Trung Quốc triển khai robot gấp 10 lần Mỹ, dẫn đầu toàn cầu về tự động hóa

Trung Quốc bỏ xa Mỹ và các đối thủ trong cuộc đua robot

Theo Báo cáo Robot Thế giới 2025 của Liên đoàn Robot quốc tế (IFR), năm 2024 các nhà máy trên toàn cầu lắp đặt hơn nửa triệu robot công nghiệp. Riêng Trung Quốc chiếm tới 295.000 đơn vị, tương đương 54% tổng số robot toàn cầu, mức cao nhất từng được ghi nhận trong một năm. Con số này nhiều hơn toàn bộ phần còn lại cộng lại.

Đứng sau Trung Quốc là Nhật Bản với 44.500 robot, Mỹ với 34.200 robot, Hàn Quốc 30.600 và Đức 27.000. Đáng chú ý, trong khi Trung Quốc tăng 7% so với năm 2023, bốn quốc gia còn lại đều sụt giảm – Nhật Bản giảm 4%, Mỹ giảm 9%, Hàn Quốc giảm 3% và Đức giảm 5%.

So sánh trực tiếp với Mỹ, số lượng robot công nghiệp mà Trung Quốc triển khai năm 2024 nhiều gấp gần 10 lần. Tổng thể, các nhà máy Trung Quốc hiện đang sử dụng số robot nhiều gấp 5 lần Mỹ, khẳng định vị thế dẫn đầu trong cuộc đua tự động hóa sản xuất.

IFR dự báo số lượng robot toàn cầu sẽ tiếp tục tăng trưởng 6% trong năm 2025, đạt 575.000 đơn vị và có thể vượt 700.000 vào năm 2028, trong đó Trung Quốc tiếp tục giữ vai trò chủ lực.

Sự trỗi dậy của doanh nghiệp nội địa và thách thức công nghệ

Năm 2024 đánh dấu bước ngoặt lớn khi các nhà sản xuất robot Trung Quốc lần đầu vượt đối thủ nước ngoài, chiếm 57% thị phần trong nước. Tổng số robot công nghiệp hiện diện tại Trung Quốc đã vượt 2 triệu đơn vị, tốc độ tăng trưởng dự kiến duy trì khoảng 10% mỗi năm đến năm 2028.

Sự bùng nổ này không phải ngẫu nhiên. Theo các chuyên gia, chính phủ Trung Quốc đã có chính sách hỗ trợ mạnh mẽ cho ngành robot trong nhiều năm. Ông Lian Jye Su, nhà phân tích tại Omdia, nhận định: “Đây không phải sự trùng hợp. Các công ty Trung Quốc đã đầu tư lâu dài và đang gặt hái thành quả.”

Thực tế, thị phần sản xuất robot của Trung Quốc trên toàn cầu đã tăng từ 1/4 năm 2023 lên 1/3 năm 2024. Trong khi đó, Nhật Bản – quốc gia từng giữ ngôi đầu – giảm từ 38% xuống 29%.

Dù vậy, Trung Quốc vẫn đối mặt thách thức khi còn tụt hậu về các thành phần then chốt cho robot hình người, đặc biệt là cảm biến và chip. Những linh kiện tiên tiến nhất vẫn phụ thuộc vào các quốc gia dẫn đầu lâu năm như Đức và Nhật Bản. Bà Barb Hyman, CEO Sapia.ai, nhận định: “Tự động hóa tăng vọt ở Trung Quốc cho thấy máy móc có thể nhanh chóng thay thế công việc lặp lại, nhưng vẫn còn khoảng cách ở công nghệ lõi.”