Vì sao ngủ trưa 20 phút lại tốt hơn 1 tiếng?

Không cần giấc ngủ kéo dài một giờ hay hơn, chỉ 20 phút nghỉ trưa hợp lý đã đủ giúp cơ thể “khởi động lại” đầy tỉnh táo. Nhiều người thường thức dậy sau một giấc ngủ trưa dài với cảm giác choáng váng, lờ đờ nhưng lại bất ngờ khi một giấc ngủ ngắn lại mang tới hiệu quả phục hồi rõ rệt.

Khoa học giấc ngủ đã lý giải điều này. Theo các chuyên gia, ngủ trưa ngắn còn gọi là power nap giúp chúng ta dừng lại ở giai đoạn ngủ nhẹ (NREM) mà không rơi vào chu kỳ ngủ sâu. Khi ngủ quá 30 phút nhưng chưa đủ 90 phút, bạn sẽ bị đánh thức giữa chu kỳ ngủ dẫn tới hiện tượng quán tính giấc ngủ và trạng thái mệt mỏi, thiếu tỉnh táo, đầu óc quay cuồng.

Giấc ngủ trưa lý tưởng ngắn vừa đủ, hiệu quả tối đa

Khoảng thời gian vàng cho giấc ngủ trưa là từ 12h đến 14h, khi cơ thể bắt đầu giảm sút năng lượng tự nhiên. Một giấc ngủ kéo dài 15–20 phút trong khoảng thời gian này không chỉ giúp làm mới trí óc mà còn cải thiện tâm trạng, ổn định huyết áp và giảm căng thẳng.

Theo NASA, các phi công ngủ trưa 26 phút đã tăng tỉnh táo 54% và hiệu suất làm việc 34%. Một kết quả không tưởng từ một giấc ngủ tưởng chừng quá ngắn.

Cụ thể, làm dịu hệ thần kinh, giảm căng thẳng và hồi phục tâm trí; Tăng trí nhớ ngắn hạn, nâng cao khả năng xử lý thông tin; Cải thiện nhịp tim, hỗ trợ hệ miễn dịch; Giảm nguy cơ tai nạn lao động do thiếu tỉnh táo.

Ngủ trưa sai cách: Nguy cơ “ngủ dậy càng mệt”

Không ít người rơi vào “bẫy mệt mỏi” vì ngủ trưa kéo dài, thường từ 45 đến 90 phút. Khi đó, giấc ngủ rơi vào giai đoạn ngủ sâu (giai đoạn 3), nơi sóng não chậm lại, toàn bộ hệ thần kinh được “ngắt tạm thời”. Nếu bị đánh thức giữa giai đoạn này, não bộ chưa kịp phục hồi sẽ phản ứng chậm chạp, kéo theo cảm giác chậm trí, buồn ngủ kéo dài và khó làm việc trở lại.

Ngoài ra, ngủ trưa quá lâu cũng làm lệch nhịp sinh học, gây khó ngủ vào ban đêm, từ đó ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ chính.

Làm sao để có một giấc ngủ trưa hiệu quả?

Một giấc ngủ trưa ngắn lý tưởng không chỉ phụ thuộc vào thời lượng, mà còn cần chú ý đến không gian và trạng thái tinh thần:

Chọn nơi yên tĩnh, ánh sáng dịu, nhiệt độ mát mẻ.

Không nên ăn quá no trước khi ngủ trưa.

Tư thế thoải mái: Nằm nghiêng hoặc ngả lưng nhẹ trên ghế, tránh gập người.

Hẹn báo thức để tránh ngủ quá thời gian lý tưởng.

Uống một ít cà phê trước khi chợp mắt, bạn sẽ tỉnh táo hơn ngay sau khi thức dậy (vì caffeine phát huy tác dụng sau 20 phút).