyết 68.
Nghị quyết 68 “thổi luồng sinh khí mới” vào TTCK
TS. Lê Xuân Nghĩa đánh giá Nghị quyết 68 có tầm nhìn chiến lược để tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển về cả số lượng và chất lượng.
Khi số lượng doanh nghiệp tư nhân tăng lên, kéo theo số lượng doanh nghiệp đủ điều kiện niêm yết cũng tăng theo. Điều này sẽ giúp mở rộng quy mô và tăng tính đa dạng của thị trường chứng khoán, đặc biệt trong các lĩnh vực đang còn thiếu vắng như công nghệ, công nghiệp, kinh tế số. Hiện nay các DN trong lĩnh vực này chỉ chiếm tỷ trọng rất nhỏ trên sàn.

Tiến sĩ cho rằng, Nghị quyết 68 mở ra triển vọng trung hạn cho thị trường chứng khoán. Khi thị trường có nhiều mã cổ phiếu hơn, đặc biệt là các công ty có chất lượng cao, nhà đầu tư sẽ có nhiều cơ hội lựa chọn hơn, từ đó giảm thiểu rủi ro và thúc đẩy dòng vốn hiệu quả hơn.
Một điểm đáng chú ý trong Nghị quyết 68 là việc tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân tiếp cận đa dạng nguồn lực tài chính. Ngoài kênh tín dụng ngân hàng truyền thống, doanh nghiệp có thể sử dụng trái phiếu doanh nghiệp và cổ phiếu niêm yết làm công cụ huy động vốn.
TS. Lê Xuân Nghĩa phân tích thêm, với những doanh nghiệp phát triển bài bản, việc tham gia xếp hạng tín nhiệm sẽ mở ra khả năng phát hành trái phiếu với lãi suất thấp hơn, uy tín cao hơn. Nếu doanh nghiệp đã niêm yết, họ có thể phát hành trái phiếu ra công chúng - một kênh huy động vốn hiệu quả, chi phí hợp lý và minh bạch.
Theo ông, Nghị quyết 68 là chủ trương quan trọng giúp Việt Nam giải bài toán thiếu hụt doanh nghiệp chất lượng, đồng thời phát triển mạnh mẽ thị trường vốn - đặc biệt là thị trường chứng khoán.
Khi các doanh nghiệp có thêm khuôn khổ pháp lý và tài chính để lớn mạnh, thị trường chứng khoán sẽ dần có thêm những mã cổ phiếu tốt, quy mô thị trường sẽ lớn hơn, chất lượng cao hơn. Đó chính là nền tảng để thị trường chứng khoán Việt Nam tiệm cận các chuẩn mực khu vực và quốc tế trong thời gian tới.