Thép Việt Trung và bí ẩn đằng sau thương vụ đấu giá gần 7 triệu tấn quặng

Cập nhật: 14:33 | 29/04/2020 Theo dõi KTCK trên

KTCKVN -  Gần 7 triệu tấn quặng tại thép Việt Trung được bán chớp nhoáng với giá rẻ mạt gây thất thoát cho nhà nước.

uan khuc trong vu dau gia gan 7 trieu tan quang tri gia hon 1600 ty dong o vtm

Chứng khoán Mỹ ngày 28/4: Quay đầu giảm giá

uan khuc trong vu dau gia gan 7 trieu tan quang tri gia hon 1600 ty dong o vtm

Giá thép hôm nay 28/4: Quay đầu giảm

uan khuc trong vu dau gia gan 7 trieu tan quang tri gia hon 1600 ty dong o vtm

Ninh Bình sắp đấu giá 60 lô "đất vàng" bỏ hoang 10 năm

Khuất tất vụ bán 7 triệu tấn quặng ở Thép Việt Trung

Theo thông tin trên website, Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt – Trung được thành lập năm 2006. Đây là doanh nghiệp được thành lập trên cơ sở liên doanh giữa Tổng Công ty Thép Việt Nam , Công ty Khoáng sản Lào Cai và Công ty TNHH Khống chế cổ phần Gang thép Côn Minh, Trung Quốc.

Sau khi thành lập, vào năm 2007, Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt – Trung (VTM) đã được Bộ Tài nguyên – Môi trường cấp giấy phép khai thác 34,5 triệu tấn quặng sắt, công suất khai thác tối đa 3 triệu tấn/năm, thời gian khai thác đến hết năm 2020.

Ròng rã nhiều năm trời, VTM chìm trong thua lỗ. Lý do thường được doanh nghiệp này đưa ra để giải thích là khó khăn về thị trường, công suất khai thác thấp hơn công suất được cấp phép… Hậu quả, Thép Việt Trung trở thành một trong 12 đại dự án thua lỗ của ngành Công thương mà cơ quan chức năng đang đau đầu để giải cứu.

Mới đây nhất, tân Tổng Giám đốc của Công TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt – Trung- ông Nguyễn Tiến Dũng đã quyết định thực hiện thương vụ bán gần 7 triệu tấn quặng mà doanh nghiệp này đang có với giá rẻ mạt. Theo hồ sơ mà Kinh tế chứng khoán có được, giá trúng thầu của các Doanh nghiệp tham gia đấu thầu chỉ bằng 2/3 giá thị trường (Chúng tôi sẽ phân tích cụ thể vấn đề này trong các bài sau).

Tháng 2/2020, ông Nguyễn Tiến Dũng, Phó Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thép Việt Nam được Tổng Công ty Thép Việt Nam điều động giữ chức Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khoáng sản Luyện kim Việt Trung. Ngay khi ngồi vào chiếc ghế này, ông Dũng đã có những quyết định chưa hề có tiền lệ ở VTM nhằm mục đích bán toàn bộ số quặng mà doanh nghiệp này đang có.

Vài ngày sau khi nhậm chức, cụ thể là ngày 28/2/2020, Tổng Giám đốc Nguyễn Tiến Dũng đã ký văn bản gửi UBND tỉnh Lào Cai đề nghị UBND tỉnh này hướng dẫn các thủ tục liên quan để VTM bán toàn bộ lượng quặng deluvi đã khai thác (khoảng 5 triệu tấn).

Gần một tháng sau, ngày 20/3/2020, ông Dũng ký tờ trình gửi Hội đồng thành viên Thép Việt Trung về việc phê duyệt chủ trương bán quặng sắt mỏ sắt Quý Xa. Tổng cộng có gần 7 triệu tấn quặng được tân Tổng Giám đốc VTM đề xuất bán.

uan khuc trong vu dau gia gan 7 trieu tan quang tri gia hon 1600 ty dong o vtm
Công ty TNHH Khoáng sản và Luyện kim Việt – Trung ( VTM)

Trong các văn bản đề nghị do ông Dũng ký, lý do bán được đưa ra như: Ảnh hưởng của dịch Covid-19 nên hoạt động sản xuất kinh doanh của VTM thiếu nguồn vật tư, nhiên nguyên vật liệu phục vụ sản xuất, sản phẩm làm ra không tiêu thụ được...

Ngoài ra tính đến hết năm 2019, VTM còn nợ hơn 946 tỷ đồng tiền thuế, phí. Năm 2020, đơn vị này dự kiến phải nộp lũy kế phát sinh là 1.479 tỷ đồng.

Từ những quyết định của ông Dũng, VTM đã ký hợp đồng với Công ty Đấu giá Hợp danh Quốc gia (địa chỉ đăng ký tại phường Xuân Đỉnh, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) để bán gần 7 triệu tấn quặng.

Tài liệu thể hiện, ngày 21/4, Công ty Đấu giá Hợp danh Quốc gia đã tổ chức đấu giá lô quặng deluvi nguyên khai với số lượng hơn 4,9 triệu tấn, đơn giá khởi điểm là 117.500 đồng/tấn. Công ty TNHH Tiến Đại Phát (phường Cầu Diễn, quận Nam Từ Liêm, Thành phố Hà Nội) do ông Ngô Tiến Cương đại diện pháp luật là đơn vị trúng đấu giá với toàn bộ lô quặng trên với mức 653 tỷ đồng.

