Từng bị xem là cỏ vườn, loại rau này trở thành đặc sản hỗ trợ tiêu hóa, giảm mỡ máu, cực tốt cho người già
Loại rau mọc dại thành khóm xanh non, xưa không ai hái nay thành đặc sản ngon bổ.
Trong ký ức nhiều người, rau sam là loại cây mọc hoang ven ruộng, bờ ao hay chân tường nứt đất. Mọc thấp lè tè, thành từng cụm xanh non, rau sam có thân màu hồng nhạt, lá mọng nước, tròn trịa như thìa nhỏ. Trước kia, người ta thường nhổ bỏ rau sam như một loại cỏ vườn vô dụng, hiếm ai nghĩ tới việc đưa nó lên mâm cơm.
Thế nhưng, chỉ vài năm trở lại đây, rau sam bỗng “lên ngôi” thành đặc sản. Trong những phiên chợ quê, rau sam được người nội trợ săn tìm như món rau mùa hè không thể thiếu. Có nơi, loại rau mọc dại này còn được đưa vào thực đơn nhà hàng dân dã như một cách kết nối với ký ức, vừa ngon miệng vừa tốt cho sức khỏe.
Giòn, chua nhẹ, dễ chế biến
Rau sam gây ấn tượng bởi vị giòn đặc trưng, hơi chua nhẹ, mát lành, rất phù hợp với những ngày nắng gắt. Một nắm rau sam luộc chấm mắm tỏi ớt là món ăn tuổi thơ của bao người, vừa đơn giản lại vừa “đưa cơm”.
Không cần cầu kỳ, chỉ cần trộn rau sam sống với mắm tỏi, chút vừng rang là có ngay món gỏi rau sam mát rượi, sần sật, thanh thanh, ăn mãi không ngán.
Người miền Trung thích nấu canh rau sam với tôm khô, người miền Bắc lại hay xào rau sam với tỏi hoặc ăn kèm cháo trắng vừa dễ tiêu, vừa thanh vị. Thậm chí, rau sam còn được muối chua như dưa cải, để dành ăn dần trong những ngày oi ả, chua thanh, giòn nhẹ, cực kỳ bắt miệng.
Rau sam: Loại rau dân dã mà bổ như thuốc
Không chỉ ngon miệng, rau sam còn được ví như một vị thuốc quý từ thiên nhiên. Theo y học cổ truyền, rau sam có vị chua, tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lợi tiểu, sát khuẩn, tiêu viêm.
Từ xưa, người dân vùng nông thôn đã biết dùng rau sam giã nát đắp vào mụn nhọt, vết côn trùng cắn, hoặc nấu nước uống để giảm sốt, chữa tiêu chảy, kiết lỵ.
Ngày nay, y học hiện đại cũng không phủ nhận giá trị của loại rau mọc dại này. Trong rau sam chứa nhiều omega-3 thực vật là loại chất béo tốt hiếm gặp ở rau xanh. Bên cạnh đó là lượng lớn vitamin A, C, E, sắt, canxi, kali, chất xơ và chất chống oxy hóa, tất cả đều rất tốt cho:
Hệ tim mạch: Giúp giảm cholesterol xấu, ngừa xơ vữa động mạch
Hệ tiêu hóa: Làm dịu ruột, chống táo bón và cải thiện hấp thu
Miễn dịch tự nhiên: Giúp làm sạch cơ thể, thanh lọc gan và thận
Da liễu: Giảm mẩn ngứa, viêm da, mụn nhọt nhờ tính sát khuẩn và chống viêm tự nhiên
Một điều thú vị là rau sam rất dễ trồng, đến mức không cần phân bón hay chăm sóc cầu kỳ. Chỉ cần cắm vài nhánh xuống đất ẩm, tưới nước nhẹ mỗi ngày, sau 1–2 tuần sẽ có cả luống rau xanh mướt.
Rau sam cũng rất ít sâu bệnh, không cần thuốc trừ sâu – cực kỳ phù hợp với vườn rau sạch tại gia. Chỉ cần vài mét vuông đất quanh nhà, bạn đã có ngay một nguồn thực phẩm sạch, vừa làm cảnh vừa làm món ăn bổ dưỡng.
Rau mọc dại nhưng giá trị không hề “dại”
Từ một loài rau bị bỏ quên, rau sam nay đã “hóa thân” thành món đặc sản xanh – sạch – tốt lành. Giữa thời đại mà thực phẩm nhiễm hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật khiến người tiêu dùng lo lắng, thì rau sam mộc mạc, mọc tự nhiên lại trở thành “của hiếm”.
Người ta tìm mua rau sam không chỉ vì hương vị giòn chua dễ ăn, mà còn bởi nó đại diện cho lối sống giản dị, gắn với thiên nhiên và sức khỏe bền vững.
Trong thời buổi người người săn tìm thực phẩm bổ dưỡng, rau sam âm thầm khẳng định: đôi khi, thứ quý giá nhất lại mọc ở nơi chẳng ai để ý.