Ninh Bình: Bí quyết giúp tăng trưởng bền vững kinh tế nông thôn từ “mỏ vàng” du lịch sinh thái

Nông nghiệp hữu cơ và kinh tế đa giá trị nông thôn

Tại vùng đệm Tràng An, hợp tác xã nông nghiệp RiTi là ví dụ điển hình cho mô hình canh tác hữu cơ kết hợp du lịch trải nghiệm. Người dân trồng cúc vạn thọ, bồ công anh, bạc hà, diếp cá bằng phương pháp tuần hoàn – chỉ sử dụng phân hữu cơ và chế phẩm sinh học, không thuốc hóa học.

Nhờ đó, đất canh tác được phục hồi, sâu bệnh giảm, và sản phẩm đạt tiêu chuẩn OCOP 3–4 sao, tiêu thụ tốt qua kênh du lịch và thương mại điện tử.

Song song, nhiều hộ dân tại Tam Cốc – Bích Động, Hang Múa, Cúc Phương đã biến ruộng lúa, vườn sen hay đồi chè thành điểm farm-tour, nơi du khách được tham quan, thu hoạch, nấu ăn cùng người dân. Mỗi tour chỉ vài giờ nhưng mang lại doanh thu gấp 3–5 lần so với trồng đơn thuần.

Theo Sở Nông nghiệp & PTNT Ninh Bình, tỉnh hiện có hơn 2.500 ha nông nghiệp hữu cơ và hàng trăm hộ làm du lịch nông nghiệp, góp phần nâng thu nhập bình quân khu vực nông thôn lên trên 65 triệu đồng/người/năm.

Xây dựng nông thôn mới gắn với du lịch cộng đồng

Ninh Bình vừa được Chính phủ công nhận hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới, trở thành một trong số ít tỉnh đạt chuẩn toàn diện. Hệ thống hạ tầng, từ giao thông, trường học, điện, nước sạch đến cơ sở y tế đều được đầu tư đồng bộ, tạo nền tảng cho kinh tế nông thôn phát triển.

Tận dụng cảnh quan sẵn có, nhiều xã như Ninh Hải, Trường Yên, Gia Sinh đã hình thành du lịch cộng đồng sinh thái, cho phép người dân mở homestay, bán đặc sản, hướng dẫn trải nghiệm.

Các sản phẩm OCOP như trà thảo dược Trường Yên, mật ong rừng Cúc Phương, nem chay Gia Viễn, rượu cần Hoa Lư đang được du khách trong và ngoài nước ưa chuộng, tạo giá trị gia tăng lớn từ chính tài nguyên bản địa.

Theo ngành du lịch, năm 2024, Ninh Bình đón hơn 7,3 triệu lượt khách, trong đó hơn 15% lựa chọn tour gắn với trải nghiệm nông nghiệp – con số tăng gấp đôi so với 3 năm trước.

Hướng tới trung tâm nông nghiệp – du lịch bền vững miền Bắc

Định hướng đến năm 2030, Ninh Bình đặt mục tiêu phát triển 100% mô hình nông nghiệp xanh, tuần hoàn hoặc hữu cơ, đồng thời mở rộng du lịch nông thôn thành sản phẩm đặc trưng.

Tỉnh đang hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp để chuẩn hóa quy trình hữu cơ, xây dựng thương hiệu cho từng vùng trồng.

Đặc biệt, khu vực Tràng An – Tam Cốc – Bích Động sẽ trở thành “vùng lõi nông nghiệp du lịch xanh” với sản phẩm đặc trưng như nông trại hoa, làng nghề dược liệu, và các tuyến trải nghiệm sinh thái thân thiện môi trường.

Mục tiêu lâu dài là biến Ninh Bình thành “điểm đến kép”, vừa là trung tâm du lịch sinh thái hàng đầu miền Bắc, vừa là địa phương tiên phong về nông nghiệp xanh gắn với bảo tồn di sản.

Sự chuyển mình sang nông nghiệp xanh – du lịch sinh thái giúp Ninh Bình không chỉ nâng cao thu nhập nông thôn mà còn bảo vệ môi trường và gìn giữ giá trị văn hóa bản địa. Khi nông nghiệp và du lịch song hành, vùng đất di sản đang viết tiếp câu chuyện tăng trưởng bền vững – nơi người dân sống hài hòa với thiên nhiên và du khách tìm thấy trải nghiệm “xanh” đích thực.