Vosco (VOS) "rục rịch" mua 3 tàu mới gần 2.000 tỷ đồng

Theo tài liệu họp Đại hội đồng cổ đông mới công bố, Công ty CP Vận tải biển Việt Nam (Vosco, HoSE: VOS) cho biết trong năm nay sẽ đầu tư và phát triển 2 tàu hàng rời cỡ 38.000 DWT và 64.000 DWT, 1 tàu dầu cỡ 50.000 DWT khi thị trường thuận lợi, giá hợp lý và tình hình tài chính cho phép. Doanh nghiệp cũng tiếp tục theo dõi diễn biến để thuê thêm tàu khai thác bằng nhiều hình thức nếu hiệu quả. Vosco đang thuê 2 tàu dầu cỡ 50.000 DWT, 2 tàu dầu/hóa chất cỡ 13.000 DWT và một số tàu hàng khô.

Lãnh đạo công ty cho biết tổng mức đầu tư nếu triển khai cả 3 tàu trên là khoảng 1.900 tỷ đồng (vốn đối ứng 40%) và thuê tàu cũng cần đặt cọc khoảng 2 triệu USD (50 tỷ đồng), đồng thời cần chi nguồn tiền lớn mở L/C. Đây là lý do doanh nghiệp dự kiến không thực hiện chia cổ tức cho năm 2023, mà dành phần lớn lợi nhuận có được trong năm ngoái để trích lập quỹ đầu tư phát triển.

Công ty CP Vận tải biển Việt Nam (Vosco, HoSE: VOS)

Trong một diễn biến trái chiều, doanh nghiệp dự định bán tàu dầu sản phẩm Đại Minh trong tải 47.148 DWT đóng tại Nhật Bản trong năm 2004, do tàu đã trên 20 tuổi dẫn đến khó có thể khai thác hiệu quả đối với mảng đặc thù là tàu dầu sản phẩm. Trong kế hoạch được công ty mẹ Tổng công ty Hàng hải giao (đang nắm giữ 51% vốn), Vosco cũng đang xem xét thanh lý các tàu Vosco Star và 2 tàu container khác.

Năm 2023, Vosco ghi nhận sản lượng vận chuyển hơn 7,2 triệu tấn hàng hóa và qua đó ghi nhận tổng doanh thu gần 3.400 tỷ đồng, tăng 33% và gấp đôi kế hoạch. Tuy nhiên, chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế lại giảm mạnh 67% còn 200 tỷ đồng.

Sang năm 2024, lãnh đạo công ty nhìn nhận bắt đầu có những diễn biến tích cực đối với thị trường tàu dầu sản phẩm, nhưng thị trường tàu hàng khô và tàu container vẫn đang duy trì lượng hàng ở mức thấp. Theo đó, Hội đồng quản trị đề xuất mục tiêu sản lượng vận chuyển hơn 5,7 triệu tấn hàng hóa. Chỉ tiêu tổng doanh thu giảm 28% xuống 2.440 tỷ đồng nhưng mục tiêu lợi nhuận lại tăng mạnh 62% lên 323 tỷ đồng.

Về tình hình kinh doanh, trong quý IV/2023, Vận tải Biển Việt Nam ghi nhận mức doanh thu hợp nhất 1.069,4 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế hợp nhất 104,7 tỷ đồng, lần lượt tăng 66,6% và 474,1% so với cùng kỳ. Tính lũy kế cả năm 2023, Vosco mang về doanh thu hợp nhất 3.399,3 tỷ đồng, tăng 32,6% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế 155,4 tỷ đồng, gần bằng 1/3 năm 2022.

