Khởi nghiệp nhờ AI, chỉ 30 tuổi đã thành tỷ phú

Người ta không chỉ dùng trí tuệ nhân tạo (AI) để phát triển công nghệ hay tối ưu quy trình sản xuất, nhiều người trẻ tuổi hiện nay còn tận dụng AI như một nền tảng để khởi nghiệp, xây dựng doanh nghiệp riêng và nhanh chóng tích lũy khối tài sản khổng lồ - thậm chí trở thành tỷ phú chỉ sau vài năm.

Thế hệ tỷ phú tuổi 30 nhờ AI để khởi nghiệp

Lucy Guo, sinh năm 1994 tại San Francisco (California, Mỹ) là một trong những gương mặt điển hình cho thế hệ tỷ phú trẻ tuổi nhờ AI. Cô sinh ra trong một gia đình gốc Hoa có nền tảng kỹ thuật.

Lucy Guo từng theo học ngành khoa học máy tính tại Đại học Carnegie Mellon, nhưng đã quyết định rời trường vào năm 2014 để tham gia chương trình Thiel Fellowship - một sáng kiến do tỷ phú Peter Thiel lập ra nhằm hỗ trợ tài chính cho những người trẻ dám tạm gác con đường học vấn để theo đuổi khởi nghiệp.

Năm 2016, Guo cùng Alexandr Wang đồng sáng lập Scale AI - công ty chuyên cung cấp dữ liệu huấn luyện cho các hệ thống trí tuệ nhân tạo.

Startup này nhanh chóng thu hút sự chú ý từ các ông lớn như OpenAI và Tesla. Chỉ hơn hai năm sau khi thành lập, Scale AI đã đạt mức định giá vượt 1 tỷ USD (khoảng 26.000 tỷ đồng), chính thức trở thành một “kỳ lân” công nghệ.

Tuy rời công ty vào năm 2018 vì không cùng định hướng quản trị, Lucy Guo vẫn giữ khoảng 5% cổ phần.

Khoản đầu tư này giúp tài sản cá nhân của cô tăng mạnh, đưa cô trở thành nữ tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới theo đánh giá của Forbes. Tạp chí Fortune ước tính giá trị tài sản ròng của cô ở mức khoảng 1,2 tỷ USD (tương đương hơn 31.200 tỷ đồng).

Sau khi rời Scale AI, Lucy Guo sáng lập Backend Capital - một quỹ đầu tư mạo hiểm chuyên hỗ trợ các startup ở giai đoạn sớm. Một trong những thương vụ nổi bật của cô là đầu tư vào Ramp - công ty phần mềm tài chính hiện được định giá khoảng 13 tỷ USD (khoảng 338.000 tỷ đồng).

Năm 2022, cô tiếp tục ra mắt nền tảng Passes, kết nối người nổi tiếng và người hâm mộ thông qua các cuộc trò chuyện trả phí cùng nội dung video độc quyền. Passes nhanh chóng thu hút sự quan tâm trong ngành giải trí và chỉ sau hai năm đã huy động được 66 triệu USD (khoảng 1.721 tỷ đồng) từ các quỹ lớn như Menlo Ventures và Bond Capital.

Trong khi đó, người đồng sáng lập Scale AI - Alexandr Wang, sinh năm 1997 cũng là một biểu tượng cho thế hệ "AI-native".

Trước khi khởi nghiệp, Wang từng làm việc tại Quora. Khi Scale AI đạt mức định giá 29 tỷ USD (khoảng 754 nghìn tỷ đồng), anh đã được Meta "chiêu mộ" để lãnh đạo bộ phận nghiên cứu trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) trong một thương vụ trị giá 14,3 tỷ USD (372 nghìn tỷ đồng), theo New York Times. Hiện tại, anh vẫn giữ ghế trong hội đồng quản trị Scale AI.

Lucy Guo không phải là trường hợp duy nhất trong làn sóng khởi nghiệp với AI. Daniela Amodei - đồng sáng lập Anthropic cũng là một gương mặt tiêu biểu trong thế hệ nữ tỷ phú công nghệ trẻ, một “người khổng lồ mới nổi” trong cuộc đua mô hình ngôn ngữ lớn (LLM - Large Language Models).

Anthropic được đánh giá là một công ty AI non trẻ nhưng đầy triển vọng. Dù mới được thành lập năm 2021 sau khi tách khỏi OpenAI, Anthropic nhanh chóng trở thành một trong những công ty dẫn đầu trong lĩnh vực mô hình LLM.

Theo Reuters, Anthropic hiện được định giá hơn 60 tỷ USD (tương đương 1,5 triệu tỷ đồng), là đối thủ hàng đầu của OpenAI trong cuộc đua AI.

Daniela Amodei không chỉ là người đồng sáng lập mà còn giữ vai trò điều hành chính, giúp cô trở thành một trong những nữ lãnh đạo có ảnh hưởng lớn trong giới công nghệ AI toàn cầu, góp mặt trong top 3 nữ tỷ phú tự thân trẻ nhất thế giới.

AI tạo ra tỷ phú nhưng cũng có thể tạo ra ảo vọng?

Điểm chung giữa các tỷ phú, thế hệ startup mới với AI này là họ đều sở hữu tầm nhìn dài hạn, sẵn sàng chấp nhận rủi ro và kiên định đầu tư vào hạ tầng AI ngay từ khi thị trường còn chưa rõ ràng. Chính họ là những người góp phần định hình tương lai công nghệ, chứ không chỉ thụ hưởng thành quả.

Tuy nhiên, không phải mọi câu chuyện AI đều mang màu hồng. Mary Meeker - cựu chuyên gia cao cấp của Morgan Stanley và người từng dự đoán chính xác bong bóng dotcom năm 2000, gần đây đã đưa ra cảnh báo: “Đừng đổ hết vốn liếng vào AI. Hãy đầu tư một cách tỉnh táo và chỉ dùng khoản tiền bạn sẵn sàng đánh đổi.”

Cảnh báo của bà không phải không có cơ sở. Trường hợp của Builder.ai là ví dụ điển hình. Từng được định giá 1,5 tỷ USD nhờ tuyên bố sẽ thay thế lập trình viên bằng công nghệ AI, công ty này đã sụp đổ sau khi bị phát hiện rằng phần lớn phần mềm của họ vẫn phải được lập trình thủ công bởi con người.

Dù mang trong mình nhiều tiềm năng, thị trường AI vẫn đang mang tính đầu cơ cao. Những thương vụ định giá hàng trăm tỷ USD thể hiện kỳ vọng khổng lồ từ giới đầu tư, nhưng đồng thời đặt áp lực cực lớn lên vai các nhà sáng lập và đội ngũ vận hành.

Thành công của những nhân vật như Lucy Guo, Daniela Amodei hay Alexandr Wang là minh chứng rõ nét cho khả năng chuyển hóa của AI, không chỉ về công nghệ mà còn về mặt tài chính.

Tuy nhiên, làn sóng AI cũng đặt ra câu hỏi quan trọng về tính bền vững: Liệu đây là một cuộc cách mạng công nghệ thật sự, hay chỉ là kết quả của một dòng vốn đầu cơ khổng lồ đang thổi phồng kỳ vọng thị trường?