Cao tốc Bắc - Nam: Nhà đầu tư ngoại "đã nhiều", nhà đầu tư nội "còn ít hơn"

Cập nhật: 16:08 | 11/07/2019 Theo dõi KTCK trên

TBCKVN - Vụ Đối tác công tư (PPP - Bộ GTVT) vừa cho biết, tính đến chiều nay (11/7), đã có 7/8 dự án cao tốc Bắc - Nam đầu tư theo hình thức đối tác công tư (PPP) mở thầu bước sơ tuyển lựa chọn nhà đầu tư...

cao toc bac nam nha dau tu ngoai da nhieu nha dau tu noi con it hon Thêm 2 dự án thành phần tuyến cao tốc Bắc - Nam công bố kết quả sơ tuyển nhà đầu tư
cao toc bac nam nha dau tu ngoai da nhieu nha dau tu noi con it hon Mở thầu cao tốc Bắc - Nam đoạn Nghi Sơn - Diễn Châu và Diễn Châu - Bãi Vọt: Danh tính 16 nhà đầu tư

Cụ thể, các dự án đã mở sơ tuyển nhà thầu bao gồm các đoạn: Mai Sơn - QL45, QL45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm, Cam Lâm - Vĩnh Hảo và Vĩnh Hảo - Phan Thiết. Còn lại một dự án là Phan Thiết - Dầu Giây sẽ mở thầu sơ tuyển nhà đầu tư vào ngày 15/7/2019.

cao toc bac nam nha dau tu ngoai da nhieu nha dau tu noi con it hon

7 dự án cao tốc Bắc - Nam triển khai theo hình thức PPP sau khi mở thầu sơ tuyển đã nhận được hồ sơ dự thầu của 51 nhà đầu tư, liên danh nhà đầu tư

Theo đó, tại 7 dự án PPP đã mở thầu sơ tuyển ghi nhận 51 nhà đầu tư, liên danh nhà đầu tư trong nước và nước ngoài nộp hồ sơ dự tuyển. Trong đó, dự án Mai Sơn - QL45 có nhiều nhà đầu tư nộp hồ sơ dự tuyển nhất (11 nhà đầu tư), tiếp đến là: Diễn Châu - Bãi Vọt (10), Nha Trang - Cam Lâm (8), Cam Lâm - Vĩnh Hảo (6), Nghi Sơn - Diễn Châu (6), QL45 - Nghi Sơn (5), Vĩnh Hảo - Phan Thiết (5).

36 nhà đầu tư, liên doanh ngoại

Đáng chú ý, trong số này có 36 hồ sơ của doanh nghiệp, liên danh nước ngoài, chủ yếu đến từ Hàn Quốc, Trung Quốc; chỉ hai nhà đầu tư đến từ Pháp. Một số nộp hồ sơ vào nhiều dự án, ví dụ Công ty Cơ khí Cảng Trung Quốc dự thầu hai dự án Nghi Sơn - Diễn Châu và Diễn Châu - Bãi Vọt.

cao toc bac nam nha dau tu ngoai da nhieu nha dau tu noi con it hon
Tập đoàn Xây dựng Đường sắt Trung Quốc (công ty mẹ của Công ty TNHH Cục 6 Đường sắt Trung Quốc, đơn vị tổng thầu đường sắt Cát Linh - Hà Đông)
Nhà đầu tư nước ngoài sẽ tự bỏ vốn đầu tư, chịu trách nhiệm thi công và khai thác dự án cao tốc theo hình thức đầu tư BOT. Mức phí cao tốc được quy định trong khung phí và tăng theo lộ trình. Sau thời gian khai thác theo từng dự án, nhà đầu tư sẽ bàn giao tuyến cao tốc cho cơ quan quản lý Việt Nam.

Trong số nhà đầu tư nước ngoài, có một số doanh nghiệp lớn của Hàn Quốc như: Công ty TNHH Kỹ thuật và Xây dựng Daewoo từng xây dựng tòa nhà văn phòng, thương mại Daeha; Công ty TNHH Kỹ thuật và Xây dựng Lotte từng xây dựng tòa nhà thương mại Lotte ở Hà Nội và tham gia một gói thầu tại cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; Công ty TNHH Kỹ thuật và Xây dựng Hyundai từng xây nhiều cao tốc và đường sắt cao tốc tại Hàn Quốc.

