Món ăn Việt chỉ từ 5.000 đồng lọt top ngon nhất thế giới, "ngôi sao" mới trên bản đồ ẩm thực toàn cầu

Món cuốn dân dã gói cả hồn quê trong từng lớp bánh mỏng

Trong ký ức của nhiều người Việt, gỏi cuốn không chỉ là món ăn mà còn là một phần của đời sống thân thuộc. Chiều hè, mẹ ngồi bên mâm, khéo léo xếp rau sống, bún tươi, vài lát thịt ba chỉ và tôm hồng lên tấm bánh tráng mỏng, rồi cuốn nhẹ tay thành từng chiếc gỏi nhỏ xinh, đầy đặn. Cả gia đình quây quần bên nhau, chấm cuốn vào chén nước mắm pha chua ngọt, để cái vị tươi mát, đậm đà lan tỏa đầu lưỡi và len lỏi vào ký ức.

Gỏi cuốn hay còn được gọi là nem cuốn ở miền Bắc là món ăn hội tụ trọn vẹn triết lý ẩm thực Việt Nam: hòa hợp giữa hương vị và màu sắc, giữa độ thanh mát và sự đậm đà, giữa dân dã và tinh tế. Sự kết hợp giữa rau xanh, thịt, tôm và nước chấm đặc trưng tạo nên một tổng thể hài hòa, dễ ăn, dễ nghiện và dễ lưu luyến.

Không khó hiểu khi món ăn bình dị ấy từng nhiều lần xuất hiện trong danh sách Top 50 món ngon nhất thế giới do CNN bình chọn, sánh ngang với phở, tom yum, pizza hay ramen những đại diện danh giá của ẩm thực toàn cầu.

Hành trình của một món ăn từ làng quê ra thế giới

Theo các nguồn như The Spice Odyssey và Tuổi Trẻ, gỏi cuốn có xuất xứ từ vùng sông nước miền Nam Việt Nam. Với nguyên liệu sẵn có từ ruộng vườn và ao cá, người dân Nam Bộ đã sáng tạo ra món ăn vừa mát lành, vừa tiện lợi và có thể ăn no mà không cần đun nấu phức tạp.

Thành phần cơ bản gồm: bánh tráng gạo mỏng trong suốt, tôm luộc, thịt heo luộc thái mỏng, bún tươi và các loại rau sống như xà lách, húng quế, hẹ, tía tô. Khi ăn, gỏi cuốn được chấm kèm nước mắm pha tỏi ớt chua ngọt, mắm nêm, hoặc tương đậu phộng tùy vùng miền.

Từ miền Nam, gỏi cuốn lan rộng ra cả nước, rồi vươn tầm thế giới. Tại Sài Gòn, món ăn này xuất hiện từ gánh hàng rong cho đến nhà hàng 5 sao. Ở Hà Nội, nem cuốn được biến tấu với giấm bỗng, rau thơm miền Bắc. Còn ở miền Trung, người dân chuộng dùng mắm nêm Huế hoặc tôm chua, tạo hương vị cá tính và mạnh mẽ hơn.

Một điểm thú vị là dù nguyên liệu khá cố định nhưng gỏi cuốn vẫn cho phép sự linh hoạt cao trong cách chế biến. Tùy theo khẩu vị địa phương, có thể thay thịt heo bằng thịt bò, thêm trứng luộc, thậm chí là gỏi cuốn chay với nấm, đậu hũ và rau củ. Chính điều này khiến món ăn giữ được sức sống lâu dài trong mọi hoàn cảnh.

Gỏi cuốn không chỉ ngon mà còn bổ dưỡng. Không chiên rán, ít dầu mỡ, cân bằng giữa đạm, chất xơ và vitamin, món ăn này là lựa chọn hàng đầu cho người đang tìm kiếm thực phẩm lành mạnh, ít calo. Chỉ với 3–5 cuốn, một người có thể có một bữa ăn nhẹ nhàng nhưng vẫn đủ năng lượng, không gây đầy bụng hay cảm giác nặng nề.

Theo CNN, gỏi cuốn được xếp vào nhóm những món ăn “wholesome” – tức là bổ dưỡng, dễ ăn, và mang lại cảm giác hài lòng lâu dài. Điều này phù hợp với xu hướng "sống xanh – ăn sạch" đang lên ngôi trong thời đại hiện nay.

Không những thế, gỏi cuốn còn là biểu tượng văn hóa của lối sống Việt: đề cao sự đoàn tụ, quây quần, giản dị mà chan chứa nghĩa tình. Trong các mâm cỗ Tết, cưới hỏi, sinh nhật hay họp mặt bạn bè, sự hiện diện của gỏi cuốn là minh chứng cho sự thân mật, hiếu khách và tinh thần sẻ chia.

Khi gỏi cuốn bước vào bản đồ ẩm thực quốc tế

Năm 2011, 2017 và 2019, CNN đều đưa gỏi cuốn vào danh sách 50 món ăn ngon nhất thế giới, bên cạnh các đại diện như sushi (Nhật), tacos (Mexico) và curry massaman (Thái Lan). Những lần xuất hiện đó không chỉ khẳng định chất lượng của món ăn mà còn mở ra cánh cửa cho gỏi cuốn chạm tới đông đảo thực khách quốc tế.

Hiện nay, không ít nhà hàng Việt ở Mỹ, Úc, Pháp, Đức… đã đưa gỏi cuốn vào thực đơn như một món chủ lực. Ở các nước Đông Nam Á như Malaysia, Singapore, gỏi cuốn thậm chí trở thành trào lưu ẩm thực. Người trẻ đổ xô mua Vietnam rolls, tìm hiểu cách cuốn, pha nước chấm và đăng tải hàng loạt video trải nghiệm lên mạng xã hội. Trên TikTok, các video liên quan đến gỏi cuốn Việt Nam thu hút hàng triệu lượt xem, làn sóng quan tâm lan tỏa mạnh mẽ.

Một trong những yếu tố giúp gỏi cuốn “lên ngôi” chính là giá cả hợp lý. Tại Việt Nam, mỗi chiếc gỏi cuốn tại các quán bình dân hoặc hàng rong chỉ từ 5.000 – 10.000 đồng. Một phần ăn đầy đủ với nước chấm, rau và bún thường dao động 20.000 – 40.000 đồng, phù hợp với mọi đối tượng, từ học sinh, sinh viên, công nhân đến dân văn phòng.

Ở các nhà hàng trung và cao cấp, giá có thể cao hơn (50.000 – 80.000 đồng/phần) nhưng đổi lại là sự chăm chút trong nguyên liệu, không gian và phong cách phục vụ.

Chính sự “ngon – bổ – rẻ” này đã biến gỏi cuốn trở thành món ăn quốc dân, tiềm năng cho phát triển kinh doanh từ mô hình xe đẩy vỉa hè đến chuỗi nhà hàng quy mô quốc tế. Với sự hỗ trợ của các chiến dịch quảng bá ẩm thực Việt, gỏi cuốn hoàn toàn có thể sánh vai cùng phở, bánh mì trong việc “xuất khẩu hương vị Việt” ra toàn cầu.