Giữa lòng Tràng An có một ngôi chùa hơn 500 năm tuổi, được ví như ‘Nam thiên đệ nhị động

Hành trình lịch sử hơn nửa thiên niên kỷ

Chùa Bích Động nằm trong quần thể danh thắng Tràng An – Di sản văn hóa và thiên nhiên thế giới được UNESCO công nhận. Theo sử sách, chùa có tên cổ là “Bạch Ngọc Thạch Sơn Đồng”, ý chỉ ngôi chùa bằng đá đẹp như ngọc giữa chốn núi rừng thâm nghiêm.

Ngôi chùa được dựng vào năm 1428, dưới triều Hậu Lê, ban đầu chỉ là một ngôi chùa nhỏ đơn sơ trên đỉnh núi. Đến năm 1705, hai vị hòa thượng Trí Kiên và Trí Thể từ Nam Định vân du đến đây, nhận thấy địa thế núi Bích Động linh thiêng, đã dừng chân trùng tu và xây dựng thêm, hình thành ba ngôi chùa riêng biệt. Năm 1774, chúa Trịnh Sâm trong một lần du ngoạn đã đặt tên “Bích Động” – tức “động xanh”, và cái tên ấy được lưu truyền cho đến ngày nay.

Kiến trúc chùa mang đậm phong cách cổ truyền, gỗ lim kết hợp mái ngói ta với những góc đầu đao cong vút như lưỡi đao hoặc đuôi chim phượng. Chùa được xây dựng theo thế “tựa sơn hướng thủy”, vừa uy nghi vừa hài hòa với cảnh quan thiên nhiên.

Điểm đặc biệt của Bích Động là thế chùa được dựng theo kiểu chữ “Tam” trong Hán tự, ba tòa không liền nhau, trải dài dọc sườn núi từ thấp lên cao.

Chùa Hạ nằm dưới chân núi, có 5 gian, xây bằng gỗ lim và đá khối, kiến trúc theo kiểu chữ Đinh. Đây là nơi đón khách thập phương đầu tiên khi bước vào quần thể.

Chùa Trung nằm lưng chừng núi, độc đáo bởi nửa gắn vào hang động, nửa lộ thiên. Bên trong có ba gian thờ Phật, phía ngoài là sân nhỏ nhìn ra núi rừng xanh thẳm.

Chùa Thượng (còn gọi chùa Đông) ở gần đỉnh núi Bích Động. Muốn đến đây, du khách phải vượt 40 bậc đá uốn lượn. Từ sân chùa nhìn xuống, toàn cảnh non nước Tràng An hiện ra trong tầm mắt, như một bức thủy mặc sống động.

Khắp khuôn viên, những cây cổ thụ tỏa bóng, hoa sim, hoa đại điểm xuyết sắc màu, khiến không gian thêm phần trầm mặc. Trên vách núi trước chùa Trung còn lưu bút tích hai chữ “Bích Động” khắc sâu, như minh chứng cho giá trị văn hóa – tâm linh của di tích.

Điểm đến không thể thiếu tại Tràng An – Ninh Bình

Ngày trước, chùa Bích Động từng ẩn mình giữa chốn thâm sơn cùng cốc, là nơi thanh tịnh để nhiều người nương nhờ cửa Phật. Ngày nay, nơi đây trở thành một trong những điểm dừng chân quan trọng trong hành trình khám phá Tràng An – Tam Cốc – Bích Động.

Khách du lịch trong và ngoài nước khi đến Ninh Bình đều bị cuốn hút bởi vẻ đẹp vừa cổ kính vừa hòa hợp với thiên nhiên của ngôi chùa. Nhiều du khách quốc tế thích thú khi leo núi, khám phá những ngõ ngách gắn liền với lịch sử hơn nửa thiên niên kỷ.

Chùa Bích Động không chỉ mang giá trị kiến trúc, lịch sử mà còn là minh chứng cho sự giao thoa giữa con người và thiên nhiên. Giữa núi non, rừng cây và sông suối, công trình hiện lên như một “tác phẩm điêu khắc” hoàn hảo mà thiên nhiên và con người cùng tạo dựng.

Đến với Bích Động, du khách không chỉ tìm thấy một không gian tâm linh linh thiêng, mà còn cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp của vùng đất Ninh Bình – nơi được mệnh danh là “Hạ Long trên cạn”.