Tập đoàn Xây dựng Đường sắt Trung Quốc (công ty mẹ của Công ty TNHH Cục 6 Đường sắt Trung Quốc, đơn vị tổng thầu đường sắt Cát Linh - Hà Đông), Tập đoàn Cầu và Đường Trung Quốc từng tham gia nhiều công trình tại Trung Quốc... cũng nộp hồ sơ dự thầu.

17 nhà nội

Dù không đông như nhóm nhà thầu ngoại, tuy nhiên, tại 7 dự án thành phần tuyến cao tốc Bắc - Nam này, có 17 hồ sơ của các doanh nghiệp, liên danh nhà đầu tư trong nước.

Trong 17 hồ sơ này có Liên danh CTCP tập đoàn Đèo Cả - Tổng Công ty đầu tư xây dựng Hoàng Long - CTCP đầu tư xây dựng Hải Thạch - CTCP bê tông Hà Thanh đã nộp hồ sơ tại ba dự án cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu và Diễn Châu - Bãi Vọt, Cam Lâm - Vĩnh Hảo.

cao toc bac nam nha dau tu ngoai da nhieu nha dau tu noi con it hon
Tập đoàn Đèo Cả cũng hiện diện trong nhóm doanh sách các nhà đầu tư dự sơ tuyển

Tập đoàn Đèo Cả và các đơn vị trên từng thi công nhiều nhiều dự án hạ tầng lớn như hầm đường bộ Đèo Cả, hầm Cù Mông, cao tốc Bắc Giang - Lạng Sơn và đang triển khai cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận.

CTCP Tasco liên danh với hai nhà đầu tư nước ngoài mong muốn tham gia vào 3 dự án cao tốc Mai Sơn - quốc lộ 45, Nghi Sơn - Diễn Châu và Diễn Châu - Bãi Vọt. Nhà đầu tư Tasco là đơn vị đã triển khai nhiều dự án BOT tại các tỉnh Hải Phòng, Nam Định, Thái Bình và Quảng Bình.

Tổng Công ty Công trình giao thông 4 (Cienco 4) cũng liên danh với một số doanh nghiệp khác đầu tư cao tốc Nghi Sơn - Diễn Châu, Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm. Cienco 4 từng đầu tư một số dự án BOT như cầu Bến Thủy, tuyến tránh Vinh, tuyến tránh Hà Tĩnh.

Công ty Xây dựng và đầu tư Phương Thành (đơn vị quản lý BOT Pháp Vân - Cầu Giẽ) liên danh với hai doanh nghiệp nước ngoài dự thầu cao tốc Nha Trang - Cam Lâm.

Dự án cao tốc Nha Trang - Cam Lâm cũng thu hút nhiều doanh nghiệp lớn như Tập đoàn Trung Nam - từng thi công cầu Bạch Đằng; Tổng Công ty Xuất nhập khẩu và Xây dựng Vinaconex - thi công đại lộ Thăng Long.

Ông Trần Văn Thế - Phó chủ tịch HĐQT Tập đoàn Đèo Cả nói, "chúng tôi lựa chọn các dự án có thi công hầm dựa trên thế mạnh của doanh nghiệp". Các đơn vị cùng liên danh đều đã từng hợp tác với nhau trong những dự án giao thông trước đó.

"Chúng tôi đặt niềm tin vào hồ sơ của mình. Song nhiều doanh nghiệp khác, nhất là nhà đầu tư nước ngoài cũng có nhiều thế mạnh về kinh nghiệm và vốn nên cạnh tranh sẽ rất khốc liệt", ông Thế nói.

Đại diện CTCP Xây dựng và Đầu tư Phương Thành cho hay, năng lực vốn của các doanh nghiệp thường hạn chế, trong khi tiêu chí vốn chủ sở hữu để tham gia cao tốc Bắc - Nam yêu cầu cao (chiếm 20% tổng vốn đầu tư dự án), để đáp ứng được thì hầu hết các đơn vị trong nước phải liên danh với nhau hoặc với nước ngoài. Công ty Phương Thành cũng phải liên danh với hai doanh nghiệp nước ngoài mới có đủ năng lực tham gia sơ tuyển cao tốc Nha Trang - Cam Lâm.