Giải trình về doanh thu đột biến, Vosco cho biết, trong năm 2023 công ty có thêm khoảng 1.160 tỷ đồng doanh thu từ hoạt động thương mại, riêng quý IV/2023 là 410 tỷ đồng từ hoạt động này (bao gồm cả giá vốn hàng hóa). Nếu loại trừ khoản mục trên, doanh nghiệp sẽ ghi nhận 659 tỷ đồng doanh thu trong quý IV/2023, không đổi so với cùng kỳ và 2.239 tỷ đồng doanh thu cả năm 2023, giảm 324 tỷ đồng so với năm 2022. Ngoài ra, 3 tàu dầu hoạt động hiểu quả, giúp cải thiện không nhỏ nguồn thu của công ty.

Tuy doanh thu cao đột biến nhưng lợi nhuận năm 2023 của VOS không những không tăng mà còn suy giảm mạnh, nguyên nhân đến từ thị trường tàu khô và tàu container giảm sút rất nhiều so với cùng kỳ khiến kết quả kinh doanh của đội tàu này bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Chỉ số tàu hàng khô Baltic Dry Index (BDI) thường xuyên duy trì quanh mức 1.000 điểm, có thời điểm về 530 điểm trong khi năm 2022 thường xuyên duy trì trên mức 2.000 điểm và có thời điểm lên 3.300 điểm.

Thị trường container sụt giảm mạnh dẫn đến nhiều tàu trước đây được cho thuê T/C ra nước ngoài đã quay trở lại khai thác trên thị trường nội địa do không tiếp tục cho thuê được, làm cung tàu nội địa gia tăng. Trong khi nhu cầu vận chuyển giảm sâu do nhu cầu tiêu dùng và sản xuất hàng hóa giảm mạnh, dẫn đến các hãng phải cạnh tranh gay gắt để giành giật hàng hóa làm giá cước vận chuyển xuống thấp.

Ngoài ra, quý IV/2023, VOS có khoản lãi từ tái cơ cấu là 84 tỷ đồng và lãi từ bán tàu Neptune Star gần 60 tỷ đồng nên có khoản lợi nhuận đột biến. Tuy nhiên, kết quả kinh doanh chính khó khăn khiến lợi nhuận cả năm 2023 thấp hơn năm 2022.Tính đến ngày 31/12/2023, tổng tài sản của VOS là 2.715,1 tỷ đồng. Trong đó, có tới 775,4 tỷ đồng là các khoản tiền, tương đương tiền và tiền gửi ngân hàng. Nợ phải trả là 1.043 tỷ đồng, doanh nghiệp không có nợ vay.

Trong một diễn biến khác, cuối tháng 2, đã có văn bản gửi Sở Giao dịch Chứng khoán TP.Hồ Chí Minh (HoSE) giải trình lý do chậm trễ công bố thông tin. Giải trình về việc này, Vosco cho biết, ngày 8/3/2023, Công ty đã ban hành Nghị quyết số 107/NQ-HĐQT, trong đó có nội dung về việc xem xét dự thảo kế hoạch kinh doanh năm 2023 và phương án phân phối lợi nhuận năm 2022.

Đây là các nội dung dự thảo để trình xin ý kiến của Tổng công ty Hàng Hải Việt Nam, cổ đông lớn giữ 51% vốn điều lệ phê duyệt trước khi trình Đại hội đồng cổ đông phê duyệt. Vì vậy, Vosco cho rằng nội dung Nghị quyết số 107/NQ-HĐQT chưa được phê duyệt nên Công ty không công bố thông tin. Phía Vosco cũng cho biết tiếp thu nhắc nhở của HoSE và đã khắc phục, thực hiện việc công bố thông tin bổ sung Nghị quyết của HĐQT. Cụ thể, doanh nghiệp này đã thực hiện công bố bổ sung Nghị quyết số 107/NQ-HĐQT vào ngày 27/2/2024.

Trước đó, ngày 26/2/2024, HOSE đã gửi công văn số 261/SGDHCM-NY yêu cầu Vosco giải trình về nghĩa vụ công bố thông tin đã yêu cầu giải trình về việc chậm thực hiện nghĩa vụ công bố thông tin.