Một ngân hàng Big 4 đề xuất bỏ quy định ngân hàng thương mại phải khấu trừ thuế thay tổ chức, cá nhân nước ngoài

Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) mới đây đã có văn bản góp ý liên quan đến Dự thảo Luật Quản lý thuế (thay thế), trong đó đáng chú ý là đề xuất bãi bỏ quy định ngân hàng thương mại phải thực hiện khấu trừ, nộp thuế thay cho tổ chức, cá nhân nước ngoài có phát sinh thu nhập từ Việt Nam.

Hiện tại, theo quy định hiện hành, cơ quan thuế sẽ công khai tên, địa chỉ website của các nhà cung cấp nước ngoài chưa đăng ký thuế. Dựa trên đó, các ngân hàng thương mại trong nước có trách nhiệm thực hiện khấu trừ và nộp thay phần thuế tương ứng khi thực hiện lệnh chuyển tiền ra nước ngoài.

Tuy nhiên, phía Vietcombank cho rằng quy định này chưa khả thi và không phù hợp với thực tế vận hành hệ thống ngân hàng cũng như thông lệ quốc tế. Theo phân tích, các ngân hàng chỉ thực hiện chuyển tiền theo yêu cầu của khách hàng, dựa trên thông tin về số tài khoản và tên ngân hàng thụ hưởng. Hệ thống không yêu cầu hay xử lý thông tin liên quan đến tên website – yếu tố mà cơ quan thuế lấy làm căn cứ xác định nghĩa vụ khấu trừ.

Vietcombank lo ngại, việc chỉ dựa vào tên người hưởng trong giao dịch có thể trùng lặp với nhiều nhà cung cấp ở các quốc gia khác nhau sẽ dẫn tới rủi ro khấu trừ sai đối tượng, ảnh hưởng đến uy tín và tính chính xác của giao dịch tài chính.

Ngoài ra, Vietcombank khẳng định các ngân hàng thương mại không tham gia vào hoạt động mua bán, không có khả năng kiểm chứng bản chất giao dịch hay xác định đúng ngành nghề kinh doanh để áp dụng mức khấu trừ theo đúng quy định pháp luật về thuế.

Về mặt thông lệ quốc tế, ngân hàng này dẫn chứng rằng tại nhiều quốc gia phát triển như Mỹ, Australia, hay các nước EU, luật thuế không quy định trách nhiệm khấu trừ thuế cho ngân hàng thương mại đối với tổ chức, cá nhân nước ngoài bán hàng qua mạng. Thay vào đó, các quốc gia này thường yêu cầu nền tảng số phải thực hiện nghĩa vụ kê khai và nộp thuế thay cho người bán.

Đáng chú ý, Luật số 56/2024/QH15 (sửa đổi, bổ sung một số điều của 9 luật, bao gồm Luật Quản lý thuế), cũng đã quy định rõ: nhà cung cấp nước ngoài có doanh thu phát sinh từ thương mại điện tử, nền tảng số… phải trực tiếp hoặc ủy quyền thực hiện việc đăng ký, kê khai và nộp thuế tại Việt Nam. Điều này cho thấy định hướng rõ ràng của Chính phủ trong việc minh bạch hóa nghĩa vụ thuế và chuyển trách nhiệm về đúng chủ thể phát sinh nghĩa vụ.

Phản hồi trước kiến nghị của Vietcombank, Bộ Tài chính cho biết sẽ tiếp thu và nghiên cứu thêm, nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý đồng bộ, khả thi và phù hợp với xu hướng quốc tế.

Theo số liệu từ cơ quan thuế, giai đoạn 2022–2024, tổng thu ngân sách từ hoạt động thương mại điện tử và kinh doanh nền tảng số đạt khoảng 296.000 tỷ đồng. Riêng 6 tháng đầu năm 2025, số thu từ khu vực này đã đạt 98.000 tỷ đồng, tăng tới 58% so với cùng kỳ năm ngoái. Trong đó, 163 nhà cung cấp nước ngoài đã đăng ký, kê khai và nộp thuế qua Cổng thông tin điện tử dành riêng cho khối này, với tổng số thu là 5.700 tỷ đồng, tăng 41% so với cùng kỳ.