"Nếu trúng thầu, chúng tôi sẽ là nhà thầu xây dựng, lợi nhuận có thể ít theo tỷ lệ góp vốn của liên danh song quan trọng là người lao động có việc làm", đại diện công ty Phương Thành chia sẻ.

Tiêu chí chấm thầu

Theo đại diện một số Ban quản lý dự án (đơn vị sơ tuyển nhà đầu tư), số lượng doanh nghiệp, liên danh đầu tư cao tốc Bắc - Nam khá đông thể hiện sự quan tâm của nhà đầu tư đối với hạ tầng giao thông Việt Nam, khiến dự án có tính cạnh tranh cao. Trong 30 ngày tới, các ban quản lý dự án sẽ chấm điểm hồ sơ sơ tuyển theo những tiêu chí đã công bố.

"Chúng tôi chấm hồ sơ đảm bảo chính xác, sau đó công khai kết quả. Danh sách này còn được nhiều cơ quan thẩm định", đại diện Ban quản lý dự án 6 nói.

Được biết, sau khi mở thầu bước sơ tuyển nhà đầu tư những dự án trên, các Ban QLDA sẽ tiến hành chấm sơ tuyển để đánh giá năng lực và kinh nghiệm của nhà đầu tư theo các tiêu chí quy định trong hồ sơ mời thầu. Cụ thể, điểm của nhà đầu tư được tính theo thang điểm 100 trong đó, mức điểm năng lực về tài chính của nhà đầu tư chiếm 60 điểm; năng lực về kinh nghiệm của nhà đầu tư chiếm 30 điểm và phương pháp triển khai dự án của nhà đầu tư chiếm 10 điểm.

Mỗi dự án cao tốc sẽ lựa chọn tối đa 5 nhà đầu tư để vào vòng đấu thầu, được tính theo thang điểm từ cao xuống thấp. Danh sách nhà đầu tư qua vòng sơ tuyển sẽ được trình Bộ GTVT thẩm định, phê duyệt trong 20 ngày.

Theo lộ trình dự kiến, đến tháng 9/2019, Bộ GTVT sẽ tiến hành thẩm định, phê duyệt kết quả sơ tuyển nhà đầu tư. Từ tháng 10/2019 - tháng 1/2020, Bộ GTVT phát hành hồ sơ mời thầu. Từ tháng 1 - tháng 2/2020, đánh giá hồ sơ mời thầu và đến tháng 3/2020, thẩm định, phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư.

Cùng với đó, theo quy định của Luật Đấu thầu và Nghị định 30/2015, việc lựa chọn nhà đầu tư các dự án cao tốc Bắc - Nam theo hình thức PPP phải áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi quốc tế theo hai bước: Sơ tuyển quốc tế và đấu thầu quốc tế lựa chọn nhà đầu tư.

Dự án cao tốc Bắc - Nam dài 654 km, được chia thành 11 dự án thành phần, gồm 3 dự án đầu tư công (Cao Bồ - Mai Sơn, Cam Lộ - Lam Sơn, cầu Mỹ Thuận 2), còn lại 8 dự án thực hiện theo hình thức PPP, loại hợp đồng BOT. Dự án có tổng mức đầu tư 102.513 tỷ đồng, gồm 51.702 tỷ đồng vốn BOT và 50.812 tỷ đồng vốn Nhà nước.

Tại 8 dự án cao tốc này, Chính phủ sẽ đầu tư 40.360 tỷ đồng cho công tác giải phóng mặt bằng, tái định cư. Các địa phương sẽ trực tiếp giải tỏa mặt bằng và bàn giao mặt bằng sạch cho nhà đầu tư.

cao toc bac nam nha dau tu ngoai da nhieu nha dau tu noi con it hon Mở thầu sơ tuyển Dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Mai Sơn - QL45: Đa dạng nhà đầu tư ngoại
cao toc bac nam nha dau tu ngoai da nhieu nha dau tu noi con it hon Bộ GTVT: Đẩy nhanh các dự án cao tốc trọng điểm trong 6 tháng cuối năm

Văn Thắng