Lợi nhuận tăng mạnh
Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) vừa công bố báo cáo tài chính quý 3/2019 với nhiều chỉ tiêu lạc quan. Theo đó, lợi nhuận sau thuế trong kỳ đạt 5.052 tỷ đồng, tăng 2.114 tỷ đồng, tương ứng 71,8% so với quý 3/2018, lũy kế 9 tháng đầu năm đạt 14.127 tỷ đồng, tăng 4.749 tỷ đồng, tương ứng 50,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Đây là mức lợi nhuận theo quý cao nhất lịch của Vietcombank nói riêng và của các đơn vị trong ngành ngân hàng nói chung. Lợi nhuận ròng 4 quý gần đây nhất của Vietcombank "chỉ" là 2.935 tỷ đồng (quý 3/2018), 3.956 tỷ đồng (quý 4/2018), 4.707 tỷ đồng (quý 1/2019) và 4.361 tỷ đồng.
Vietcombank lãi lớn khi tất cả các hoạt động đều khởi sắc, trong đó đáng chú ý nhất là thu nhập lãi thuần.
Trong quý 3, thu nhập lãi thuần tại Vietcombank tăng từ 7.432 tỷ đồng lên 8.859 tỷ đồng, lũy kế 9 tháng đầu năm đạt 25.938 tỷ đồng, tăng 5.509 tỷ đồng, tương đương 27% so với 9 tháng đầu năm 2018.
Trong 9 tháng đầu năm, lãi thuần từ hoạt động dịch vụ tăng từ 2.628 tỷ đồng lên 3.423 tỷ đồng, từ hoạt động ngoại hối tăng từ 1.609 tỷ đồng lên 2.536 tỷ đồng. Hoạt động mua bán chứng khoán đầu tư và kinh doanh sụt giảm nhẹ nhưng tỷ trọng lợi nhuận từ hai hoạt động này rất khiêm tốn nên không ảnh hưởng nhiều tới "bức tranh" lợi nhuận chung của Vietcombank.
 |
| Ảnh minh họa |
Lợi nhuận tăng bất chấp lãi suất giảm
Lợi nhuận quý 3/2019 của các ngân hàng được thị trường trông đợi kể từ hồi tháng 7, khi Vietcombank thêm một lần nữa "mở màn" cho đợt giảm lãi suất cho vay nhằm hưởng ứng chủ trương của Chính phủ tại Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 01/01/2019 và định hướng của Ngân hàng Nhà nước, tiếp sau đợt giảm lãi suất lần đầu vào tháng 1/2019.
Cụ thể, từ ngày 01/08/2019 đến hết ngày 31/12/2019, Vietcombank áp dụng lãi suất cho vay ngắn hạn bằng đồng Việt Nam ở mức tối đa là 5,5%/năm, giảm 1,0%/năm so với mức quy định của Ngân hàng Nhà nước.
Chính sách giảm lãi suất không được áp dụng trên diện rộng mà chỉ hướng tới một số lĩnh vực ưu tiên. Chính sách này áp dụng cho tất cả các khoản cho vay hiện hữu và các khoản cho vay mới thuộc các lĩnh vực: phát triển nông nghiệp, nông thôn theo quy định của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn; thực hiện phương án kinh doanh hàng xuất khẩu theo quy định tại Luật thương mại và các văn bản hướng dẫn Luật thương mại; phục vụ kinh doanh của các doanh nghiệp nhỏ và vừa theo quy định của Chính phủ về trợ giúp doanh nghiệp nhỏ và vừa; phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ theo quy định của Chính phủ về phát triển công nghiệp hỗ trợ; phục vụ kinh doanh của doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao theo quy định tại Luật công nghệ cao và các văn bản hướng dẫn Luật công nghệ cao; lĩnh vực nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; cho vay doanh nghiệp khởi nghiệp.
Dù chính sách này chỉ áp dụng cho một số lĩnh vực ưu tiên nhưng nhiều cổ đông vẫn lo ngại lợi nhuận quý 3/2019 của Vietcombank sẽ bị ảnh hưởng lớn. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, lợi nhuận trong kỳ tại Vietcombank không những không sụt giảm mà còn tăng chóng mặt.
Nợ xấu gần đủ mua OCB
Có thể thấy, Vietcombank là ngân hàng thu được lợi nhuận lớn nhất trong 9 tháng đầu năm 2019. Dù vậy, ngân hàng này vẫn còn một số vấn đề cần phải quan tâm. Đó là nợ xấu tăng đáng kể. Tại thời điểm cuối quý 3/2019, tổng nợ xấu tại Vietcombank đạt 7.625 tỷ đồng, chiếm 1,08% tổng dư nợ tín dụng.
1,08% không phải là con số lớn, đặc biệt khi so sánh với "mức trần" 3% mà Ngân hàng Nhà nước quy định. Tuy nhiên, so với chính bản thân Vietcombank, nợ xấu đang có xu hướng gia tăng đáng kể. Tổng nợ xấu tăng 1.410 tỷ đồng, tương ứng 22,5% so với hồi đầu năm nay. Tỷ lệ nợ xấu tăng từ 1% lên 1,08%.
Trong tổng nợ xấu, đáng kể nhất là chỉ tiêu nợ dưới tiêu chuẩn tăng 948 tỷ đồng, tương ứng 325% lên 1.241 tỷ đồng. Điều đó có nghĩa nhiều khoản tín dụng được cấp trong thời gian gần đây không có chất lượng tốt.
Số tiền 7.625 tỷ đồng nợ xấu tại Vietcombank gần đủ để mua Ngân hàng TMCP Phương Đông (OCB) nếu tính theo phần vốn điều lệ vừa mới tăng 7.898 tỷ đồng.
