Thanh khoản ngân hàng “dồi dào” do yếu tố nào?

	NHNN hút ròng 42 nghìn tỷ đồng trong 3 phiên liên tiếp
	Vì sao tái cơ cấu ngân hàng còn trắc trở?
	Dòng tiền sẽ đổ mạnh vào trái phiếu khi thanh khoản ngân hàng đang tích cực?

Thanh khoản của hệ thống ngân hàng có dấu dư thừa trong tháng 9 buộc NHNN liên tục phải hút bớt tiền về, song lãi suất liên ngân hàng vẫn liên tục giảm thấp.

Dòng tiền nào nâng đỡ thanh khoản?

Theo Công ty chứng khoán bảo Việt (BVSC), trong tuần đầu tháng 9, NHNN chỉ bơm ra 988 tỷ đồng thông qua việc chào mua giấy tờ có giá, tuy nhiên lượng vốn đáo hạn qua kênh này lên tới 13.134 tỷ đồng, có nghĩa NHNN đã hút ròng về 12.145 tỷ đồng.

Thế nhưng bước sang tuần sau đó (từ 16 - 20/9), NHNN liên tục phải phát hành tín phiếu để hút nhanh tiền về. Tính chung trong tuần, 68.997 tỷ đồng qua phát hành tín phiếu. Như vậy kể từ đầu tháng 9 tới nay, NHNN đã hút ròng về 82.131 tỷ đồng sau khi đã bơm ròng 69,1 tỷ đồng trong tháng 8.

Trong khi đó, lãi suất liên ngân hàng vẫn liên tục giảm thấp. Khép lại tuần giao dịch trước đó, lãi suất VND liên ngân hàng giao dịch quanh mức 2,26% (giảm 0,52 điểm phần trăm so với tuần liền trước), 1 tuần 2,5% (giảm 0,46 điểm phần trăm), 2 tuần 2,78% (giảm 0,44 điểm phần trăm), 1 tháng 3,22%/năm (giảm 0,32 điểm phần trăm).

Còn so với thời điểm cuối tháng 8, lãi suất cho vay qua đêm thấp hơn 2,16 điểm phần trăm; lãi suất kỳ hạn 1 tuần thấp hơn 2,1 điểm phần trăm, 2 tuần thấp hơn 1,97 điểm phần trăm và 1 tháng thấp hơn 1,4 điểm phần trăm.

Trong khi đó, lãi suất USD liên ngân hàng không có nhiều biến động. Khép lại tuần qua, lãi suất cho vay USD qua đêm đứng ở mức 2,23%; lãi suất USD kỳ hạn 1 tuần dừng ở 2,28%, 2 tuần 2,37% và 1 tháng là 2,47%. Theo đó, chênh lệch lãi suất giữa VND với USD trên thị trường này đã thu hẹp đáng kể.

Về lý thuyết, thanh khoản của đồng tiền nào dư thừa, đồng tiền đó sẽ giảm giá. Thế nhưng, VND lại có xu hướng tăng giá trong mấy phiên gần đây, dù thanh khoản VND đang rất dồi dào.

"Những diễn biến bất thường này chỉ có thể được giải thích thông qua động thái mua vào ngoại tệ của NHNN", vị chuyên gia trên nhận định và phân tích, việc NHNN mua vào ngoại tệ cũng đồng nghĩa với một lượng lớn tiền đồng sẽ được bơm vào thị trường, khiến thanh khoản tiền đồng của các ngân hàng trở nên dư thừa.

Ý kiến này không phải không có cơ sở khi mà nguồn cung ngoại tệ hiện đang rất dồi dào do cán cân thương mại bất ngờ thặng dư tới 3,43 tỷ USD trong tháng 8 vừa qua, thậm chí gấp hơn 2 lần mức thặng dư của 7 tháng đầu năm. Trong khi vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài giải ngân cũng đạt tới 12 tỷ USD trong 8 tháng đầu năm, vốn đầu tư gián tiếp đạt 9,51 tỷ USD...

"Mặc dù lãi suất trên thị trường liên ngân hàng giảm khiến cho chi phí nắm giữ ngoại tệ trở lên rẻ hơn, nhưng các yếu tố thuận lợi, như dự trữ ngoại hối đã được củng cố; cán cân thương mại, dòng vốn đầu tư và kiều hối đang diễn biến khá tích cực sẽ tạo nguồn cung ngoại tệ tốt trong thời gian tới…", Công ty chứng khoán SSI nhận định.

Thế nhưng, cho dù thanh khoản của hệ thống ngân hàng đang rất dồi dào, song khó hỗ trợ được gì nhiều cho cơn khát vốn trung - dài hạn của các ngân hàng hiện nay. Vì lẽ đó, lãi suất huy động trên thị trường 1 lại vẫn neo ở mức cao, thậm chí có xu hướng tăng ở các kỳ hạn dài. Hiện đã có ngân hàng bắt đầu trả lãi suất huy động tới 8% cho kỳ hạn 6 tháng.

Một vấn đề nữa mà vị chuyên gia trên cảnh báo, đó là thanh khoản của hệ thống có thể đảo chiều trong những tháng cuối năm, một phần do nhu cầu tín dụng thường tăng cao trong thời gian này; ngoài ra còn do nhiều khả năng NHNN sẽ buộc phải bán ngoại tệ để tránh bị Mỹ gắn mác "thao túng tiền tệ" như nhiều tổ chức đã từng lưu ý trước đó.

