"Tín hiệu cầu cứu" từ khoang miệng: Đừng chủ quan với 2 dấu hiệu này

Trong suy nghĩ của nhiều người, các dấu hiệu như khô miệng hay chảy máu khi đánh răng thường bị quy chụp là do viêm lợi hay vệ sinh răng miệng chưa tốt. Tuy nhiên, theo bác sĩ Trương Gia Minh – chuyên gia di truyền học đến từ Đài Loan, hai triệu chứng phổ biến này có thể là “tín hiệu cầu cứu” quan trọng của hệ miễn dịch toàn thân.

Chia sẻ trên chuyên trang sức khỏe Sohu, bác sĩ Trương cho rằng khoang miệng không chỉ là nơi tiếp xúc với thức ăn mà còn là tiền tuyến đầu tiên trong cuộc chiến chống lại vi khuẩn, virus. Do đó, những bất thường dù nhỏ nhất trong miệng có thể phản ánh sự suy yếu trong cơ chế bảo vệ tự nhiên của cơ thể.

Nước bọt: “Tuyến phòng thủ” đầu tiên của hệ miễn dịch

Không đơn thuần chỉ là chất làm ướt miệng, nước bọt là một phần thiết yếu của hệ thống phòng vệ sinh học. Theo bác sĩ Trương, nước bọt có chứa kháng thể SIgA (Secretory Immunoglobulin A) – thành phần giữ vai trò cản trở vi khuẩn và virus xâm nhập vào cơ thể qua niêm mạc miệng.

SIgA giúp loại bỏ các tác nhân gây bệnh ngay khi chúng vừa bám vào khoang miệng, gọi là “miễn dịch loại trừ”. Điều này diễn ra thầm lặng nhưng liên tục, giữ cho khoang miệng và hệ tiêu hóa được bảo vệ khỏi hàng triệu vi khuẩn và mầm bệnh mỗi ngày.

Tuy nhiên, khi lượng nước bọt suy giảm do thức khuya, căng thẳng, nói nhiều hay uống không đủ nước, khả năng tiết kháng thể và enzyme kháng khuẩn cũng giảm. Lúc đó, hàng rào miễn dịch bị suy yếu, tạo điều kiện cho viêm nướu, sâu răng và vi khuẩn xâm nhập sâu hơn vào cơ thể.

Chảy máu nướu: Đừng coi thường tín hiệu cảnh báo

Một trong những triệu chứng bị bỏ qua nhiều nhất chính là chảy máu khi đánh răng. Bác sĩ Trương nhấn mạnh: “Chảy máu nướu không phải chuyện nhỏ, mà là chỉ báo viêm mãn tính đang âm thầm phát triển.”

Theo ông, dịch nướu chứa nhiều chỉ dấu sinh học như IL-1β và CRP vốn được dùng để đánh giá mức độ viêm và rối loạn miễn dịch. Trong tương lai, việc lấy mẫu nướu để xét nghiệm có thể là cách không xâm lấn để theo dõi sức khỏe miễn dịch thay vì lấy máu như hiện tại.

Một nướu răng dễ chảy máu, kèm theo hôi miệng và sưng đau nhẹ, có thể là hệ quả của việc miễn dịch tại chỗ suy giảm. Nếu kéo dài, vi khuẩn có thể thâm nhập vào máu, gây viêm nhiễm hệ thống, ảnh hưởng đến tim mạch, gan, thận và các cơ quan quan trọng.

Từ trẻ nhỏ đến người lớn: Miễn dịch bắt đầu từ miệng

Không chỉ người lớn, bác sĩ Trương còn đặc biệt cảnh báo về tầm quan trọng của hệ vi sinh khoang miệng ở trẻ nhỏ. Ông chỉ ra rằng, trẻ có thói quen ăn đồ ngọt nhiều, không vệ sinh răng miệng đúng cách thường tích tụ vi khuẩn gây sâu răng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến răng miệng mà còn làm mất cân bằng hệ miễn dịch đường miệng.

Nghiên cứu y học chỉ ra rằng, trẻ nhỏ có hệ vi sinh vật miệng không lành mạnh dễ bị hen suyễn, dị ứng và nguy cơ phát triển bệnh tự miễn sau này. Vì vậy, các bậc phụ huynh cần sớm hướng dẫn trẻ đánh răng ngày 2 lần, tránh ăn đêm có đường, và định kỳ khám nha khoa.

Ở người trưởng thành, ngoài vệ sinh răng miệng, việc ngủ đủ giấc, uống đủ nước, giảm căng thẳng và bổ sung dinh dưỡng hợp lý cũng là những biện pháp tăng cường miễn dịch tự nhiên cho khoang miệng.

Khô miệng và chảy máu nướu không đơn thuần là biểu hiện răng lợi, mà có thể là lời “cảnh tỉnh” của cơ thể về tình trạng miễn dịch đang rối loạn. Việc quan sát những thay đổi nhỏ trong khoang miệng có thể giúp ta phát hiện sớm và phòng ngừa nhiều bệnh lý toàn thân nguy hiểm.

Thay vì bỏ qua, hãy học cách lắng nghe cơ thể từ những điều nhỏ nhất. Vì đôi khi, một vết chảy máu nhỏ trong miệng có thể là tín hiệu đầu tiên cho thấy hệ miễn dịch đang cần được hỗ trợ.

Thanh Hằng