Giữa nắng gió miền đồi, nông dân Ninh Bình đã học cách làm giàu mới từ giống trái "nhiều mắt"
Mô hình trái vụ ở xã Phú Long giúp nông dân Ninh Bình chuyển đổi sản xuất hiệu quả và khẳng định thương hiệu nông sản sạch của địa phương.
Vùng núi đá vôi hồi sinh nhờ bàn tay cần mẫn của nông dân
Xã Phú Long (tỉnh Ninh Bình) vốn là vùng đất đồi xen lẫn núi đá vôi, nơi trước kia người dân chủ yếu trồng sắn, ngô hoặc keo cho hiệu quả kinh tế thấp. Từ năm 2015, nhiều hộ dân địa phương đã mạnh dạn chuyển đổi cây trồng, đưa cây na dai lên sườn núi vì phù hợp với thổ nhưỡng đặc thù và khí hậu khô nóng.
Theo ông Nguyễn Văn Thuật - Chủ tịch Hợp tác xã Sản xuất na trái vụ, Tiêu thụ trái cây an toàn Phú Long (HTX Phú Long): "Những năm đầu cải tạo đất đá vôi vô cùng vất vả, song chính điều kiện khắc nghiệt ấy lại giúp cây na phát triển khỏe, ít sâu bệnh, cho chất lượng quả vượt trội".
Hiện toàn xã đã phát triển hơn 200 ha na, trong đó nhiều diện tích được xử lý cho ra hoa, kết trái trái vụ, giúp kéo dài thời gian thu hoạch.
Ông Nguyễn Đình Phóng, hộ trồng na lâu năm tại địa phương cho biết: "Na trồng trên đất đá vôi cho quả dày vỏ, cùi ngọt đậm, dễ bảo quản và được thương lái ưa chuộng".
Bình quân mỗi hecta trồng na cho thu nhập từ 400 - 450 triệu đồng/năm, cao gấp nhiều lần so với trước đây. Na Phú Long hiện được trồng và chăm sóc theo quy trình VietGAP, ưu tiên sử dụng phân bón hữu cơ, không dùng hóa chất độc hại. Người dân áp dụng kỹ thuật tỉa cành, tạo tán, thụ phấn nhân tạo để cây tập trung dinh dưỡng, quả đồng đều, ngọt và thơm hơn. Nhờ đó, năng suất và chất lượng được duy trì ổn định, tạo nền tảng cho sản xuất hàng hóa bền vững.
Trái ngọt OCOP 4 sao và niềm tự hào của nông dân miền núi
Sự chuyển mình của vùng đồi đá Phú Long không chỉ đến từ nỗ lực của nông dân mà còn có sự đồng hành của Trung tâm Khuyến nông và Xúc tiến thương mại tỉnh Ninh Bình. Từ năm 2019, Trung tâm đã hỗ trợ thành lập HTX Phú Long, đầu tư hệ thống giếng khoan, tưới tiết kiệm, tập huấn kỹ thuật xử lý ra hoa trái vụ và hướng dẫn người dân canh tác theo hướng hữu cơ.
Nhờ áp dụng đồng bộ kỹ thuật mới, năng suất và chất lượng quả na ngày càng được nâng cao. Thời gian thu hoạch cũng được kéo dài, giúp nông dân tránh tình trạng được mùa mất giá. Theo bà Nguyễn Thị Cần, hộ trồng na hữu cơ, việc chủ động xử lý ra hoa trái vụ giúp giá bán cao hơn gần gấp đôi so với trước, đồng thời giảm rủi ro do thị trường biến động.
Từ nền tảng đó, sản phẩm “Na Phú Long” đã được công nhận OCOP 4 sao, trở thành một trong những nông sản chủ lực của Ninh Bình. Cùng với việc hoàn thiện quy trình sản xuất, Trung tâm Khuyến nông tiếp tục hỗ trợ xúc tiến thương mại, đưa sản phẩm tham gia hội chợ, tuần lễ OCOP trong và ngoài tỉnh, kết nối tiêu thụ tại siêu thị, cửa hàng nông sản an toàn và sàn thương mại điện tử.
Theo ông Nguyễn Văn Nam - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông và Xúc tiến thương mại tỉnh Ninh Bình, hướng đi của Phú Long là minh chứng cho sự chuyển đổi tư duy trong sản xuất nông nghiệp.
"Người dân không chỉ chú trọng năng suất, mà còn quan tâm đến chất lượng, thương hiệu và thị trường tiêu thụ ổn định. Na Phú Long chính là hình mẫu của nông nghiệp ứng dụng khoa học gắn với tiêu thụ bền vững", ông nhấn mạnh.
Những quả na ngọt lành hôm nay là thành quả của sự cần cù và đổi mới trong tư duy của người nông dân Ninh Bình, biến vùng đá cằn cỗi năm xưa thành những đồi quả trù phú.