Loại quả bé xíu, giá vài nghìn nhưng là "tiên dược" trời ban giúp sống khỏe, trị ho cực tốt
Loại quả nhỏ bé, giá rẻ nhưng được ví như “tiên dược” thiên nhiên nhờ tác dụng trị ho, tiêu hóa, thanh nhiệt, làm đẹp tóc và da.
Giữa mùa hè oi ả, một loại quả dân dã đang được nhiều người săn lùng bởi vị chua ngọt mát lành và hàng loạt công dụng sức khỏe tuyệt vời. Đó chính là quất hồng bì còn gọi là hoàng bì, quất bì hay tơ nua, thuộc họ cam quýt (Rutaceae). Cây mọc hoang hoặc được trồng nhiều ở các tỉnh miền Bắc như Ninh Bình, Hòa Bình, Quảng Ninh.
Loại quả này có kích thước nhỏ, vỏ mỏng phủ lông tơ, thịt mềm, vị chua ngọt dễ chịu. Không chỉ là món ăn vặt quen thuộc, quất hồng bì còn là vị thuốc quý trong y học cổ truyền với đầy đủ dưỡng chất như vitamin C, chất xơ, flavonoid, chất chống oxy hóa và tinh dầu. Tất cả các bộ phận của cây – quả, lá, hạt, rễ – đều có thể dùng làm thuốc, giúp trị ho, tiêu hóa, thanh nhiệt và làm đẹp.
Những công dụng tuyệt vời của quất hồng bì với sức khỏe
1. Giảm ho, long đờm hiệu quả
Từ xa xưa, dân gian đã dùng quả quất hồng bì như một phương thuốc trị ho hiệu quả. Với vị chua ngọt, tính bình hơi ấm, quả có khả năng làm dịu cổ họng, kháng khuẩn và kháng viêm. Nhiều gia đình thường hấp quất với đường phèn hoặc ngậm trực tiếp vài quả tươi với chút muối để giảm ho, nhất là với trẻ nhỏ.
Vỏ quất giàu tinh dầu giúp tiêu đờm, làm sạch đường hô hấp. Các bài thuốc từ quất hồng bì kết hợp với tang bạch bì, ô mai, sả, cát cánh... cũng thường được dùng làm siro ho thảo dược.
2. Hỗ trợ tiêu hóa, kích thích vị giác
Trong y học cổ truyền, hạt và rễ quất hồng bì có vị cay đắng, tính ấm, giúp giảm đau bụng, đầy hơi, khó tiêu. Một số bài thuốc kết hợp rễ quất hồng bì với khế chua, sử quân giúp cải thiện tiêu hóa, đặc biệt tốt cho phụ nữ sau sinh.
Quả tươi hoặc ngâm đường/mật ong giúp tăng tiết dịch tiêu hóa, kích thích ăn ngon. Mứt quất hồng bì hay siro quất là món ăn vặt thơm ngon, lành mạnh, thường xuyên xuất hiện trong các gia đình miền Bắc mỗi dịp hè về.
3. Thanh nhiệt, giải độc, tăng sức đề kháng
Giàu vitamin C và các chất chống oxy hóa, quất hồng bì giúp tăng cường miễn dịch, phòng cảm cúm và giải nhiệt trong những ngày nắng nóng. Lá quất hồng bì thường được nấu nước uống, xông hơi để hạ sốt, giải cảm. Vỏ quả giúp nhuận tràng, giảm táo bón, hỗ trợ thải độc gan và làm sạch ruột.
Một ly nước quất hồng bì ngâm đường phèn, thêm đá mát lạnh giữa ngày hè không chỉ giải khát mà còn giúp thanh lọc cơ thể tự nhiên.
4. Làm đẹp tóc và da từ thiên nhiên
Lá quất hồng bì được nhiều người nấu nước để gội đầu giúp làm sạch da đầu, trị gàu, giảm rụng tóc và giúp tóc bóng khỏe tự nhiên. Một số nghiên cứu hiện đại cho thấy quất hồng bì có tác dụng hỗ trợ bảo vệ gan, kiểm soát đường huyết và lipid máu, từ đó gián tiếp giúp da sáng, ít mụn và chống lão hóa.
Cách dùng và những lưu ý khi sử dụng quất hồng bì
Ăn tươi cả vỏ: Quả quất hồng bì có thể ăn cả vỏ sau khi rửa sạch và ngâm nước muối loãng. Vỏ chứa nhiều tinh dầu và chất xơ có lợi cho hệ hô hấp và tiêu hóa.
Ngâm mật ong hoặc đường phèn: Cắt lát hoặc để nguyên quả, ngâm với mật ong hoặc đường phèn vài ngày rồi dùng pha nước uống, ngậm trị ho.
Sắc thuốc từ lá, rễ hoặc quả khô: Dùng liều lượng vừa phải theo hướng dẫn (10–40g) để làm thuốc sắc hỗ trợ tiêu hóa, thanh nhiệt hoặc trị cảm.
Làm mứt: Quất hồng bì làm mứt rất ngon, lành mạnh và dễ bảo quản, tốt cho người già và trẻ nhỏ.
Lưu ý: Không dùng cho phụ nữ mang thai, người dị ứng tinh dầu họ cam quýt, người có bệnh nền nặng mà chưa tham khảo ý kiến chuyên gia.
Không đắt đỏ, không cầu kỳ, quất hồng bì gói trọn trong mình những công dụng quý như một “nhân sâm của người nghèo”. Trong bối cảnh nhiều người tìm kiếm giải pháp từ thiên nhiên thay vì thuốc tây, loại quả nhỏ bé này đang dần được trân trọng đúng với giá trị vốn có.
Hãy thử thêm quất hồng bì vào tủ lạnh hoặc kệ thuốc gia đình bạn, không chỉ để trị ho hay giải khát mà còn như một người bạn đồng hành thân thiện cho sức khỏe cả nhà.