Phát hiện vi phạm trong kinh doanh vàng, một ngân hàng bị chuyển hồ sơ sang cơ quan điều tra

Cơ quan Thanh tra Ngân hàng Nhà nước (NHNN) mới đây đã công bố kết luận thanh tra số 998/TB-TTNH4 tại Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank), liên quan đến việc tuân thủ các quy định pháp luật trong lĩnh vực kinh doanh vàng.

Theo kết luận, TPBank đã để xảy ra hàng loạt sai phạm từ quy trình giao dịch, lập chứng từ đến các vấn đề liên quan thuế và phòng, chống rửa tiền.Thanh tra NHNN phát hiện TPBank đã triển khai hoạt động mua bán vàng trang sức khi chưa được cấp phép, vi phạm các quy định hiện hành. Bên cạnh đó, ngân hàng này còn để xảy ra các sai sót trong việc ghi nhận, lập hóa đơn và chứng từ kế toán. Một số trường hợp không đảm bảo tính đầy đủ, chính xác của thông tin trên hóa đơn, bao gồm mệnh giá, số lượng và thời gian giao dịch. Có những giao dịch còn bị ghi thiếu hoặc thu phí sai lệch.

Đáng lưu ý, hoạt động giữ hộ vàng miếng tại TPBank cũng không tuân thủ đầy đủ quy trình nội bộ. Một số khách hàng gửi vàng nhưng ngân hàng không thực hiện niêm phong, không ghi rõ số seri vàng, dẫn tới nguy cơ tranh chấp và mất an toàn tài sản. Ngoài ra, TPBank bị cho là đã sử dụng thông tin dễ gây hiểu nhầm, có thể ảnh hưởng đến sự cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp trong lĩnh vực kinh doanh vàng.

Về khía cạnh phòng, chống rửa tiền, Thanh tra xác định TPBank chưa báo cáo đầy đủ các giao dịch đáng ngờ, trong đó có một trường hợp bị cho là vi phạm quy định do không thực hiện nghĩa vụ báo cáo theo đúng yêu cầu pháp lý. Đồng thời, hoạt động bán vàng có trường hợp ghi hóa đơn thiếu thông tin bắt buộc theo quy định.

Cũng trong thời gian thanh tra, cơ quan chức năng phát hiện một số cá nhân giao dịch mua bán vàng miếng với tần suất cao và tổng doanh số lên tới hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm – có dấu hiệu hoạt động kinh doanh cá nhân. Theo Nghị định 24/2012, cá nhân không được cấp phép kinh doanh vàng miếng nhưng được phép giao dịch với tổ chức được cấp phép. Tuy nhiên, việc phát sinh thu nhập từ hoạt động này có thể thuộc diện chịu thuế, và trách nhiệm xác định nghĩa vụ thuế thuộc về cơ quan tài chính.

Ngay sau khi kết thúc quá trình thanh tra, NHNN đã báo cáo Thống đốc và chuyển thông tin liên quan đến vi phạm của TPBank cho Bộ Công an để phối hợp xử lý. Trên cơ sở đó, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham nhũng, kinh tế, buôn lậu đã chỉ đạo cơ quan thuế thực hiện kiểm tra và xử lý theo thẩm quyền.

Chánh Thanh tra NHNN đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với TPBank, với mức tiền phạt 380 triệu đồng cho các hành vi vi phạm liên quan đến phòng, chống rửa tiền, quản lý trạng thái vàng và không tuân thủ quy định về niêm phong, ghi nhận số seri vàng giữ hộ.

Bên cạnh hình thức xử phạt, TPBank bị yêu cầu chấm dứt ngay việc kinh doanh vàng trang sức trái phép và nghiêm túc khắc phục các thiếu sót. Ngân hàng phải rà soát, chấn chỉnh toàn bộ quy trình nội bộ liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng, tuân thủ chặt chẽ quy định về phòng, chống rửa tiền, hóa đơn, kế toán và nghĩa vụ thuế. Đồng thời, phải thực hiện đầy đủ chế độ báo cáo về giao dịch vàng theo quy định tại Thông tư 38 của NHNN.