Trong tháng 2/2024, đã bắt đầu xuất hiện nhiều chỉ số cho thấy bức tranh của nền kinh tế đã có dấu hiệu khởi sắc trở lại. Trong đó, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa tháng 2 ước đạt 25,88 tỷ USD, tăng 9,8% so với tháng trước; kim ngạch nhập khẩu hàng hóa ước đạt 23,58 tỷ USD, tăng 2,3% so với tháng trước. Tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa 2 tháng đầu năm 2024 tăng cao so với cùng kỳ năm trước với mức tăng 18,6%. Chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp (IIP) tháng 2 ước tính tăng 5,1% so với tháng trước và tăng 3,6% so với cùng kỳ năm trước.
 |
| Hình minh họa. |
Trước đó, theo số liệu thống kê của Ngân hàng Nhà nước, bước sang tháng 1/2024, tín dụng toàn hệ thống giảm 0,6% so với thời điểm cuối năm 2023. Mặc dù vậy, việc tín dụng tăng trưởng âm trong tháng đầu năm 2024 được đánh giá là không bất ngờ do yếu tố mùa vụ tác động.
Bên cạnh đó, thêm một yếu tố nữa trong năm nay là nền kinh tế thế giới phục hồi chậm, theo đó đã ảnh hưởng đến đầu ra của các doanh nghiệp xuất khẩu. Trong khi đó thị trường trong nước còn khó khăn nên cầu về tín dụng cũng có sự suy giảm.
Từ đầu năm đến nay, mặt bằng lãi suất tiền gửi và cho vay tiếp tục có xu hướng giảm so với cuối năm 2023. Thống kê đến hết tháng 1/2024, lãi suất tiền gửi và cho vay bình quân các giao dịch phát sinh mới của các ngân hàng thương mại giảm lần lượt khoảng 0,15 điểm % đến 0,25 điểm % so với thời điểm cuối năm 2023.
Trong tháng 2 cũng có tới hơn 20 ngân hàng giảm lãi suất huy động. Không chỉ 1 lần, có ngân hàng giảm lãi suất huy động 2 - 3 lần, thậm chí lên tới 4 lần. Bên cạnh các ngân hàng giảm lãi suất, trong hai tháng đầu năm, cũng có một vài ngân hàng tăng nhẹ lãi suất huy động ở một số kỳ hạn.
PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, Trường Đại học kinh tế TP. Hồ Chí Minh nhận định, diễn biến lãi suất trong hai tháng đầu năm nhằm đáp ứng yêu cầu về thanh khoản ở một số ngân hàng, sẽ không tạo ra làn sóng tăng lãi suất thời gian tới. Về mặt bằng lãi suất cho vay, vị chuyên gia này nhận định lãi suất cho vay sẽ giữ ổn định theo đúng chỉ đạo của Ngân hàng Nhà nước để hỗ trợ cho mục tiêu tăng trưởng kinh tế.
Tuy nhiên, các chuyên gia phân tích thuộc Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng, mặt bằng lãi suất huy động đã giảm sâu và dư địa để giảm thêm còn ít. Nhưng trong giai đoạn nền kinh tế đang phục hồi, việc duy trì mặt bằng lãi suất thấp sẽ được ưu tiên.
Về định hướng điều hành của Ngân hàng Nhà nước, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú cũng đã khẳng định, các mức lãi suất điều hành thời gian tới vẫn sẽ được giữ nguyên nhằm tạo điều kiện cho TCTD tiếp cận nguồn vốn từ Ngân hàng Nhà nước với chi phí thấp để góp phần hỗ trợ nền kinh tế. Lãi suất sẽ được điều hành phù hợp với diễn biến thị trường, kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu chính sách tiền tệ.
Bên cạnh đó, Phó Thống đốc cũng khẳng định, Ngân hàng Nhà nước luôn khuyến khích các TCTD tiết giảm chi phí, đơn giản hóa thủ tục cấp tín dụng, phấn đấu giảm mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ nền kinh tế.
Với những yếu tố tích cực từ mặt bằng lãi suất, cộng với việc kỳ vọng các lĩnh vực của nền kinh tế ấm dần lên, những khó khăn trên thị trường bất động sản và trái phiếu doanh nghiệp tiếp tục được tháo gỡ, giới chuyên gia nhận định, mức tăng trưởng tín dụng sẽ đạt như mục tiêu đề ra của Ngân hàng Nhà nước là khoảng 15%.
Tuy nhiên, bên cạnh nỗ lực từ phía ngân hàng, cũng cần giải quyết nút thắt ở vấn đề đầu ra của sản xuất. Trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu còn yếu cần kích thích tiêu dùng trong nước, từ đó đẩy mạnh được hoạt động sản xuất, kinh doanh. Lãnh đạo
VietinBank đề nghị, trong bối cảnh tín dụng sụt giảm dù room tín dụng rất dồi dào, định hướng tăng trưởng tín dụng toàn hệ thống là 15%, Chính phủ cần có chiến lược kích cầu. Đồng thời, các địa phương cần có các giải pháp tháo gỡ khó khăn, tháo gỡ điểm nghẽn pháp lý cho các dự án, doanh nghiệp.
Đồng quan điểm, Chủ tịch Hội đồng Thành viên Agribank Phạm Đức Ấn cũng cho rằng, trong điều kiện hiện nay, các chính sách tài khoá, đặc biệt đầu tư công và hỗ trợ doanh nghiệp là chìa khoá để kích thích sản xuất, tiêu dùng. Qua đó nhu cầu sử dụng vốn sẽ tăng thêm, vốn của ngân hàng thương mại mới phát huy tác dụng. Ngoài ra, lãnh đạo Agribank đề xuất Chính phủ cần triển khai các giải pháp khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp chuyển đổi xanh để đáp ứng các xu hướng, tiêu chuẩn quốc tế.
 | Thủ tướng sẽ làm việc với các ngân hàng để bàn cách thúc đẩy tín dụng Thông tin từ Ngân hàng Nhà nước, dự kiến hội nghị bàn giải pháp thúc đẩy tín dụng, giảm lãi suất cho vay sẽ diễn ... |
 | Nợ xấu tăng cao đang đe dọa bức tranh tài chính các ngân hàng ra sao? Nợ xấu tăng cao, tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm, Thông tư 02/2023/TT-NHNN sắp hết hiệu lực,… đang đe dọa tới bức tranh tài ... |
Đỗ Quỳnh Anh
Phiên bản di động