Ảnh minh họa

Bất chấp NHNN hút ròng 69.000 tỷ, cung VND vẫn dồi dào nhờ giảm lãi suất điều hành

Tuần qua, mặc dù Ngân hàng Nhà nước (NHNN) liên tục hút tiền thông qua kênh tín phiếu, tổng cộng lên tới 68.997 tỷ đồng nhưng nguồn cung VND dồi dào đã khiến lãi suất qua đêm trên liên ngân hàng giảm tới 0,41 điểm% so với cuối tuần trước, xuống mức 2,37%/năm.

Cục dự trữ Liên bang Mỹ (FED) gần đây đã tiếp tục hạ lãi suất thêm 0,25 điểm% xuống 1,75% - 2,0%. Tiếp nối FED, 9 ngân hàng trung ương khác cũng hạ lãi suất và đều không phải là bước giảm đầu tiên trong 2019 như Indonesia (giảm lần thứ 3), Brazil, Hongkong, Macau (giảm lần thứ 2).

Trung Quốc cũng cắt giảm lãi suất cho vay cơ bản (LPR) kỳ hạn 1 năm từ 4,25%/năm xuống 4,2%/năm sau khi đã giảm 1 lần từ mức ban đầu là 4,31%/năm vào ngày 20/8. Cùng với 4 lần hạ tỷ lệ dự trữ bắt buộc tính từ đầu năm đến nay, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc đang đẩy nhanh tốc độ bơm tiền vào nền kinh tế.

Trong khi đó, Nhật Bản và Đài Loan quyết định duy trì lãi suất âm (-) 0,1%/năm và ECB cũng hạ lãi suất 0,1% xuống âm (-) 0,5%/năm.

Làn sóng nới lỏng tiền tệ đang tiếp tục lan rộng để ngăn chặn rủi ro lạm phát thấp và suy thoái kinh tế.

Trong danh sách các nước giảm lãi suất, Việt Nam là quốc gia đầu tiên, ngay trước Mỹ. Cụ thể, ngày 16/9 vừa qua, cùng với một loạt các lãi suất điều hành khác, lãi suất tín phiếu kỳ hạn 7 ngày cũng được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) giảm từ 2,75% xuống 2,5%/năm.

Theo các chuyên gia của Công ty Cổ phần Chứng khoán SSI, đây là lần giảm thứ 2 của lãi suất tín phiếu trong vòng 2 tháng gần đây, mức giảm tổng cộng là 0.5%.

"Tâm lý thị trường rất tích cực. Mặc dù NHNN liên tục hút tiền thông qua kênh tín phiếu, tổng cộng lên tới 68.997 tỷ đồng nhưng nguồn cung VND dồi dào đã khiến lãi suất qua đêm trên liên ngân hàng giảm tới 0,41 điểm% so với cuối tuần trước, xuống mức 2,37%/năm", SSI bình luận về diễn biến thị trường trong tuần vừa qua.

Chênh lệch lãi suất VND - USD trên thị trường liên ngân hàng thu hẹp về mức 0,3%/năm với kỳ hạn qua đêm và 0,5%/năm với kỳ hạn 1 tuần.

Tuy vậy, xu hướng tăng lãi suất trên thị trường 1 vẫn không dừng. SSI cho biết một số ngân hàng thương mại (NHTM) cổ phần lớn vừa thông báo tăng lãi suất các kỳ hạn dài, mức lãi suất hiện tại là 4,3 - 5,5%/năm với kỳ hạn dưới 6 tháng, 5,5 - 7,5%/năm với kỳ hạn 6 đến dưới 12 tháng và 6,4 - 8,1%/năm với kỳ hạn 12 -13 tháng.

"Chúng tôi nhận thấy việc giảm lãi suất điều hành có thể giảm bớt áp lực trong giai đoạn cao điểm cuối năm, nhưng việc lan tỏa xu hướng lãi suất từ thị trường 2 sang thị trường 1 trong quý IV sẽ chậm, hoặc chưa thể xảy ra", SSI nhận định.

Về tỷ giá, tuần qua, diễn biến tích cực trong nước tiếp tục hỗ trợ VND ổn định so với USD.

Cụ thể, chênh lệch lãi suất VND - USD trên thị trường liên ngân hàng liên tục thu hẹp khiến cho chi phí nắm giữ USD thấp hơn, tăng áp lực lên tỷ giá khiến tỷ giá USD/VND nhích tăng trong những ngày đầu tuần nhưng đã nhanh chóng giảm trở lại khi đón nhận thông tin cán cân thương mại nửa đầu tháng 9 thặng dư 190 triệu USD, lũy kế từ đầu năm thặng dư 5,57 tỷ USD.

Chốt tuần, tỷ giá giao dịch trên ngân hàng giữ nguyên ở mức 23.150/23.270 và giảm nhẹ 10 VND/USD chiều mua vào, 5 VND/USD chiều bán ra, xuống mức 23.190/23.210 trên thị trường tự do. Tỷ giá trung tâm tiếp tục tăng thêm 9 VND/USD lên mức 23.142 VND/USD, tiến sát tới tỷ giá giao dịch của NHTM.

"Các yếu tố thuận lợi về cung cầu ngoại tệ và nguồn dự trữ ngoại hối đã được củng cố sẽ giúp VND ổn định quanh mức 23.200 VND/USD trong thời gian tới", SSI dự báo.