Tàu ngầm hạt nhân tự hành của Trung Quốc lộ diện trước duyệt binh

Hình dáng bí ẩn, thông số chưa công bố

Theo chuyên trang quốc phòng Defence Blog, hình ảnh từ buổi tổng duyệt tại Quảng trường Thiên An Môn cho thấy một vật thể lớn màu đen, dạng hình trụ dài như ngư lôi, được chở trên rơ-moóc. Ngay lập tức, dư luận đặt nghi vấn đây chính là mẫu XLUUV thế hệ mới mà Trung Quốc đang phát triển.

Điểm đáng chú ý là hiện chưa có bất kỳ thông tin chính thức nào về tên gọi, thiết kế hay tính năng của phương tiện này. Nhiều nhà quan sát cho rằng nó có thể sử dụng công nghệ năng lượng hạt nhân, cho phép hoạt động liên tục dưới biển trong thời gian dài và đảm nhận vai trò tấn công chiến lược.

Tờ South China Morning Post (SCMP) dẫn nguồn tin trong nước cho biết Bắc Kinh đang thử nghiệm “tàu ngầm hạt nhân không người lái dùng lò phản ứng hạt nhân một lần”. Theo mô tả, phương tiện có thể đạt tốc độ hơn 30 hải lý/giờ (56 km/h), duy trì trạng thái lặn 200 giờ liên tục. Sau khi nguồn năng lượng hạt nhân cạn kiệt, lò phản ứng sẽ được tách rời và chìm xuống đáy biển, còn phương tiện tiếp tục hoạt động bằng pin điện để hoàn thành nhiệm vụ tấn công thông thường.

Dù vậy, các chi tiết về động lực, tầm hoạt động, hệ thống điều khiển hay khả năng mang vũ khí của mẫu XLUUV này vẫn hoàn toàn là ẩn số. Hiện cũng chưa rõ Trung Quốc phát triển nó để mang đầu đạn hạt nhân, hay chỉ giới hạn ở vũ khí thông thường.

So sánh với Poseidon của Nga và những tranh luận quốc tế

Sự xuất hiện của mẫu tàu ngầm không người lái Trung Quốc ngay lập tức được so sánh với Poseidon, loại vũ khí chiến lược từng gây chấn động khi Nga công bố năm 2019. Poseidon, còn gọi là Status-6, được thiết kế như một “ngư lôi hạt nhân tự hành”, có khả năng mang đầu đạn hạt nhân và di chuyển hàng nghìn km dưới nước để tấn công thành phố ven biển hoặc cụm tàu sân bay đối phương. Đây được coi là một trong những “siêu vũ khí” thể hiện sức mạnh răn đe hạt nhân của Nga.

Phía Trung Quốc vẫn giữ kín mục đích phát triển XLUUV. Một số chuyên gia dự đoán Bắc Kinh có thể đang nghiên cứu dòng vũ khí tương tự Poseidon để bổ sung vào kho năng lực răn đe chiến lược. Ngược lại, có ý kiến cho rằng thiết kế mới này chỉ nhằm phục vụ tuần tra dài hạn, giám sát dưới biển hoặc thực hiện các nhiệm vụ tấn công thông thường.

Nhà khoa học hạt nhân Quách Kiện thuộc Viện Năng lượng Nguyên tử Trung Quốc từng viết trên “Tạp chí Phương tiện lặn không người lái” rằng hệ thống đang nghiên cứu có “khác biệt lớn” với Poseidon, song ông không đưa ra chi tiết cụ thể. Chính sự mập mờ này càng khiến giới phân tích quốc tế tranh luận sôi nổi về loại vũ khí mới của Trung Quốc.