5 dấu hiệu ẩn mình tiết lộ gan của bạn đang "kêu cứu"
Gan yếu không chỉ ảnh hưởng đến chức năng lọc độc mà còn gây rối loạn tiêu hóa. 5 dấu hiệu dưới đây có thể là lời cảnh báo sớm mà bạn chớ bỏ qua.
Gan là cơ quan quan trọng bậc nhất của cơ thể, đảm nhiệm nhiều vai trò sống còn như sản xuất dịch mật để phân giải chất béo, chuyển hóa dinh dưỡng, dự trữ năng lượng và đặc biệt là lọc bỏ độc tố khỏi máu.

Khi gan khỏe mạnh thì hệ tiêu hóa hoạt động trơn tru, quá trình hấp thu chất dinh dưỡng diễn ra hiệu quả. Ngược lại, khi gan bị tổn thương, các chức năng này suy giảm và kéo theo hàng loạt vấn đề ở đường tiêu hóa.
Các chuyên gia cảnh báo, nhiều dấu hiệu bất thường ở dạ dày và ruột chính là "tiếng chuông báo động" cho tình trạng gan yếu, nhưng thường bị bỏ qua vì nhầm với rối loạn tiêu hóa thông thường.
Những dấu hiệu bất thường ở dạ dày bạn không nên bỏ qua
Đầy hơi, chướng bụng kéo dài
Đầy bụng, chướng hơi sau bữa ăn đôi khi chỉ do ăn uống thiếu điều độ. Tuy nhiên, nếu tình trạng này diễn ra liên tục, đặc biệt kèm theo cảm giác khó chịu hoặc đau âm ỉ ở vùng bụng trên bên phải, vị trí của gan thì đây có thể là dấu hiệu sớm của gan nhiễm mỡ.
Gan tích tụ mỡ quá nhiều sẽ giảm khả năng sản xuất mật và lọc độc, làm quá trình tiêu hóa chất béo bị gián đoạn. Hệ quả là khí tích tụ trong ruột gây chướng bụng kéo dài, khó chịu ngay cả khi không ăn quá nhiều.
Buồn nôn và chán ăn không rõ nguyên nhân
Khi gan suy yếu, độc tố tích tụ trong máu không được xử lý triệt để, tác động đến hệ thần kinh trung ương bao gồm cả vùng kiểm soát cảm giác buồn nôn. Người bệnh dễ rơi vào trạng thái buồn nôn kéo dài, chán ăn, ăn không ngon miệng dù không mắc bệnh dạ dày.
Tình trạng này thường đi kèm mệt mỏi, sụt cân và suy nhược cơ thể. Đây là lời cảnh báo gan đang gặp vấn đề nghiêm trọng, thậm chí có thể liên quan đến viêm gan hoặc xơ gan giai đoạn đầu.

Rối loạn tiêu hóa: Táo bón hoặc tiêu chảy bất thường
Gan điều phối quá trình tiết dịch mật, yếu tố then chốt giúp nhũ hóa và hấp thu chất béo. Nếu lượng mật tiết ra quá ít hoặc thất thường, người bệnh dễ gặp tiêu chảy kéo dài hoặc táo bón mãn tính.
Nhiều trường hợp, hai tình trạng này có thể luân phiên xuất hiện, khiến người bệnh nhầm tưởng là hội chứng ruột kích thích. Tuy nhiên, nếu kèm theo các triệu chứng khác của gan yếu, đây có thể là dấu hiệu gan đang suy giảm chức năng.
Phân nhạt màu và mùi bất thường: Màu sắc phân phản ánh khá rõ sức khỏe gan. Phân nhạt màu thường là hậu quả của việc thiếu dịch mật là nguyên nhân có thể đến từ tắc ống mật hoặc tổn thương gan.
Ngoài ra, phân có mùi hôi nặng và lạ cho thấy chất béo chưa được tiêu hóa hoàn toàn, dẫn đến mỡ thừa bị đào thải gần như nguyên vẹn. Ở bệnh nhân gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), hiện tượng này xảy ra khá phổ biến.
Bụng to bất thường do tích tụ dịch: Một trong những dấu hiệu nghiêm trọng nhất của bệnh gan là cổ trướng, tình trạng dịch ổ bụng tích tụ khiến bụng phình to. Người bệnh có thể kèm theo phù ở mắt cá chân hoặc bàn chân.
Nguyên nhân là khi gan tổn thương nặng, khả năng tổng hợp protein albumin giảm sút, làm dịch rò rỉ ra khoang bụng. Đây là dấu hiệu thường gặp ở người xơ gan, suy gan mạn và cần được khám chữa ngay lập tức.
Khi nào cần đi khám?
Nếu bạn gặp một hoặc nhiều dấu hiệu kể trên trong thời gian dài, đặc biệt khi đã thay đổi chế độ ăn mà không cải thiện, hãy đến cơ sở y tế để kiểm tra.
Các xét nghiệm cần thiết gồm:
Xét nghiệm men gan để đánh giá mức độ tổn thương tế bào gan.
Siêu âm gan nhằm phát hiện gan nhiễm mỡ, viêm gan hay khối u.
FibroScan để kiểm tra mức độ xơ hóa gan.
Phát hiện sớm tổn thương gan giúp điều trị hiệu quả và phòng ngừa biến chứng nguy hiểm như xơ gan, ung thư gan.
Lời khuyên để bảo vệ gan và hệ tiêu hóa
Hạn chế rượu bia và đồ uống có cồn.
Ăn uống lành mạnh, ưu tiên rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt.
Giữ cân nặng hợp lý để phòng gan nhiễm mỡ.
Tập thể dục đều đặn 30 phút/ngày.
Khám sức khỏe định kỳ để theo dõi chức năng gan.