Còn lại 2 lô quặng limonit với tổng số lượng 1,8 triệu tấn cũng được đấu giá thành công. Đơn vị trúng là Công ty Cổ phần Đầu tư Thương mại Xuất nhập khẩu Việt Phát (địa chỉ tại phường Hạ Lý, quận Hồng Bàng, Hải Phòng) trúng 800.000 tấn với tổng số tiền là 428,8 tỷ đồng. Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Việt Phát (phường Phú Diễn, quận Bắc Từ Liêm, Thành phố Hà Nội) trúng 1 triệu tấn với giá 546 tỷ đồng.

Điều đáng chú ý là cả hai doanh nghiệp, tham gia 2 phiên đấu giá khác nhau nhưng đều trúng với đơn giá 546.000 đồng/tấn.

Căn cứ báo cáo của công ty đấu giá, Thép Việt Trung có thể thu về hơn 1.600 tỷ đồng. Tuy nhiên, ngay lập tức những cuộc đấu giá này bị phát hiện có những dấu hiệu vi phạm, cơ quan chức năng đang vào cuộc kiểm tra làm rõ.

uan khuc trong vu dau gia gan 7 trieu tan quang tri gia hon 1600 ty dong o vtm
Gần 7 triệu tấn quặng được bán đấu giá "chớp nhoáng"

Phiên đấu giá nghìn tỷ có vấn đề !

Đây chính là sự thừa nhận của ông Nguyễn Tiến Dũng, Tổng Giám đốc VTM trong buổi làm việc với PV vào chiều 28/4. “Buổi đấu giá đã diễn ra, tuy nhiên mới chỉ đến giai đoạn Công ty Đấu giá Hợp danh Quốc gia tổ chức xong, còn Hội đồng thành viên VTM chưa phê duyệt kết quả này” – ông Dũng cho biết thêm.

Trước thông tin đó, PV yêu cầu cung cấp kết quả đấu giá, thì vị TGĐ của VTM lấy lý do: “Có thể họ (Công ty Đấu giá Hợp danh Quốc gia) chuyển đường văn thư bưu điện nên chưa đến nơi”.

uan khuc trong vu dau gia gan 7 trieu tan quang tri gia hon 1600 ty dong o vtm
Ông Dũng phân trần về những khó khăn của VTM

Không chỉ có vậy, ông Dũng còn phân trần: “Đây là lần đầu tiên Việt Trung tổ chức đấu giá nên không có kinh nghiệm, mặt khác do tổ chức vào đợt dịch nên không có thời gian quan tâm, chỉ đến khi xuất hiện các tình tiết liên quan về mặt pháp lý mới quyết định hủy... Hội đồng thành viên thống nhất sẽ thực hiện lại để đảm bảo tính công khai minh bạch...”.

Giải thích việc quyết tâm bán gần 7 triệu tấn quặng, ông Dũng cho rằng thời điểm ông nhậm chức Tổng Giám đốc thì VTM hết sức khó khăn: “1.600 người lao động, mỗi ngày mở mắt ra mất khoảng 1 tỷ tiền lương, 1 tỷ tiền ngân hàng, 1 tỷ tiền điện này nọ. Nhà máy sản xuất lại đặc thù lò cao, yêu cầu hoạt động 24/24 nên nếu ngừng thì toang luôn. Nên giải pháp duy nhất là bán quặng”.

Không hiểu có phải áp lực đấy là lý do hay không, chỉ biết là VTM đã thực hiện hợp đồng đấu giá ngay cả khi Bộ Tài nguyên - Môi trường và Tổng cục địa chất và khoáng sản Việt Nam đã có những văn bản phân tích rõ tình hình thực tế việc khai thác và kinh doanh quặng sắt ở doanh nghiệp này.

Cụ thể, trước phiên đấu giá nghìn tỷ 14 ngày, vào ngày 7/4/2020, Bộ Tài nguyên – Môi trường có văn bản gửi Thủ tướng nêu rõ: Công ty TNHH khoáng sản và luyện kim Việt –Trung khai thác mỏ sắt Quý Xa nhưng cung cấp chưa đến 30% công suất cho Nhà máy Gang thép Lào Cai, quặng sắt tinh tại mỏ xuất khẩu sang Trung Quốc nhưng chưa nhập đối lưu than coke. Như vậy việc sử dụng, tiêu thụ quặng sắt tại mỏ sắt Quý Xa không phù hợp Quy hoạch đã được Thủ tướng phê duyệt, không đúng yêu cầu địa chỉ sử dụng quặng sắt...

Trước đó nữa, vào ngày 27/3/2020, Tổng cục địa chất và khoáng sản Việt Nam gửi văn bản VTM yêu cầu: Trong thời gian chờ Thủ tướng cho ý kiến về sử dụng quặng sắt của mỏ theo quy hoạch và dự kiến nhu cầu nguyên liệu cho các nhà máy chế biến trong nước, đảm bảo sử dụng hiệu quả, tiết kiệm tài nguyên, đề nghị VTM điều chỉnh công suất khai thác của mỏ theo hướng chỉ cung cấp cho Nhà máy Gang thép Lào Cai.

Vì sao VTM quyết định bán gần 7 triệu tấn quặng với giá rẻ mạt? Giá thực sự của lô quặng này thời điểm hiện tại là bao nhiêu? Nhà nước thất thất thu bao nhiêu tiền nếu thương vụ đấu giá này thành công....? Kinh tế chứng khoán sẽ có câu trả lời trong các bài viết tiếp theo.

Nguồn tin của Kinh tế Chứng khoán vừa có được, ngày 28/4, Cục CSĐT – Tội phạm tham nhũng, kinh tế, buôn lậu Bộ Công an vừa có văn bản gửi Tổng công ty thép Việt Nam đề nghị cung cấp toàn bộ những văn bản giấy tờ liên quan đến việc đấu giá gần 7 triệu tấn quặng cũng như cử cán bộ làm việc với Cục Cảnh sát Kinh tế vào ngày 29/4.

Nguyễn Bắc