Đề xuất tăng thuế nhập khẩu thép có "mở cửa đón hàng xóm" vào Việt Nam?

	Cập nhật bảng giá xe máy Honda tháng 9/2019: Dòng SH, Future, Winner vênh tiền triệu
	Cập nhật giá bán của 7 dòng xe Yamaha Exciter 2019: Giá xe Yamaha Exciter 155 VVA

Trước đó, Bộ Tài chính đã có văn bản xin ý kiến dự thảo sửa đổi Nghị định 125/2017 theo hướng tăng thuế MFN đối với thép cuộn cán nóng nhóm 72.08 từ 0% lên 5%.

Lý giải nguyên nhân đưa ra đề xuất trên, Bộ Tài chính cho biết cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung đang làm dấy lên lo ngại về việc thép giá rẻ Trung Quốc có thể tràn vào Việt Nam, kéo theo giá thép trên thị trường giảm mạnh. Điều này khiến nhà máy sản xuất thép lớn nhất Việt Nam đang cân nhắc tạm dừng kế hoạch triển khai lò cao số 3.

de xuat tang thue nhap khau thep co mo cua don hang xom vao viet nam

Việt Nam nhập khẩu hơn 8 triệu tấn cuộn cán nóng mỗi năm, 40% trong số đó là từ Trung Quốc

Bộ Tài chính cho rằng nếu không có thuế nhập khẩu đánh vào mặt hàng thép cán cuộn giá rẻ từ Trung Quốc thì thép này sẽ tiếp tục tràn vào, gây bất ổn thị trường thép trong nước.

Tuy nhiên, VSA cho rằng, biện pháp tăng thuế suất MFN đối với thép cuộn cán nóng nhóm 72.08 không những không hạn chế được thép Trung Quốc mà còn tạo cơ hội để lượng thép nhập từ Trung Quốc gia tăng.

“Nếu theo đề xuất tăng thuế suất MFN, lượng thép cuộn cán nóng nhập từ Ấn Độ, Đài Loan, Brazil,…. sẽ phải chịu mức thuế suất MFN là 5% thay vì 0% như hiện nay (do Việt Nam chưa có FTA với những nước này hoặc không cam kết thuế nhập khẩu ưu đãi), dẫn đến không cạnh tranh được với thép Trung Quốc.

Khi đó lượng thép nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ chiếm tỉ trọng ít nhất 70 - 80% tổng lượng thép cuộn cán nóng nhập khẩu vào Việt Nam”, VSA nêu quan điểm.

Cụ thể, Việt Nam và Trung Quốc đều tham gia Hiệp định thương mại tự do ASEAN – Trung Quốc (ACFTA) nên thép cuộn cán nóng nhóm 72.08 từ Trung Quốc nhập vào Việt Nam được hưởng thuế suất ưu đãi đặc biệt 0% theo hiệp định này. Do đó, nếu tăng thuế suất MFN từ 0% lên 5% thì thép cuộn cán nóng nhóm 72.08 của Trung Quốc sẽ vẫn được nhập khẩu vào Việt Nam với thuế suất 0% theo Hiệp định ACFTA.

Đại diện các doanh nghiệp thép Việt Nam cũng cho biết, việc tăng thuế này gây thêm khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất cán nguội, tôn mạ và ống thép trong bối cảnh các ngành sản xuất này đang gặp khó khăn bởi các doanh nghiệp sẽ bị hạn chế nguồn cung trong khi sản lượng sản xuất trong nước chưa đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ.

Đặc biệt, nếu thuế nhập khẩu tăng lên sẽ ảnh hưởng đến chi phí giá thành sản phẩm. Từ đó làm giảm khả năng cạnh tranh của sản phẩm tôn mạ Việt Nam. Ngoài ra, giá nguyên liệu trung bình tại Việt Nam cao hơn giá thế giới từ 8% - 9% nên giá thành phẩm cũng sẽ tăng tương ứng.

Do đó, VSA kiến nghị Bộ Tài chính không điều chỉnh tăng thuế suất MFN đối với sản phẩm này. Đồng thời, Bộ Công Thương chưa áp dụng bất kỳ biện pháp phòng vệ thương mại nào đối với mặt hàng thép cuộn cán nóng nhóm 72.08 nói chung.

Nhà máy Tôn Hoa Sen Phú Mỹ

Mở cửa đón hàng xóm?

Trong văn bản phản hồi mới đây, ông Trần Quốc Trí – Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Tập đoàn Hoa Sen (mã chứng khoán: HSG) lại khẳng định, biện pháp tăng thuế suất nhập khẩu không hạn chế được thép Trung Quốc vào Việt Nam mà còn gây hiệu ứng ngược lại.

Ông Trí cũng cho rằng, sản xuất thép cuộn cán nóng nội địa đang có thuận lợi lớn về thị trường tiêu thụ. Điển hình như tiêu thụ thép bình quân đầu người của Việt Nam mới đạt 214 kg, trong khi các nước phát triển lên đến 500 kg. Năng lực sản xuất mới đáp ứng dưới 40% nhu cầu nội địa. Trong thời gian tới, nếu dự án thép Dung Quất của Tập đoàn Hoà Phát cho ra sản phẩm theo công suất thiết kế 2 triệu tấn mỗi năm thì khả năng đáp ứng theo lý thuyết cũng chỉ đạt 60%.

"Tăng thuế càng gây thêm khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất tôn mạ và ống thép trong bối cảnh ngành này đang gặp nhiều khó khăn. Đây có thể là một cú "knock out" với đa số doanh nghiệp sản xuất tôn mạ nhưng lại tạo cơ hội cho một vài doanh nghiệp độc quyền thị trường, tác động tiêu cực đến định hướng phát triển của ngành thép Việt Nam", lãnh đạo Tập đoàn Hoa Sen viết trong văn bản gửi Bộ trưởng Bộ Tài chính và đề nghị cơ quan này không tăng thuế suất hoặc bất kỳ biện pháp phòng vệ thương mại nào nhằm vào mặt hàng thép cán cuộn nóng để tránh khó khăn thêm chồng chất.

Theo ông Trí, hệ quả từ việc các nước dựng hàng rào thương mại và cạnh tranh không lành mạnh của tôn mạ nhập khẩu khiến sản lượng của các doanh nghiệp sản xuất tôn mạ giảm 20% so với cùng kỳ 7 tháng đầu năm. Hầu hết doanh nghiệp đều phải cắt giảm sản xuất, dừng dây chuyền, giảm lao động để hoạt động khoảng 60% công suất thiết kế. Nếu đề xuất tăng thuế được thông qua, doanh nghiệp phải tìm nguồn cung mới để tiếp tục hưởng thuế suất 0%. Tuy nhiên, việc đảm bảo yêu cầu về chất lượng, giá thành và tiến độ cung ứng hàng hoá với đối tác mới sẽ ảnh hưởng đến chi phí nhập khẩu.

Theo Bộ Tài chính, việc tăng thuế suất thép cán nóng từ 0% lên 5% giúp tăng thu ngân sách Nhà nước khoảng 137,15 triệu USD, tương đương 3.152 tỷ đồng.

Tuy nhiên, khi mức thuế suất được tăng lên 5% thì các doanh nghiệp sẽ tìm nguồn nhập khẩu từ các nước có thuế suất ưu đãi đặc biệt 0% (như Trung Quốc, ASEAN, Hàn Quốc). Vì vậy, số thu ngân sách Nhà nước thực tế sẽ thấp hơn con số tính toán nêu trên.