Công nghệ xe điện Trung Quốc định hình luật chơi mới khiến thế giới phải thích ứng

Giải mã 'xương sống' xe điện của Trung Quốc

Khi các giám đốc điều hành của Audi lần đầu tiên nhìn thấy chiếc Zeekr 001 vào năm 2021, đó là một lời cảnh tỉnh. Họ nhận ra rằng để cạnh tranh, họ cần chính công nghệ xe điện của Trung Quốc.

Giờ đây, một làn sóng hợp tác xuyên quốc gia đang lan rộng. Volkswagen bắt tay với Xpeng, Stellantis hợp tác với Leapmotor và Ford đang ráo riết tìm kiếm một đối tác Trung Quốc.

Đây là một giải pháp "đôi bên cùng có lợi" giúp các hãng xe phương Tây tiết kiệm được hàng tỷ USD và nhiều năm phát triển, trong khi các công ty Trung Quốc có thêm nguồn doanh thu quan trọng giữa bối cảnh cuộc chiến giá cả khốc liệt trong nước.

Sức hấp dẫn của công nghệ xe điện Trung Quốc không chỉ nằm ở giá thành, mà ở những đột phá về mặt kiến trúc nền tảng và phần mềm.

Lấy cảm hứng từ Tesla, các nhà sản xuất Trung Quốc đã đi tiên phong trong việc phát triển các nền tảng dạng ván trượt (skateboard platform) có tính module hóa cực cao.

Về mặt kỹ thuật, các nền tảng này tích hợp pin, động cơ và hệ thống treo vào một bộ khung gầm phẳng duy nhất. Nhiều công ty như CATL và BYD còn tiến xa hơn với công nghệ Cell-to-Chassis (CTC), tích hợp các cell pin trực tiếp vào cấu trúc của khung xe. Cách tiếp cận này giúp loại bỏ các bộ vỏ pin cồng kềnh, giúp giảm trọng lượng, hạ thấp trọng tâm xe, tăng không gian nội thất và đơn giản hóa đáng kể quy trình sản xuất.

Bên cạnh đó, một lợi thế công nghệ then chốt khác là kiến trúc điện tập trung. Không giống như các hãng xe truyền thống với hàng chục bộ điều khiển riêng lẻ từ nhiều nhà cung cấp, các nền tảng Trung Quốc thường sử dụng một vài "siêu máy tính" trung tâm để điều khiển mọi thứ.

Kiến trúc này cho phép họ dễ dàng tung ra các bản cập nhật phần mềm qua mạng (OTA) để nâng cấp tính năng cho xe, một điều mà các hãng xe truyền thống đang rất chật vật để theo kịp.

Rủi ro dài hạn của sự phụ thuộc

Việc sử dụng công nghệ Trung Quốc có sẵn có thể giúp một hãng xe tiết kiệm nhiều năm phát triển, nhưng nó cũng đi kèm với một canh bạc chiến lược đầy rủi ro.

Cựu CEO của Aston Martin, Andy Palmer, cảnh báo rằng việc phụ thuộc quá nhiều vào công nghệ của bên thứ ba có thể biến các nhà sản xuất ô tô thành những nhà bán lẻ đơn thuần. Palmer cho biết: "Về lâu dài, bạn sẽ gặp rắc rối vì bạn không còn sở hữu công nghệ cốt lõi."

Rủi ro lớn nhất nằm ở việc đánh mất sự khác biệt của thương hiệu. Khi nhiều hãng xe khác nhau cùng sử dụng một nền tảng, một hệ thống thông tin giải trí và một hệ thống hỗ trợ lái xe, làm thế nào để họ thuyết phục khách hàng rằng sản phẩm của mình là độc nhất? Việc chỉ thay đổi thiết kế bên ngoài có thể là không đủ.

Marco Santino, một nhà phân tích của Oliver Wyman, nhận định: "Khả năng tạo ra sự khác biệt cho thương hiệu của bạn thực sự bị hạn chế."

Theo ông, các hãng xe khôn ngoan sẽ cần phải tìm cách tích hợp công nghệ của riêng mình vào các nền tảng được cấp phép để hạn chế rủi ro và giữ lại "DNA" độc đáo của thương hiệu. Cuộc đua để cân bằng giữa tốc độ và bản sắc sẽ là thách thức lớn nhất đối với các ông lớn ô tô trong thập kỷ tới.