 | Tín hiệu khi NHNN hạ tỷ giá mua vào USD |
| SSI Research chỉ ra nguyên nhân chính khiến dòng vốn đảo chiều |
| Nhóm ngân hàng khởi sắc 9 tháng đầu năm 2019 |
Sau tín hiệu dừng hạ lãi suất của Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed), làn sóng nới lỏng tiền tệ trên thế giới cũng có vẻ chững lại trong tháng 11, chỉ ghi nhận 10 NHTW giảm lãi suất trong tháng vừa qua trong đó có Trung Quốc, Thái Lan, Mexico.
Con số này chỉ bằng một nửa so với số lượng ngân hàng trung ương (NHTW) cắt giảm lãi suất hàng tháng giai đoạn tháng 8 - 10/2019.
Tuy nhiên, xu hướng giảm lãi suất trở lên rõ nét hơn ở Việt Nam với các động thái mạnh mẽ từ Ngân hàng Nhà nước (NHNN), hướng tới mục tiêu giảm ít nhất 0,5%/năm lãi suất cho vay trong năm 2020 mà Thủ tướng Chính phủ đã phát biểu trước Quốc hội.
Báo cáo của CTCP Chứng khoán SSI (SSI Research) nhận định chính sách tiền tệ của NHNN Việt Nam đang dịch chuyển theo hướng hỗ trợ tăng trưởng rõ nét hơn.
Cụ thể, NHNN đã bơm ròng 103.176 tỉ đồng trên thị trường mở (OMO). Đồng thời, giảm lãi suất mua kì hạn từ 4,5%/năm xuống 4%/năm - bước giảm lớn nhất (50 điểm) trong 5 năm trở lại đây và là lần giảm thứ hai trong năm nay, tái khởi động lại kênh OMO sau gần 3 tháng không giao dịch.
Cùng với đó, trần lãi suất tiền gửi ngắn hạn và cho vay lĩnh vực ưu tiên đồng loạt hạ xuống thấp hơn 0,5%/năm so với mức cũ.
 |
| Ảnh minh họa |
Trong hai tuần cuối tháng 11, lãi suất VND trên liên ngân hàng bất ngờ tăng mạnh lên quanh 4%/năm với kì hạn qua đêm sau khi đi ngang ở mức thấp quanh 2%/năm trong nửa đầu tháng 11 khi nguồn cung tiền đồng từ các ngân hàng thương mại lớn sụt giảm.
Tháng 11 là tháng có hiệu lực đầu tiên của Thông tư 58 về quản lí và sử dụng tài khoản của Kho bạc Nhà nước (KBNN), theo đó tiền gửi không kì hạn của KBNN sẽ được quản lí tập trung về tài khoản của KBNN ở Sở giao dịch NHNN thay vì để tại các NHTM.
Số dư tiền gửi có kì hạn của KBNN tại 4 NHTM lớn là khoảng 250.000 tỉ đồng (theo báo cáo tài chính qúi III/2019). Trong đó chủ yếu là tiền gửi có kì hạn và các NHTM cũng đã chủ động cơ cấu lại kì hạn để giảm thiểu ảnh hưởng của Thông tư 58.
Cụ thể, Vietcombank giảm số dư tiền gửi không kì hạn của KBNN từ hơn 31.000 tỉ đồng vào cuối 2018 xuống còn 5.332 tỉ đồng vào 30/9/2019; BIDV cũng giảm từ gần 19.000 tỉ đồng xuống 4.642 tỉ đồng.
Theo nhận định của SSI Research, trong tháng 12, cung cầu ngoại tệ vẫn thuận lợi nhưng do lạm phát nên lãi suất thị trường 1 sẽ khó giảm.
Tuy nhiên, sang năm 2020, với dự báo lạm phát sẽ hạ nhiệt nhanh sau Tết nguyên đán, lãi suất huy động có thể tiếp tục được định hướng giảm tiếp 0,5% - 1% từ đó kéo giảm lãi suất cho vay.
Trong đó, các kì hạn dài trên 12 tháng sẽ giảm chậm hơn do các qui định về tỉ lệ vốn ngắn hạn cho vay trung dài hạn và vẫn có sự phân hóa lãi suất giữa các nhóm NHTM lớn và nhỏ.
Theo số liệu từ NHNN, tính đến hết 9 tháng 2019, mặc dù tăng trưởng tín dụng (9,4% so với đầu năm) thấp hơn so với cùng kỳ 2018 (10,33%) nhưng tổng phương tiện thanh toán (cung tiền M2) đã đạt 10,08 triệu tỷ đồng, tăng 9,47%, cao hơn khá nhiều mức 9,04% của cùng kì năm trước nhờ các giao dịch mua vào ngoại tệ.
Bên cạnh việc thể hiện quan điểm hỗ trợ tăng trưởng rõ ràng hơn, NHNN cũng đã ban hành Thông tư 22 về tỉ lệ đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng và Thông tư 18 qui định về cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính.
Việc kiểm soát tăng trưởng tín dụng tổng thể cùng với lộ trình siết chặt các quy định an toàn về vốn và tín dụng cho thấy quan điểm điều hành thận trọng của NHNN. Giảm lãi suất vẫn đang được cân đối với kiểm soát lạm phát, tỷ giá và sự phát triển bền vững của hệ thống ngân hàng.
Theo qui định tại Thông tư 22, giới hạn tỉ lệ cấp tín dụng so với huy động (LDR) của các NHTM sẽ được thống nhất ở mức 85% thay vì áp dụng mức 90% với các NHTM nhà nước, 80% với NHTM tư nhân và nước ngoài.
Tại 30/9/2019, LDR của nhóm các NHTM nhà nước đang là 91,47% và của các NHTM cổ phần đang là 84,6%. Với qui định mới này, các NHTM nhà nước vốn dĩ có nguồn vốn dồi dào nhưng đầu ra tín dụng sẽ bị hạn chế hơn do các qui định về an toàn vốn và tỷ lệ LDR. Trong khi đó, các NHTM cổ phần còn dư địa để gia tăng tín dụng, do đó có thể sẽ chấp nhận mức lãi suất huy động cao hơn.
Hoài Dương
Phiên bản di động