Xuất khẩu tôm Việt Nam tăng mạnh nhất trong 3 năm, vượt 3,4 tỷ USD sau 9 tháng

Nhu cầu toàn cầu phục hồi, tôm Việt giữ đà tăng mạnh

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), 9 tháng đầu năm 2025, ngành tôm Việt Nam đạt kim ngạch 3,42 tỷ USD, tăng 22% so với cùng kỳ 2024 — mức tăng cao nhất trong ba năm qua.

Động lực tăng trưởng chủ yếu đến từ sự phục hồi nhu cầu tiêu thụ tại các thị trường lớn như Trung Quốc, Mỹ, EU và khối CPTPP, cùng năng lực thích ứng linh hoạt của doanh nghiệp trong tái cơ cấu sản phẩm, mở rộng thị trường, và giữ vững năng lực cạnh tranh trước các rào cản thương mại.

Tôm chân trắng tiếp tục là sản phẩm chủ lực, đạt 2,2 tỷ USD, chiếm 65% tổng kim ngạch xuất khẩu, tăng 9% so với cùng kỳ. Riêng nhóm tôm chế biến (HS16) đạt gần 1 tỷ USD, tăng 12%, nhờ nhu cầu cao với sản phẩm đông lạnh, tiện lợi và đạt tiêu chuẩn bền vững.

Tôm sú duy trì đà tăng nhẹ 2%, đạt 343 triệu USD, với lợi thế ở các phân khúc tôm size lớn và tôm sinh thái phục vụ thị trường Nhật Bản và Trung Quốc. Đáng chú ý, nhóm tôm khác (bao gồm tôm hùm, tôm mũ ni, tôm biển cao cấp) tăng mạnh 91%, đạt gần 870 triệu USD, phản ánh xu hướng mở rộng danh mục sản phẩm giá trị cao.

Trung Quốc và Hong Kong tiếp tục là thị trường dẫn đầu, đạt 966 triệu USD, tăng 65%, chiếm gần 30% tổng kim ngạch xuất khẩu. Nhu cầu tăng vọt ở phân khúc tôm sống và tôm hùm cao cấp giúp Việt Nam mở rộng thị phần đáng kể. Tuy nhiên, tồn kho tại Trung Quốc đang tăng nhanh, có thể khiến xuất khẩu quý IV chững lại.

Doanh nghiệp thận trọng trước thuế Mỹ, đẩy mạnh sang EU và CPTPP

Mỹ vẫn giữ vị trí thị trường lớn thứ ba với 587 triệu USD, tăng nhẹ 4%. Dù tiêu thụ cải thiện, ngành tôm Việt vẫn chịu áp lực lớn từ nguy cơ áp thuế chống bán phá giá mới, dự kiến công bố cuối năm nay. Trước tình hình đó, các doanh nghiệp đang hạn chế ký hợp đồng dài hạn, đồng thời tăng tỷ trọng đơn hàng sang EU và châu Á để phân tán rủi ro.

Khối CPTPP ghi nhận tăng trưởng 34%, đạt 941 triệu USD, nhờ kết quả tích cực tại Nhật Bản, Australia và Canada. Trong đó, Nhật Bản dẫn đầu với 426 triệu USD, chiếm 12% tổng kim ngạch, phản ánh sức mua ổn định đối với sản phẩm chế biến tiện lợi, đạt chuẩn ASC và hữu cơ.

Tại EU, kim ngạch đạt 434 triệu USD, tăng 21%. Các nước Đức, Bỉ và Hà Lan đều tăng mạnh từ 6–28%, nhờ người tiêu dùng ưa chuộng sản phẩm có chứng nhận bền vững, carbon thấp và nguồn gốc minh bạch. Ngoài ra, Hàn Quốc và Đài Loan tăng trưởng 13% và 36%, trong khi Nga và Canada bắt đầu có dấu hiệu chững lại.

Tại các vùng nuôi tôm trọng điểm, giá nguyên liệu duy trì ở mức cao, nhờ nhu cầu tiêu thụ nội địa và xuất khẩu đều tăng, trong khi nguồn cung giảm do vào thời điểm nghịch vụ.

Theo VASEP, xuất khẩu tôm quý IV/2025 có thể điều chỉnh giảm nhẹ do ảnh hưởng từ thị trường Mỹ. Tuy nhiên, Indonesia bị siết xuất khẩu sang Mỹ đang mở ra cơ hội ngắn hạn cho Việt Nam. Cùng với đó, Ecuador dồn hàng sang Trung Quốc khiến các thị trường khác như EU, Nhật Bản và Hàn Quốc giảm áp lực nguồn cung, giúp tôm Việt duy trì giá xuất khẩu cao.