Bài học đấu giá đất từ vụ "Đường Nhuệ"

KTCKVN - Tình trạng “quân xanh quân đỏ” trong đấu giá hiện đại đã không còn là chuyện hiếm. Mới đây, sự vụ băng nhóm “Đường Nhuệ” bị khởi tố đã được khui ra khi nhóm này can dự hầu hết vào các thương vụ đấu giá đất "đại hạ giá" tại tỉnh Thái Bình...

Theo ông Quốc Hiệp (Giám đốc sàn môi giới tại Gia Lâm, Hà Nội), “tại nhiều nơi, các phiên đấu giá đất chủ yếu diễn ra về mặt hình thức. Đơn vị đấu giá và một số doanh nghiệp đã “phím” nhau các thông tin từ trước. Thế nên trong giới kinh doanh bất động sản vẫn truyền tai nhau rằng, nếu không có quan hệ thì nộp hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá chỉ tốn thời gian và công sức”.

Tương tự, theo GS.TS. Nguyễn Quang Tuyến (Đại học Luật Hà Nội), “các nhà nghiên cứu hay dùng thuật ngữ “chủ nghĩa tư bản thân hữu”, tức là doanh nghiệp sân sau của một số quan chức. Có nhiều trường hợp không có đấu giá hoặc chỉ đấu giá là hình thức theo kiểu “quân xanh, quân đỏ” dẫn tới một số doanh nghiệp được nhảy vào nhưng những doanh nghiệp khác không được tham gia”.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Ngọc Thành, Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam thừa nhận, thực tế có nhiều "lỗ hổng" tồn tại trong các phiên đấu giá đất tại một số địa phương, tạo điều kiện cho các đối tượng thâu tóm, dìm giá đất nhằm trục lợi.

“Tôi cũng đã đầu tư ở Singapore, nhưng việc đấu giá đất tại Singapore rất rõ ràng. Nếu một mình đăng ký thì chỉ cần làm theo đúng đề bài đưa ra. Nếu nhiều người tham gia thì họ đấu giá với các chỉ tiêu rất rõ ràng. Khi đăng ký thì cứ làm một bộ hồ sơ nộp đúng hạn, quy định là 3 tháng phản hồi thì đúng 3 tháng. Nhưng tất cả thủ tục ở nước ta cứ phải xin và cơ chế xin - cho như một sự mặc định”, ông Thành nói.

Để đấu giá công khai, minh bạch, theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP. HCM HoREA nhấn mạnh, việc giải quyết tình trạng “quân xanh, quân đỏ” trong đấu thầu sẽ góp phần tạo cơ hội cho các doanh nghiệp có năng lực tham gia, đồng thời góp phần xây dựng thị trường bất động sản minh bạch. Cơ quan quản lý nên sửa Luật Đất đai về chế định đấu giá quyền sử dụng đất và sửa đổi Luật Đấu thầu về chế định đấu thầu dự án có sử dụng đất để đảm bảo tính công khai, minh bạch, khắc phục hiện tượng đấu giá, đấu thầu có "quân xanh, quân đỏ".

Luật sư Lê Văn Hồi, Giám đốc Công ty Luật My Way cho rằng: “Trong quá trình đấu giá, việc tiếp cận hồ sơ mua đấu giá xuất hiện trường hợp “xã hội đen thao túng”. Ví như thời điểm bán hồ sơ đấu giá, thường trực có một đội dùng tiền hoặc dùng vũ lực đe dọa người mua hồ sơ đấu giá để hạn chế người tham gia.

Theo vị luật sư này, chỉ cần làm tốt việc cung cấp thông tin minh bạch đến thị trường, ngăn chặn tình trạng quân xanh, quân đỏ thì việc đấu giá sẽ có hiệu quả. Giải quyết được vấn đề này cũng hạn chế tình trạng việc định giá tài sản không sát với thị trường.