Trung Quốc đạt bước đột phá lớn trong công nghệ xe điện, vượt xa châu Âu

Thách thức toàn cầu và bước tiến của Trung Quốc

Trong bối cảnh thế giới đang bước vào kỷ nguyên xe điện (EV), một vấn đề nổi lên là tái chế pin xe điện, không chỉ để giảm rác thải mà còn để thu hồi vật liệu quý như lithium, niken, mangan và coban. Các cell pin lithium-ion, đặc biệt là loại NMC (niken – mangan – coban) có cấu trúc phức tạp, đòi hỏi công nghệ cao để tách chiết hiệu quả và an toàn.

Hiện nay, một số công ty Trung Quốc tuyên bố đã có thể thu hồi tới 99,6% niken, mangan và coban trong pin EV, tỷ lệ này vượt xa mục tiêu mà Liên minh Châu Âu (EU) đặt ra cho cuối thập kỷ này. Nếu được xác nhận ở quy mô công nghiệp, đây sẽ là bước đột phá toàn cầu trong lĩnh vực tái chế năng lượng.

Trung Quốc hiện là quốc gia dẫn đầu thế giới về sản xuất và tái chế pin xe điện. Từ năm 2019, Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc (MIIT) đã yêu cầu tỷ lệ thu hồi lithium đạt 85%, và đến năm 2024 đã tăng lên 90%. Đồng thời, Trung Quốc đang thúc đẩy các tiêu chuẩn này trở thành chuẩn quốc tế, tạo ảnh hưởng sâu rộng đến chuỗi cung ứng pin toàn cầu.

Công nghệ tái chế và cuộc đua năng lượng sạch

Công ty Guangdong Brunp Recycling Technology – một đơn vị thuộc CATL (nhà sản xuất pin lớn nhất thế giới) hiện là trung tâm tái chế pin xe điện lớn nhất Trung Quốc. Nhà máy của họ có khả năng xử lý 120.000 tấn pin thải mỗi năm, với mục tiêu mở rộng lên 1 triệu tấn, chiếm hơn 50% thị phần tái chế pin EV trong nước.

Brunp và các công ty khác đang ứng dụng quy trình thủy luyện kim (hydrometallurgy). Đây là phương pháp dùng axit loãng để chiết tách kim loại quý. Cách làm này giúp giảm năng lượng tiêu thụ và đạt độ tinh khiết cao, song lại đặt ra thách thức về xử lý nước thải và ô nhiễm thứ cấp nếu quy trình không được kiểm soát nghiêm ngặt.

Hiện các doanh nghiệp Trung Quốc đạt mức thu hồi 99,6% niken, mangan, coban và 98% lithium, cao hơn nhiều so với chuẩn châu Âu (EU chỉ đặt mục tiêu 80% lithium và 95% coban, niken vào năm 2031). Các vật liệu tái chế này sẽ được đưa trở lại quy trình sản xuất pin mới, giúp giảm phụ thuộc vào khai thác tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là lithium và đất hiếm.

Đáng chú ý, EU cũng đang chuẩn bị đạo luật pin bền vững, yêu cầu đến năm 2031 mọi pin có công suất trên 2 kWh phải chứa ít nhất 16% coban và 6% lithium, niken tái chế.

Sự phát triển vượt bậc của Trung Quốc trong lĩnh vực tái chế pin không chỉ giúp nước này giảm nhu cầu nhập khẩu nguyên liệu thô từ châu Phi hay Nam Mỹ mà còn mở ra cơ hội khép kín hoàn toàn chuỗi cung ứng xe điện. Khi hàng triệu chiếc xe điện đến hạn thay pin, nguồn vật liệu thứ cấp khổng lồ này sẽ trở thành “mỏ tài nguyên tái tạo” quý giá.