Thức uống giúp tỉnh táo nhưng có thể rút ngắn tuổi thọ nếu dùng sai

Cà phê từ lâu đã trở thành người bạn đồng hành của giới trẻ, giúp khởi động ngày mới tỉnh táo hay duy trì sự tập trung trong công việc. Tuy nhiên, không phải cách uống nào cũng tốt cho sức khỏe. Các chuyên gia cảnh báo, những thói quen uống cà phê sai lầm có thể khiến cơ thể lão hóa nhanh chóng, kéo theo hàng loạt vấn đề về tim mạch, da và giấc ngủ.

Thêm quá nhiều đường và kem: "Thủ phạm" âm thầm hủy hoại làn da

Không khó để bắt gặp hình ảnh các bạn trẻ trên tay ly cà phê sữa, latte kem béo hay những món cà phê "mix" syrup ngọt lịm. Hương vị béo ngậy, ngọt ngào dễ gây nghiện nhưng chính lượng đường và chất béo bão hòa ẩn chứa trong đó lại là tác nhân hàng đầu đẩy nhanh quá trình lão hóa.

Khi nạp quá nhiều đường, cơ thể sẽ xảy ra hiện tượng glycation, đường gắn kết với protein, phá vỡ cấu trúc của collagen và elastin. Đây là hai thành phần giúp da căng mịn, đàn hồi. Kết quả là da nhanh mất độ săn chắc, xuất hiện nếp nhăn và chảy xệ sớm.

Ngoài ra, lượng calo "ẩn" trong đường, kem và syrup dễ dẫn tới tăng cân, béo phì, làm tăng nguy cơ tiểu đường type 2 và bệnh tim mạch. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, một ly cà phê sữa đá kèm topping kem tươi có thể chứa tới hơn 200 kcal (tương đương một bữa ăn nhẹ) nhưng lại gần như không có giá trị dinh dưỡng.

Giải pháp: Ưu tiên cà phê đen nguyên chất hoặc giảm lượng đường, thay bằng chất tạo ngọt tự nhiên như mật ong hoặc stevia. Khi đã quen với vị nguyên bản, bạn sẽ cảm nhận rõ hương thơm và vị đắng thanh của cà phê, đồng thời bảo vệ làn da và vóc dáng.

Uống quá nhiều trong ngày: "Ngộ độc" caffeine và hệ quả khó lường

Nhiều người trẻ coi cà phê là "nhiên liệu" để chạy deadline, uống liên tục từ sáng tới tối. Có người tiêu thụ 3–5 ly/ngày, thậm chí hơn, đặc biệt trong những giai đoạn áp lực công việc hay học tập.

Caffeine là chất kích thích giúp tăng sự tỉnh táo, nhưng khi nạp quá mức, cơ thể sẽ bị "quá tải". Lượng caffeine cao kích thích tuyến thượng thận sản sinh nhiều cortisol, hormone stress khiến cơ thể luôn trong trạng thái căng thẳng. Về lâu dài, điều này thúc đẩy lão hóa tế bào, ảnh hưởng tiêu cực đến tim mạch và hệ thần kinh.

Không chỉ vậy, caffeine có thể gây mất ngủ tiềm ẩn. Ngay cả khi bạn ngủ được, chất lượng giấc ngủ cũng giảm, khiến cơ thể không kịp phục hồi. Thiếu ngủ lâu ngày làm da xỉn màu, xuất hiện quầng thâm mắt, đồng thời giảm khả năng miễn dịch.

Ngoài ra, cà phê còn có tác dụng lợi tiểu nhẹ, nếu uống nhiều mà không bù đủ nước sẽ gây khô da, mất độ ẩm tự nhiên.

Khuyến cáo: Các chuyên gia khuyên nên giới hạn lượng caffeine ở mức 200–400mg/ngày (tương đương 2–3 ly cà phê phin hoặc 3–4 tách espresso). Uống quá mức không giúp tỉnh táo hơn mà còn phản tác dụng khiến cơ thể mệt mỏi và nhanh lão hóa.

Uống vào thời điểm "vàng" hay "độc"?

Thời điểm uống cà phê cũng quyết định phần lớn tác dụng của thức uống này. Nhiều người có thói quen uống ngay khi vừa thức dậy hoặc uống vào buổi tối để "cày" công việc, học bài.

Các nghiên cứu cho thấy, từ 6–8 giờ sáng, cơ thể tự sản sinh cortisol để đánh thức bạn. Nếu uống cà phê vào lúc này, hiệu quả của caffeine sẽ giảm, đồng thời tạo thói quen lệ thuộc khiến bạn "khó sống" nếu thiếu cà phê buổi sáng.

Vào buổi tối, caffeine sẽ kích thích hệ thần kinh, làm chậm quá trình tiết melatonin là hormone giúp ngủ ngon. Chỉ cần một ly cà phê sau 6 giờ tối cũng có thể khiến bạn trằn trọc hoặc ngủ không sâu. Hệ quả là làn da xuống sắc, mắt thâm quầng và cơ thể trì trệ vào hôm sau.

Thời điểm lý tưởng: Từ 9–11 giờ sáng hoặc đầu giờ chiều (trước 15 giờ) khi cortisol tự nhiên giảm, cơ thể cần thêm năng lượng. Tránh uống cà phê ít nhất 6 tiếng trước khi ngủ để bảo toàn giấc ngủ và sức khỏe tổng thể.