Điều đáng nói, trong khi nợ xấu tăng đáng kể, Vietcombank lại bất ngờ giảm chi phí dự phòng rủi ro tín dụng. Trong quý 3, Vietcombank chi 1.503 tỷ đồng, giảm nhẹ so với con số 1.762 tỷ đồng, lũy kế 9 tháng, chi phí này chỉ đạt 4.819 tỷ đồng, giảm nhẹ so với cùng kỳ năm ngoái.
Nguyên nhân lợi nhuận tăng mạnh
Theo đó, Vietcombank đã lý giải cho sự "thăng hoa" của lợi nhuận. Theo Vietcombank, hoạt động dịch vụ, hoạt động kinh doanh ngoại hối và chứng khoán là 3 nguyên nhân chính đóng góp cho đà tăng trưởng mạnh này.
Cụ thể, với thu nhập từ hoạt động kinh doanh tăng là do trong năm 2019 Vietcombank có chiến lược tập trung phát triển dịch vụ như: Thực hiện nâng cấp các hệ thống CNTT hỗ trợ dịch vụ (như Hệ thống Thẻ, Hệ thống Tài trợ thương mại mới).
Ngoài ra, ngân hàng còn phát triển thêm một số ứng dụng mới tiện ích cho khách hàng và mở rộng thêm các tính năng mới của sản phẩm. Bên cạnh đó, Vietcombank tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ để thu hút khách hàng, gia tăng giao dịch để tăng trưởng doanh thu.
Trong khi đó, lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối tăng có được là do doanh số mua bán ngoại tệ của Vietcombank tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2018.
Thu nhập từ lãi đầu tư và Lãi thuần từ mua bán chứng khoán kinh doanh tăng do Vietcombank tập trung đẩy mạnh đầu tư vào các danh mục có tỷ lệ sinh lời cao.
Trong quý 3/2019, các hoạt động này mang lại khoản lãi thuần 2.218 tỷ đồng, chiếm 44% lợi nhuận sau thuế.
Lương nhân viên giảm sâu
Dù lợi nhuận rất khả quan nhưng lương nhân viên Vietcombank lại đang có xu hướng giảm dần đều. Điều đáng nói, lương Vietcombank đi lùi trong khi nhiều đối thủ khác lại có xu hướng mạnh tay chi trả lương thưởng.
Cụ thể, tại thời điểm cuối quý 3, Vietcombank tuyển dụng thêm hơn 1.500 người, nâng tổng nhân sự tại công ty mẹ lên 18.304 người. Với quỹ lương và phụ cấp đạt 5.631 tỷ đồng, bình quân, mỗi người lao động ngân hàng Vietcombank được trả gần 307 triệu đồng/người/9 tháng, tương đương 34 triệu đồng/người/tháng.
Với mức lương 34 triệu đồng/người/tháng, thù lao tại Vietcombank vẫn chưa có "đối thủ". Đơn vị có khả năng cạnh tranh với Vietcombank chỉ có Ngân hàng TMCP Quân đội (MBB). Lương tại ngân hàng này vừa được điều chỉnh tăng lên mức 33 triệu đồng/người/tháng trong 9 tháng đầu năm 2019.
Tại thời điểm này, dù vẫn giữ vững danh hiệu "Ngân hàng nội trả lương cao nhất" nhưng Vietcombank vẫn khiến người lao động có lý do để "buồn" vì lương tại Vietcombank có xu hướng giảm dần đều, giảm 2 triệu đồng/người/tháng so với 6 tháng đầu năm và giảm 4,2 triệu đồng/người/tháng so với 3 tháng đầu năm và giảm 5 triệu đồng/người/tháng so với năm 2018.
Trong 9 tháng đầu năm, có thể thấy, Vietcombank tăng cường nhân sự cho ngân hàng nhiều hơn công ty con. Tính chung cả hệ thống, trong kỳ, số lượng nhân sự chỉ tăng 1.623 người lên 18.838 người. Như vậy, số lượng nhân sự tăng thêm chủ yếu tập trung cho ngân hàng.
Vietcombank đã chi quỹ lương 5.767 tỷ đồng để trả cho nhân viên ngân hàng và công ty con. Bình quân, mỗi người được nhận 306 triệu đồng/người/9 tháng, tương đương 34 triệu đồng/người/tháng. Như vậy, thu nhập của nhân viên ngân hàng và nhân viên công ty con không có nhiều chênh lệch.
Lãnh đạo lương bạc tỷ
Hiện tại, không giống nhiều ngân hàng khác, Vietcombank không công bố số tiền đã chi cho lương thưởng dành cho lãnh đạo cấp cao. Tuy nhiên, dựa vào Nghị quyết ĐHCĐ, có thể thấy, dàn lãnh đạo Vietcombank vẫn sẽ được nhận lương bạc tỷ trong năm 2019.
Cụ thể, tại ĐHCĐ thường niên của Vietcombank diễn ra hồi đầu năm nay, Đại hội đồng cổ đông đã thông qua phương án trả tối đa 0,35% lợi nhuận sau thuế cho Hội đồng quản trị và Ban Kiểm soát.
Theo tỷ lệ này, trong 9 tháng đầu năm 2019, thù lao dành cho dàn lãnh đạo Vietcombank đạt 17,7 tỷ đồng. Trung bình, mỗi người sẽ được trả gần 1,5 tỷ đồng/người/9 tháng, tương đương 164 triệu đồng/người/tháng. Tất nhiên đây chỉ là con số theo kế hoạch, thực tế có thể được thực hiện khác đi.
Hoài Sơn
Phiên bản di động